تاریخ معاصر سالهای 1332-1330ش/ 1953-1951م به دلایل متعدد از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جنبه های مهم دوره مزبور جنبش ملت ایران برای ملی ساختن نفت و واکنش دولت ایالات متحده امریکا در قبال آن است .این مقاله با تاکید بر منافع ملی امریکا در صدد بررسی عواملی است که باعث تغییر رویکرد ایالات متحده آمریکا در قبال ملی کردن صنعت نفت ودولت دکتر مصدق گردید.بر خلاف مشهور به نظر نمی رسد هراس از قدرت روز اف...

یکی از کارکردهای احزاب سیاسی تجمیع و تألیف خواسته های مردم و انتقال آن خواسته ها به دستگاه سیاسی و نمادهای تصمیم گیری است. همان طور که موریس دوورژه می گوید: احزاب چون ترجمان نیروهای اجتماعی به شمار می روند و خواسته های گروه، طبقه، و نیروی اجتماعی ای را که از آن برآمده اند تأمین می کنند. این هدف از طریق کسب و حفظ قدرت توسط احزاب معمولاً در نظام انتخاباتی تحقّق می یابد. بررسی کارکرد احزاب در جامعة ...

چکیده: «رمان به مثابه رسانه: گونه شناسی رمان های تاثیرگذار بعد از کودتای ?? مرداد تا بهمن ??» پژوهشی در مطالعات بینارشته ای علوم ارتباطات و ادبیات داستانی است. پژوهشی که به تفسیر کارکردهای رسانه ای رمان و میزان نفوذ آن در شبکه های اجتماعی رمان خوان می پردازد؛ این پژوهش بیانگر این موضوع است که رمان چگونه فرصتی برای گذران اوقات فراغت و گریز از واقعیت های دردناک زندگی فراهم کرده و در کنار این سرگ...

کارناوال  (carnival)یکی از زمینه‏های ایجاد کلام چندآوا در نظریۀ منطق گفت وگویی میخاییل باختین است. کارناوال که برآمده از جشن‏های توده‏ای مردم در سده‏های میانه است، در کلام، با مؤلفه‏هایی نظیر طنز، تمسخر و شوخی، نفی ارزش‏های حاکم بر جامعه، آمیختگی مرگ و زندگی، توجه به جسم و لذت‏های جسمانی، انتقادهای اجتماعی و به طور کلی، با هر آنچه به رویاروییِ گفتمان توده‏ای و غیررسمی با گفتمان رسمی و غالب راه م...

کودتا در هر جامعه ای دارای تبعاتی بر فرهنگ و هنر و ادبیات آن جامعه است . کودتای 28 مرداد 1332 در ایران چنین تبعاتی بر جای گذاشت که در این میان شعر این دوره به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و این تاثیر سرنوشت شعر این دوره را تغییر داد و شاعران مطرح را به وادی دیگری کشاند و موجب شد ناامیدی و بدبینی مفرط شعر این دوره در تاریخ ادب فارسی بی مانند شود.این اشعار تلخ که ماندگارترین شعرهای معاصر هستند با بررس...

حاکمان استفاده از نهادهای ناظر و کنترل‌کننده را با هدف شناسایی مسائل مختلف قلمرو حکومتی خود، امری لازم می‌دانستند و همواره به آن توجه می‌کردند. بازرسی شاهنشاهی، یکی از مجموعه سازمان‌های اطّلاعاتی عصر پهلوی دوم بود. این مرکز در سال 1337ش/1958م، بنابه فرمان محمدرضاشاه تأسیس و مجدداً در اواخر دهه 1340ش، بعد از وقفه‌ای کوتاه، احیا شد. انگیزه‌ها و اهداف شاه از احیای این سازمان در واقع تلاش برای حذف مخ...

پیوند شعر با رویدادهای اجتماعی آشکار و تنگاتنگ است. این پیوند تنگاتنگ شعر و حوادث جامعه را می توان در بررسی اشعار آشکارا مشاهده کرد. یک نمونه از این حوادث، حادث? کودتای 28 مرداد 32 است که اثر ژرفی بر ساختار اندیشه شاعران بر جای نهاد. کودتایی که برباد دهنده آرزوهای ملی ایرانیان و بویژه روشنفکران بود. در اشعار اکثر شاعران معاصر می توان این تأثیر را ملاحظه کرد، در این دوره اشعاری سروده شد که سرشار...

چکیده جنگ جهانی دوم، ظهور نظامی را در پی داشت که دو قدرت عمده ی شرق و غرب اساس آن را تشکیل می-داد و سایر کشورها در پیرامون هر یک از این دو قطب به صورت متحدین یا به اصطلاح اقمار آنها قرار داشتند. در این زمان در ایران با وقوع کودتای 28 مرداد 1332، محمدرضا شاه به عنصر تعیین کننده ی سیاست خارجی ایران تبدیل شده بود و در چنین نظام جهانی، شاه به دلایل گوناگون از دولت شوروی رهبر بلوک شرق، دوری گزید و...

سه دهه پس از کودتای 28 مرداد 1332، دولت پهلوی با جریان فکری مخالفی مواجه شد که طیفی از اقشار به ویژه نسل جوان و تحصیل کرده را به خود جذب کرده بود. این جریان که برآمده از نظام فکری مارکسیسم بود، در دو تشکل حزب توده ایران و سازمان چریک های فدایی خلق ایران نمودار شد: حزب توده که از اوایل دهه 1320 فعالیت خود را آغاز کرده بود، جریان چپ سنتی را نمایندگی می کرد و چریک های فدایی خلق ترجمان چپ رادیکال ب...