پس از فروپاشی شوروی سابق در سال 1991 و شکلگیری جمهوریهای تازه استقلالیافته در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز زندگی سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی این کشورها با حوادث گوناگونی روبهرو بوده است. این در حالی است که قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای نظیر ایران و آمریکا همواره رقابت تنگاتنگی برای حضور تعیینکننده و مؤثر در منطقهی مزبور داشتهاند. بعد از وقوع حادثهی 11 سپتامبر 2001 و حملهی آمریکا به افغانستان ن...

پس از فروپاشی شوروی سابق در سال 1991 و شکلگیری جمهوریهای تازه استقلالیافته در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز زندگی سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی این کشورها با حوادث گوناگونی روبهرو بوده است. این در حالی است که قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای نظیر ایران و آمریکا همواره رقابت تنگاتنگی برای حضور تعیینکننده و مؤثر در منطقهی مزبور داشتهاند. بعد از وقوع حادثهی 11 سپتامبر 2001 و حملهی آمریکا به افغانستان ن...

در این مقاله، فرآیند منطقه ای سازی حوزه آسیای مرکزی به لحاظ اقتصادی و سیاسی با ملاحظه عوامل مختلفی چون همکاری های متقابل، اختلافات مرزی، جغرافیایی و آبی، اختلافات مربوط به انرژی و نیز اختلاف میان رهبران دولت ها و نفوذ غیر یکسان هر یک از آنها در یک منطقه واحد بررسی می شود. در بخش اقتصادی مقاله، بر روابط دوجانبه ازجمله تجارت متقابل و مرزی آنها که خاصیت فرعی و غیرسیستماتیک دارد، اشاره شده است؛ همچ...

در یک دهۀ گذشته آسیای مرکزی بیشتر مورد توجه قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای بوده است. منافع و اقدامات این بازیگران بین‌المللی به شکل‌گیری فضای رقابتی در منطقه منجر شده است که از آن با عنوان بازی بزرگ جدید یاد می‌شود. این فضای رقابتی ناشی از عملکرد پویایی‌های درونی و بیرونی منطقۀ آسیای مرکزی است. قزاقستان از کشورهایی است که توانسته از راه به‌کارگیری نگرشی متعادل منافع زیادی را از این فضای رقابتی ...

پایان جنگ سرد، سبب تحولات قابل توجهی در عرصه روابط بین­الملل شد که از مهم ترین نمونه آنها، ورود و قدرت­گیری روزافزون مجموعه­ای جدید از بازیگران بود. چین یکی از همین بازیگران است که روند قدرت­گیری آن، که از سال­های پیش از پایان جنگ سرد آغاز شده، توجه بسیاری از تحلیل­گران را به خود جلب کرده است. در این میان، منطقه آسیای مرکزی یکی از مناطقی است که چین به شکل سنتی ارتباط های نزدیکی با آن داشته و فر...

  رضا سیمبر1 دانیال رضاپو2   پس از فروپاشی شوروی، آسیای مرکزی عرصه تهدیدها و چالش های امنیتی متعدد بوده است. مناقشه های قومی و سرزمینی، بی ثباتی سیاسی، نداشتن توسعه اقتصادی و اجتماعی، تهدیدهای فراملیتی، جرایم سازمان یافته و بالاخره رقابت قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای مهم ترین چالش های امنیتی در آسیای مرکزی بوده است. وجود این چالش ها و مسائل حاد امنیتی، مشکلات امنیتی متعددی برای آسیای مرکزی ب...

ذخایر انرژی آسیای مرکزی توجه بازیگران مهم بین‌المللی را به سمت خود جلب کرده است. با این حال، ایجاد امنیت مسیرهای انتقال انرژی و تامین آن به منظور بهبود کارایی شریان صنعت و اقتصاد نیز از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های این بازیگران محسوب می‌شود. نارکوتروریسم یا به عبارت دیگر تهدیدهای ناشی از فعالیت قاچاقچیان موادمخدر در آسیای مرکزی موجب شده تا امنیت این منطقه با مشکلات جدی مواجه شود. این پژوهش به روش تو...

قبل از فروپاشیاتحاد جماهیر شوروی، خطوط لوله انرژی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز در انحصار روس‌ها قرار داشت و ژئوپلیتیک این منطقه  تنها شاهد حضور یک قدرت منطقه‌ای(روس‌ها) بود. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، استقلال هر یک از کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، ضعف اقتصادی روس‌ها در کنترل اینوضعیت و سیاست فضای باز و آتلانتیک‌گرایانه دوران گورباچف و یلتسین باعث حضور بازیگران منط...

فدراسیون روسیه از جمله مهم­ترین و تاثیرگذارترین بازیگران «بازی بزرگ جدید» منطقه آسیای مرکزی طی ٢٥ سال گذشته بوده است و در راستای حفظ وضع موجود، احیا و تقویت جایگاه سنتی و هژمونیک روسیه در این منطقه، حفظ کشورهای منطقه در مدار سیاست خارجی و دفاعی مسکو و در نهایت مقابله با اهداف و سیاست­های قدرت­های رقیب به ویژه ناتو، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا، کوشش­های متعددی را در سطح مناسبات دو جانبه ...

جنبش­های اسلامی بازیگران مهمی در عرصه­ی سیاسی محسوب می­شوند و در منطقه­ی  آسیای مرکزی -که بخشی از جهان اسلام به شمار می­روند- از اهمیت ویژه­ای برخوردارند. در این مقاله تلاش می­شود تا  به بررسی وضعیت جنبش­های اسلامی در منطقه­ی آسیای مرکزی بپردازیم و به این سؤالات پاسخ دهیم که این جریانات چه نقشی در تحولات این منطقه دارند و اشتراکات و افتراقات آنها  از نظر مبانی فکری و مشی مبارزاتی  چیست ؟