مدل­های فرآیندی بیشتر مبتنی بر رویکردهای کیفی و ذهنی، توسعه می­یابند. هدف این مقاله، نشان دادنِ چگونگی طراحی مدل فرآیندی تجویزی با روشی ترکیبی شامل تکنیک مدل­سازی ساختاری تفسیری و اقدام­پژوهی است. مدل فرآیندی این مقاله درباره راهبرد پابرجا است. راهبرد پابرجا، نوع خاصی از راهبرد است که در برابر حالات مختلف محیطی همچنان دوام­پذیر و مقبول است. درباره تدوین راهبرد پابرجا، فنون متعددی بیان شده است. ب...

روش مرسوم اولویت گذاری در آینده پژوهی، روش فن آوری های کلیدی است. در این روش با دو معیار جذابیت و امکان پذیری و در فرآیندی خبره محور، گزینه هایی که از اولویت بیشتری برخوردار باشند، از یکدیگر تمیز داده می شوند. آن چه که نیاز به ابداع روشی نو را آشکار می کند، ابهام در میزان اثربخشی گزینه های برگزیده در مواجهه با «آینده های بدیل» است. به همین منظور، در این مقاله، با عنایت به این مهم، الگوی نوینی ب...

روش مرسوم اولویت‌گذاری در آینده‌پژوهی، روش فن آوری‌های کلیدی است. در این روش با دو معیار جذابیت و امکان‌پذیری و در فرآیندی خبره‌محور، گزینه‌هایی که از اولویت بیشتری برخوردار باشند، از یکدیگر تمیز داده می‌شوند. آن‌چه که نیاز به ابداع روشی نو را آشکار می‌کند، ابهام در میزان اثربخشی گزینه‌های برگزیده در مواجهه با «آینده‌های بدیل» است. به‌همین منظور، در این مقاله، با عنایت به این مهم، الگوی نوینی ب...

هدف اصلی این مقاله بررسی راهبردهای کلی سند ملی راهبرد انرژی کشور بر مبنای سناریوهای شورای جهانی انرژی و در چارچوب مفهوم راهبرد پابرجا است. بدین منظور ابتدا یک چارچوب سیاستی استاندارد و الزامات آن معرفی سپس بررسی شد که جهت تحقق چارچوب سیاستی مذکور در فضای جهانی متصور در هر سناریو کدام راهبردها پابرجا هستند. در مقایسه با چارچوب سیاستی استاندارد، در سند ملی راهبرد انرژی در زمینه تنوع‌سازی در حامل‌...

رویکردهای سنتی برنامه­ریزی استراتژیک در مواجهه با آشفتگی و عدم قطعیت در محیط، منعطف نبوده و از قابلیت پاسخگویی مناسبی برخوردار نیستند. در شرایط عدم قطعیت کنونی بسیاری از افراد و سازمان ها بر این باورند که استراتژی معنا و مفهوم و جایگاه خود را از دست داده است، چرا که زمانی که آینده کاملاً قابل پیش­بینی است، برای طراحی استراتژی می­توان از رویکردهای متعارف استراتژی استفاده کرد. اما زمانی که آینده غ...

رشد سریع و تحولات بسیار فناوری های نوظهوری مانند فناوری نانو از یک سو و کمبود منابع و امکانات و زیرساخت های لازم (به خصوص در کشورهای در حال توسعه) از سوی دیگر باعث می شود تا دستیابی به این دست فناوری ها در تمامی زمینه ها و سطوح مختلف عملاً غیرممکن باشد. چالشی که امروز فراروی کشورهای در حال توسعه قرار دارد این است که تشخیص دهند در جهانی که اقتصاد تحت تاثیر مسائل سیاسی و تکنولوژیکی قرار دارد با تو...

در شرایط فعلی، پیش بینی افق های دور که لازمه برنامه ریزی استراتژیک است، با دشواری صورت می گیرد و گاه چنان حوادث غیرمنتظره روی می دهند که همچون "سونامی" بنیاد سیاست ها با استراتژی بلندمدت را به هم می ریزد. وجود این شرایط، کشورها و سازمان ها را با یک تناقض اساسی روبرو می کند. بنابراین برنامه ریزی استراتژیک ضرورت دارد؛ چرا که بدون وجود استراتژی های بلندمدت، جایی برای مدیریت بهینه منابع و سرمایه گذ...

چکیده مطابق نظریه مارکویتز، امکان پیش بینی بازار سرمایه در آینده وجود نداشته و سرمایه گذاران باید به منظور کنترل ریسک سرمایه گذاری، به تشکیل پرتفو بپردازند. در تحقیقات اخیر، توسعه های زیادی روی مدل اولیه پرتفوی مارکویتز از حیث مدلسازی و روش حل ایجاد کرده اند. از جمله اینکه از سنجه های ریسک طیفی همچون ریزش مورد انتظار و ارزش در معرض خطر برای سنجش ریسک استفاده می شود. همچنین، مدل های متنوع ...

روش های سنتی برنامه ریزی استراتژیک بر مبنای پیش بینی قطعی از آینده اقدام به تدوین استراتژی می کنند. هر چه محیط آشفته تر و نرخ تغییرات سریع تر باشد، احتمال عدم تحقق این پیش بینی ها بالاتر می رود. این مساله سبب پیدایش ابزارهایی شده است که به برنامه ریزان بینش و قدرت مواجهه با تغییرات محیطی را بدهند. ابزارهایی همچون تصمیم گیری پابرجا از این گونه می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی کارآمدی تکنیک تصمی...

رشد برنامه ریزی های بلندمدت در فناوری های پیشرفته به عنوان یک روند جهانی، مواجهه با عدم قطعیت های آینده را بسیار پراهمیت می سازد. پسابرنامه ریزی به عنوان نوعی از ارزیابی پیشینی سیاست گذاری این اطمینان که سیاست ها در شرایط متنوع آینده کارآمد هستند را ایجاد می کند. در این پژوهش از سه ابزار سیاست گذاری: 1) برنامه ریزی پابرجا، 2)برنامه ریزی فرض بنیاد (برفاد) و 3)خوشه بندی خبرگان به عنوان روش های پس...