در این مقاله به بررسی وجود یا نبود پوچ­واژه (expletive) در زبان فارسی می­پردازیم. طبق نظر ریتسی(1982 و 1986) در زبان­های ضمیرانداز از آنجا که ضمیر ناملفوظ ارجاعی وجود دارد، ضمیر ناملفوظ پوچ­واژه (expletive pro) نیز موجود است؛ بدین مفهوم که زبان­های ضمیرانداز پوچ­واژۀ فاقد جوهر آوایی نیز دارند. این در حالی است که کریمی(2005) با توجّه به نقض تأثیر معرفگی (definiteness effect) معتقد است که در زبان ...

چکیده        پژوهش حاضر پس از معرّفی پدیدۀ انجماد و بیان دیدگاه بوئکس (2003؛ 2008)، به بررسی داده های زبان فارسی بر مبنای رویکرد وی و در چارچوب نظریۀ کمینه گرا می پردازد و نشان می دهد که این داده ها رفتاری موافق با تحلیل بوئکس از خود بروز می دهند. در زبان فارسی خروج از درون گروه های حرف تعریف فاعلی که جهت بازبینی مشخّصۀ اصل فرافکنی گسترده جابه جا شده و یک حوزۀ بازبینی تشکیل داده اند، امکان پذیر ن...

مقالة حاضر می‌کوشد تا در چارچوب برنامة کمینه‌گرا (Chomsky, 1995, 2000, 2001a-b)، اختیاری‌بودن فرایندی را در فارسی تبیین نماید که به‌موجب آن، فعل در جملات پرسشی آری ‌ـ‌ نه، ضمن ابقا در جای اصلی خود، قادراست به جایگاه آغازین جمله نیز جابه‌جا شود تا تعبیر پرسشی جمله را فراهم سازد. در این راستا، نخست تصریح می‌شود که اختیاری ‌بودن پیش‌گذاری فعل در جملات پرسشی آری ‌ـ‌ نه در زبان فارسی متضمن نوعی تناق...

پژوهش پیش رو با هدف بررسی مقولۀ نحوی خرده‌جمله و شیوۀ اعطای حالت به گروه‌های اسمی درون آن در زبان کردی، گونۀ موکریانی، در چارچوب برنامۀ کمینه‌گرا صورت گرفته‌ است. در این مقاله، به بررسی سه فرضیه در باب مقولۀ نحوی خرده‌جمله پرداخته‌ایم که مطابق آن‌ها سازۀ مذکور فرافکنی واژگانی از محمول آن، گروه تصریف و گروه زمان در نظر گرفته شده ‌است. تحلیل‌های ارائه‌شده در این مقاله نشان می‌دهند که فرضیۀ اول سب...

فرآیند تعامل میان نحو و واژگان در قالب استعداد زبان موضوعی است که هنوز در زبانشناسی نظریه ای علی الخصوص ساختاری، دشوار و بحث انگیز می نماید. مناظراتی که در این زمینه صورت می گیرد، نظریات مخالف ساختار گرایان در زمینه ی ارتباط ما بین نحو و معناشناسی را در کنار هم قرار می دهد. تلاش های مستمر، جهت افزایش تفاهم این ارتباط ، کمک میکند تا شناخت بیشتری نسبت به معماهای پیچیده ای که شامل عملکرد زبا نشناس...

این جستار در پی آن است که ساخت بند موصولی در زبان فارسی را بر اساس چارچوب نظریه نقش و ارجاع مورد بررسی قرار دهد. نظریه نقش و ارجاع نظریه­ای ساختاری- نقشی است که توجه خود را به تعامل میان نحو، معنی شناسی و کاربردشناسی در نظام­های دستوری زبان­های بشری معطوف می­کند. هدف از نگارش این مقاله، از یک سو، تبیین ویژگی­های نحوی، معنایی و کاربردشناختی بندهای موصولیِ زبان فارسی در چارچوب نظریه نقش و ارجاع، و...

در راستای تحقیق و تتبع در باب تأثیر فرافکنی زایشی در سطح جمله، ۱۴۴ مرد دو زبانه انتخاب شدند. از این افراد در سه سطح توانش زبانی شرایط یک زبانی و دو زبانی - آزمون بعمل آمد. آزمونهای بازشناسی و به یادآوری در ارتباط با مدخل های واژگانی به خاطر سپرده شده و تأثیر فرافکنی زایشی، آزمون هوش از همه ی آزمودنی ها بعمل آمد. با تجزیه و تحلیل اطلاعات به این نتیجه رسیدیم که فرافکنی زایشی در سه سطح توانایی زبا...

در راستای تحقیق و تتبع در باب تأثیر فرافکنی زایشی در سطح جمله، ۱۴۴ مرد دو زبانه انتخاب شدند. از این افراد در سه سطح توانش زبانی شرایط یک زبانی و دو زبانی - آزمون بعمل آمد. آزمونهای بازشناسی و به یادآوری در ارتباط با مدخل های واژگانی به خاطر سپرده شده و تأثیر فرافکنی زایشی، آزمون هوش از همه ی آزمودنی ها بعمل آمد. با تجزیه و تحلیل اطلاعات به این نتیجه رسیدیم که فرافکنی زایشی در سه سطح توانایی زبا...

پژوهش حاضر در تلاش است با نگاهی معناشناختی به توصیف پدیده‌ فرافکنی اشاری ماضی نقلی به آینده در گونه محاوره زبان فارسی بپردازد. در این راستا ضمن معرفی اجمالی برخی مفاهیم مرتبط، این مسئله را بررسی می‌کنیم که سخن‌گویان زبان فارسی با چه هدف ارتباطی‌ای از ساختار ماضی نقلی برای فرافکنی به زمان آینده بهره می‌جویند و چه عناصر واژگانی، دستوری و کاربردشناختی در این نوع کاربرد دخیل‌اند. نتایج این بررسی حا...

از شبهات مطرح در حوزۀ خداشناسی معاصر، شبهۀ خدا به‌مثابۀ فرافکنی است. بر پایۀ این شبهه، خدا همان آروزها و خواست‌های برآورده‌نشدۀ انسان بوده که طی فرایندی موسوم به فرافکنی به بیرون افکنده شده است و سپس به خدا تبدیل می‌شود. در این نوشتار به شیوۀ تحلیلی – توصیفی تلاش خواهد شد که این شبهه با تکیه بر آثار خود فویرباخ و شارحان او تقریر شود و سپس با عنایت بیشتر به آرا و نظریات فیلسوفان و الهیدانان مسلم...