سرزمین دوردست مغرب، از آغاز گسترش اسلام تا قرن چهارم قمری، پذیرای دولت‌های اسلامی از جمله: ادریسیان (172ـ372ق)، خوارج ‌بنی‌مدرار (155ـ352ق) و خوارج بنی‌‌رستم (160ـ296ق) بوده است. تقارن زمانی و هم‌عصری میان دولت‌های یادشده، به نزدیکی در روابط میان آن‌ها انجامید. در خلال هم‌عصری این دول، گونه‌ای از مناسبات و رفتار سیاسی در دو بعد مسالمت‌آمیز و خشونت‌آمیز در حوزه‌های مذهبی، سیاسی و اقتصادی شکل گرف...

ادریس بن عبدالله از سادات حسنی و نوادگان امام حسن مجتبی× در سال 169 قمری بعد از شرکت در قیام خونین حسین بن علی، مشهور به صاحب فخّ، متواری شد و به‌سوی مغرب رفت. وی در مغرب اسلامی در مراکش و قسمتی از الجزایر کنونی، اولین دولت مستقل شیعی را تشکیل داد که به نام او موسوم شد و در مدتی کوتاه، تمدنی را در مغرب پایه‌گذاری کرد؛ تمدنی که هرچند عمری کوتاه داشت، آثار فرهنگی آن تا امروز باقی مانده است. به دلا...

ادریس بن عبدالله از سادات حسنی و نوادگان امام حسن مجتبی× در سال 169 قمری بعد از شرکت در قیام خونین حسین بن علی، مشهور به صاحب فخّ، متواری شد و به سوی مغرب رفت. وی در مغرب اسلامی در مراکش و قسمتی از الجزایر کنونی، اولین دولت مستقل شیعی را تشکیل داد که به نام او موسوم شد و در مدتی کوتاه، تمدنی را در مغرب پایه گذاری کرد؛ تمدنی که هرچند عمری کوتاه داشت، آثار فرهنگی آن تا امروز باقی مانده است. به دلا...

شُرَفا، علویانی بودند که در سرزمین‏های اسلامی همواره مورد احترام مردم بوده و موفق به تشکیل دول مهمی در جهان اسلام شدند. شرفا به شاخه‏های مختلف تقسیم شدند که مهم‏ترین آنها شرفای حسنی و حسینی‏اند. شرفای حسنی از نسل حسن مثنی بوده که موفق به تشکیل دولت ادریسیان در مغرب شدند. شرفای حسینی از نسل امام صادق‏علیه السلام بوده که فاطمیان خود را به ایشان منتسب می‏کردند. مطلب حاضر، ترجمه مقاله‏ی شرفا از دائرة...

این رساله ترجمه جزء اول کتاب ((الاستقصاء)) از صفحه 60 تا آخر آن کتاب صفح227 بوده است .این کتاب که نام آن الاستقصاء الاخبار دول الغرب الاقصی می باشد تالیف الشیخ ابوالعباس احمد بن خالد الناصری مغربی است که جزء اول آن توسط تن از فرزندان مولف : استاد جعفر الناصری و استاد محمد ناصری،تحقیق شده و در سال 1954 میلادی در دارالبیضاء به طبع رسیده و قسمت عمده آن مربوط به ادراسه یا ادریسیان است .

زمان و مکان حضور علویان و اندیشه های شیعی در اقصی نقاط جهان، نقش مهمی در توسعه و استقرار اسلام و مسلمانان در آن مناطق دارد. یکی از عوامل مهم ظهور و انتشار پیروان علوی و افکار شیعی، زمینه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی لازم، در مناطق مختلف جغرافیایی بوده است و گرچه اندلس، از سرزمین های تحت نفوذ اسلام، از این موضوع مستثنا نیست، باید اذعان کرد که در این منطقه، نه تنها بستر مناسب برای ش...

مذهب تشیع و اندیشه های شیعی در نخستین سال های ورود مسلمانان به اندلس و هم زمان با فتوحات اسلامی یا اندکی پس از آن، وارد این منطقه گردید. زمینه مناسب و پیدایش موانع گوناگون سبب گردید که تشیع در این منطقه، گسترش پیدا نکند. علل و عوامل گوناگونی سبب ناکامی شیعیان در نشر باورهای خود در این سرزمین بود. علل سیاسی مانند قیام های منسوب به شیعیان و رقابت امویان اندلس با حکومت های ادریسیان و فاطمیان و علل...

درحوزه¬ی وسیع جغرافیایی شمال آفریقا، درمحدوده زمانی نیمه قرن دوم تا اواخر قرن سوم ه.ق حکومت¬های مستقل و نیمه مستقلی مانند حکومت¬¬های رستمیان، ادریسیان و اغلبیان بر آمدند. در ظهور، ثبات و انحطاط این حکومت¬ها دلایل عمده¬ای دخیل بود که وجود عصبیت یکی از مهمترین دلایل در شکل گیری و ثبات و عدم آن از دلایل اصلی انحطاط این حکومت ها بود. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی نقش عصبیت در سه شکل قو...

تاریخ مغرب اسلامی تا پایان دولت موحدین، با تحولات سیاسی گسترده ای روبرو شد. یکی از مهم ترین عوامل تحولات سیاسی، استفاده از گفتمان مهدویت توسط برخی از رهبران بود. بر اساس تحقیقات به عمل آمده در این رساله با استفاده از منابع تاریخی سه جریان گفتمان مهدویت خوارج، شیعه و اهل سنت در مغرب شناسایی شد. بربرها که از دیرباز با اندیشه منجی گرایانه آشنا شده بودند، با تبلیغات رهبران خوارج صفری مذهب برغواطه،...

سیاست ترور – قتل و شکنجه شیعیان در عصر اموی و خصوصاً عباسی باعث عکس العمل ایشان در قبال این فشار های سیاسی گردید و قیام های متعددی را بر علیه خلافت عباسی رقم زد. منصور و هادی و هارون الرشید سه خلیفه عباسی در پیش برد این سیاست بسیار فعال و کوشا بودند از جمله این قیام ها قیام حسین بن علی بن حسن مشهور به فخ می باشد که علارقم شکست این قیام ،ادریس ابن عبدالله از نوادگان امام حسن (ع) موفق شد از واقعه ...