چکیده براساس آیه ی 97 آل عمران، افرادی که توانایی و قدرت بر انجام حج را دارند، مکلف به انجام مناسک حج اند. قرآن کریم ، قدرت و توانایی بر انجام حج را « استطاعت » می نامد. فقها استطاعت را، علاوه بر وجود مال کافی برای تهیه ی اسباب و وسایل مورد نیاز انجام حج، مطابق با شأنش؛ قدرت و توانایی بدنی لازم جهت انجام اعمال و مناسک آن تا پایان ، تفسیر نموده اند. ازنظرفقها، شخصی مکلف به حج است که، با وجو...

آیه دوم سوره مائده که در ارتباط با احکام حج نازل شده، به مسلمانان فرمان داده تا حرمت زائران بیت الله الحرام را حفظ نموده و نه تنها از هرگونه تعدّی به آنان بپرهیزند، بلکه بر نیکی و احسان به آنان با یکدیگر هم پیمان شوند. اما مفسران در تعیین مصداق «آمّینَ البَیتَ الحَرامَ» اختلاف نموده اند. برخی مراد از این زائران را مسلمانان، برخی مسلمانان و مشرکان، و برخی تنها مشرکان دانسته اند که با هدف زیارت یا تجارت...

در بخش پیشین این نوشتار، که ترجمه‌ای از سفرنامه مرحوم علّامه بزرگوار، سید محسن امین جبل عاملی صاحب «اعیان الشیعه» است، با گوشه‌هایی از خاطرات سفر وی به زیارت خانه خدا در سال 1321 هجری قمری آشنا شدیم. در این قسمت، توجه شما را به ادامه آن سفر و گزیده‌ای از خاطرات دومین سفر آن زنده‌یادِ زنده دل، به سرزمین حجاز و زیارت بیت الله الحرام، که در سال 1341 هجری قمری انجام یافته است، جلب می‌کنیم:

حج از جمله عباداتی است که اکثریت قریب به اتفاق اعمال و مناسک آن، از نظر مذاهب گوناگون اسلامی یکسان و تنها در برخی از فروع و جزئیاتش اختلاف نظر وجود دارد. به منظور آشنایی زائران بیت الله الحرام، به ویژه روحانیان کاروان‌ها که در موسم حج،‌گاه با اعمال و رفتار متفاوت زائران دیگر رو به رو می‌شوند، صورت اجمالی اعمال و مناسک حج از ابتدا تا انتها، و با اشاره به موارد اختلاف میان مذاهب اسلامی، از کتاب ا...

جلوه گاه حقیقی خداوند از دیدگاه عرفا ‘ دل انسان است که با تکیه به تعالیم آسمانی و قرآنی می کوشند با مصقل ذکر و فکر ‘ زنگار ظلام از چهره آینه دل بزدایند تا محل تجلی و ظهور گوهری باشد که آسمانها و زمین و کوهها تحمل آن را نداشت . مولانا نیز درآثار ارزشمند خود ‘ جلوه ها و نمودهای گوناگون دل را که شرق آفتاب حق است ‘ مورد بررسی قرار داده و اهمیت فراوان برای آن قائل شده است . او دل را عرش و فرش و تکیه...

جلوه گاه حقیقی خداوند از دیدگاه عرفا ‘ دل انسان است که با تکیه به تعالیم آسمانی و قرآنی می کوشند با مصقل ذکر و فکر ‘ زنگار ظلام از چهره آینه دل بزدایند تا محل تجلی و ظهور گوهری باشد که آسمانها و زمین و کوهها تحمل آن را نداشت . مولانا نیز درآثار ارزشمند خود ‘ جلوه ها و نمودهای گوناگون دل را که شرق آفتاب حق است ‘ مورد بررسی قرار داده و اهمیت فراوان برای آن قائل شده است . او دل را عرش و فرش و تکیه...

با توجه به حادثه غم انگیز منا در ایام حجّ امسال (1436ق.)، و جان باختن شماری از حاجیان بیت الله الحرام؛ از جمله تعدادی از افراد که به عنوان نایب در این سفر حضور داشته اند، سؤالاتی در این زمینه مطرح است؛ یکی از پرسش های فقهی این است که در صورت موت بعد از احرام و دخول در حرم که قربانیان حادثه در چنین حالتی بودند، نایب چه مقدار استحقاق اجرت خواهد داشت؟ یعنی به فرض صحت حج ّنایب و اجزای آن نسبت به منوب...

با توجه به حادثة غم‌انگیز منا در ایام حجّ امسال (1436ق.)، و جان باختن شماری از حاجیان بیت ‌الله الحرام؛ از جمله تعدادی از افراد که به عنوان نایب در این سفر حضور داشته‌اند، سؤالاتی در این زمینه مطرح است؛ یکی از پرسش‌های فقهی این است که در صورت موت بعد از احرام و دخول در حرم که قربانیان حادثه در چنین حالتی بودند، نایب چه مقدار استحقاق اجرت خواهد داشت؟ یعنی به فرض صحت حج ّنایب و اجزای آن نسبت به منو...