آشنایی عمیق با شاعران معاصر بر هر دانشجوی ادبیات فرضی انکار ناپذیر است و یکی از بهترین راه های وصول به این شناخت. مطالعه ی آثار منظوم و منثور شاعران است. هدف این پژوهش، بررسی سبکی و محتوایی آثار منثور مهدی اخوان ثالث است که شامل مقالات، داستان ها، گفت و گوها، نامه ها، مقدمه ها و موخره های آثار وی می باشد، که تا به حال کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر که در پنج فصل تدوین شده است، ب...

موضوع مقاله، آرمانشهر در اندیشه مهدی اخوان ثالث است. این پژوهش درپیِ جواب دادن به این سؤال است که در شعر اخوان ثالث، آرمانشهر چه مؤلفه هایی دارد؟ این مؤلفه ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به کار رفته است؟ دامنه مفاهیم آرمانشهر به کدام مبانی محدود می شود و هنگام بررسی و تبیین اصطلاحات آرمانشهر در شعر اخوان، چه تعریفی از آنها می توان کرد و ساختار آنها را تعیین نمود. در این مقاله، تحلیل محتوایی (...

موضوع مقاله، آرمانشهر در اندیشه مهدی اخوان ثالث است. این پژوهش درپیِ جواب‌دادن به این سؤال است که در شعر اخوان ثالث، آرمانشهر چه مؤلفه‌هایی دارد؟ این مؤلفه‌ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به کار رفته است؟ دامنه مفاهیم آرمانشهر به کدام مبانی محدود می‌شود و هنگام بررسی و تبیین اصطلاحات آرمانشهر در شعر اخوان، چه تعریفی از آنها می‌توان کرد و ساختار آنها را تعیین نمود. در این مقاله، تحلیل محتوایی (...

در این مقاله به کاربرد بیان (مجاز ـ تشبیه ـ استعاره ـ کنایه) بدیع (لفظی و معنوی) و عروض (وزن و بحر) در اشعار اخوان ثالث پرداخته شده است که نشان می دهد هر یک از حوزه های شعری اخوان تا چه اندازه از آرایه های بیانی و بدیعی و عروض سنتی و کهن سود برده است. آنچه مسلم است بیشتر آرایه های به کار رفته در آثار اخوان آرایه های بیانی است و بعد بدیع لفظی و معنوی و سپس عروض. اخوان در حوزۀ عروض سنتی از اوزان ...

در میان شاعران معاصر، اخوان ثالث جزء چهره‌هایی است که از دیگر آفرینشگران ادبی معاصر متمایز است. آثار او حلقۀ پیوند شعر سنتی با شعر مدرن ایران است. پژوهش‌های صورت‌گرفته دربارۀ اشعار اخوان ثالث، اغلب معطوف به جنبه‌های نمادگرایانه و گرایش‌های ملی و حماسی آثار اوست و از دریچۀ ادبیات تعلیمی به اشعار او کمتر نگریسته شده است. در این مقاله سعی بر آن است که جلوه‌های ادبیات تعلیمی، در اشعار اخوان بررسی ش...

از مهمّ ترین ویژگی های شعر مهدی اخوان ثالث (1307-1369) روایی بودن آنهاست؛ امّا آنچه به شعرهای روایی او برجستگی ویژه ای می بخشد و آن را از آثار شاعران معاصرش متمایز می سازد، شیوه ها و شگردهای او در روایت است. وی در شعر از عنصر روایت به گونه ای خاصّ استفاده کرده است که با وجود نقش برجستة بسیاری از شگرد (=تکنیک) ها، ساختار روایی شعر هرگز لطمه ای به جوهر شعر نمی زند. به عبارت دیگر، در آثار او بیش از آ...

مهدی اخوان ثالث علاوه بر اشعار و تحقیقات ادبی، خودآزمایی­هایی هم در داستان­نویسی دارد که از آنها به «ناپرهیزی» تعبیر نموده­است. این داستان­ها، هرکدام مؤلفه­ها و شناسه­هایی دارند. درنگ بر زبان و محتوای آنها، ضمن تبیین چندوچون هنر داستان­نویسی و تعریف تعلیق و شخصیت­پردازی، از دیالوگی که در ابواب اندیشگی و زبانی میان داستان­ها و شعرهای وی برقرار شده است پرده برمی­دارد. همچنین هرکدام از آنها را می ...

در سدة چهاردهم خورشیدی، ادبیات معاصر ایران تحولات شگرفی یافت و همسو با جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر دستخوش تغییرات بسیار شد. بررسی نقش ترجمة آثار ادبی غرب، همچون رمان‌ها و نمایشنامه‌ها و اشعار، به منزلة یکی از جریان‌های فرهنگی عصر جدید، می‌تواند دگرگونی‌های ادبیات معاصر ایران را به‌درستی نشان دهد. در این میان، حتی شاعران معاصر ایران که رنگ ملی در سروده‌های آنان بارزتر است، گاه از آثا...

روایت، چه در شکل داستان منثور و چه به شکل منظوم آن در جهان بی­ شمار است و نوع نگاه راوی (شاعر یا نویسنده) برای بیان روایت، سبب گوناگونی در شکل روایت ­های ادبی شده است. بیان روایی افسانه­ ها و اسطوره­ ها در شعر به منظور تأثیر بیشتر در مخاطب و نیز فراهم آوردن بستری مناسب برای بیان آنچه که به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، بازتاب و بازگویی بی­ پرده و صریح آن توسط هنرمند امکان­ پذیر نیست...

از مهمّ‌ترین ویژگی‌های شعر مهدی اخوان ثالث (1307-1369) روایی بودن آنهاست؛ امّا آنچه به شعرهای روایی او برجستگی ویژه‌ای می‌بخشد و آن را از آثار شاعران معاصرش متمایز می‌سازد، شیوه‌ها و شگردهای او در روایت است. وی در شعر از عنصر روایت به گونه‌ای خاصّ استفاده کرده است که با وجود نقش برجستة بسیاری از شگرد (=تکنیک)‌ها، ساختار روایی شعر هرگز لطمه‌ای به جوهر شعر نمی‌زند. به عبارت دیگر، در آثار او بیش از آ...