چکیده اساطیر در ایران باستان همیشه یادآور معانی گوناگون بوده­­اندو در این میان، برخی از این اسطوره­ها هم چون شیر و گاودر باور ایرانیان، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و مردم ایران زمین از آن‌ها به نیکی یادکرده‌اند.هدف از نگارش این مقاله،توجه به جایگاه ویژه این اساطیردر مصورسازی نسخ خطی کلیله‌ودمنه و تأثیر آن‌هابر هنر نگارگری است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که اساطیر شیر و گ...

چکیده اساطیر در ایران باستان همیشه یادآور معانی گوناگون بوده­­اندو در این میان، برخی از این اسطوره­ها هم چون شیر و گاودر باور ایرانیان، از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و مردم ایران زمین از آن ها به نیکی یادکرده اند.هدف از نگارش این مقاله،توجه به جایگاه ویژه این اساطیردر مصورسازی نسخ خطی کلیله ودمنه و تأثیر آن هابر هنر نگارگری است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که اساطیر شیر و گا...

شاهکار حماسی شاهنامه، اثری است برآمده از مواریث اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران باستان که در آمیزش با جهان بینی توحیدی حکیم ابوالقاسم فردوسی همچون آیینه ای تمام نما، گویای بینش و منش ایرانیان بوده و از این رهگذر همواره از مراجع ایران و ایرانی شناسی قرار گرفته است که به ناگزیر همچون هر منبع و مأخذ دیگر از گزند سهو و خبط مخاطبان و محققان مصون نمانده است؛ گاه متهم به پان ایرانیسم و ترک ستیزی و گاه ...

بررسی و شناخت اسطوره های اقوام و ملتها در مطالعات باستان شناسی مربوط به دوران تاریخی حایز کمال اهمیت است. زیرا کمتر اثر هنری را می توان مشاهده کرد که رد و نشانی از اساطیر یا باورهای اقوام مذکور بر خود نداشته باشد. این گونه پژوهشها را شمایل شناسی(iconography) می نامند که باستان-شناسان ادراکی بیشتر به آن می پردازند. این رساله توصیفات ارائه شده در مورد عناصر اسطوره ای، دینی و حماسی ایرانی در متو...

در هیچ یک از دوره های هنر ایران، فصلی به مانند هنر اقوام قدیم ساکن لرستان باعث شگفتی و حیرت نشده است. این آثار در دوره ای خلق شدند که ایران حین شکل گیری تمدنی عظیم بود و به تدریج روال سیاسی و نظامی این کشور در حال پایه ریزی بود. آثار هنری لرستان نمونه ای از شکوفایی و بلوغ هنری قومی هستند که از میراث چند هزار ساله فلات ایران بهره گرفته تا شگفت انگیزترین و مرمرزترین پدیده های هنر آسیای قدیم را به...

این پژوهش با عنوان« تصویر زن دوزخی و بهشتی در اساطیر ایران، جهان و دین اسلام» و با هدف شناخت و معرفی شخصیّت مثبت و منفی زن در اساطیر و ادیان برجسته ی ایران و جهان و تبیین میزان تحوّل این تصاویر نگارش شده است. مهمترین اساطیر ایران باستان و اساطیر تعدادی از ملل جهان و به صورت خاص شاهنامه فردوسی و ایلیاد و اودیسه هومر و ادیان بزرگی چون زردشت، یهودیّت، مسیحیّت و اسلام و برخی ادیان کهن دیگر از جمله موار...

اسطوره در هر جامعه‎ای وجود داشته و به راستی یکی از سازه‎های مهم فرهنگ بشری است. بررسی و تحلیل جهان اسطوره، پیوسته در میان محققان دارای جایگاهی ویژه بوده و گذشت زمان هرگز از اهمیت و جذابیت آن نکاسته است. یکی از اجزای تشکیل دهنده جذابیت اسطوره، نوع نگاه و باور به خدایان در اقوام و ملت‎هاست. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تجزیه و تحلیل کیفی به بررسی تاثیر طبیعت بر باور اساطیری ایران می‎پرداز...

اسطوره ها باورهای انسان کهن از مفاهیمی هستند که برخی از شاعران برای بیان افکار و عقاید خود به ایراد آن می پردازند. محمدتقی بهار در زمره ی شاعرانی است که در قصیده هایش با بسامد بالا از اسطوره های قوم ایرانی بهره برده است. در این پایان نامه جهت شناساندن اسطوره های ایران باستان و عناصر آن در قصیده های بهار، نخست با استناد به منابع و مآخذ معتبر، اسطوره ها معرفی گردیده سپس با آگاهی از پشتوانه ی فره...

مردمان دوران باستان برای ایجاد بیهوشی از عوامل مختلفی استفاده می نمودند که در دانش پزشکی ایران باستان استفاده از الکل (شراب) به تنهایی و یا همراه بنگ و همچنین داروهای گیاهی دیگر جهت ایجاد خواب آلودگی، رخوت، کرخی و بیهوشی مورد توجه بوده است. در متون پزشکی کهن ایران، نشانه های بسیاری در مورد آشنایی پزشکان و علمای این دیار با داروی بیهوشی، اجزای دارو و نحوه استفاده از آن به چشم می خورد و دامنه شهر...

اغلب نام‌های مشترک در اساطیر کهن دارای سرانجام و تقدیر مشابه و متأثر از نمونۀ ازلی و کهن‌الگوی واحد هستند. نمونۀ این نامها در اسطوره‌های ایرانی و حماسۀ ملّی ایران فراوان به چشم می‌خورد. از جمله نام‌های بسیار پربسآمد که هم جنبۀ اسطوره‌ای و آئینی دارد، هم حماسی، نام «بهرام» است که در فرهنگ آریایی و تاریخ ایران باستان دارای خویشکاری‌هایی چون، خدای جنگ، ایزد پیروزی، موعود، منجی، شاه و پهلوان زیناوند...