abstract al- muntazam by ibn al -jawzi is one of the greatest the book ancient book of texts on history of islam in the 6th century.it is very important one;because of including rare reports which are not found any where.in addition to historical reports,his outlook , in which embodies information on mythologies, milal wa nihal (sects and creeds), geography, and political, social and religiou...

توجه به تاریخ نگاری زنان و پرداختن به ریشه های تاریخ نگاری و تاریخ نگری مورخان زن، یکی از مباحث مهم معرفت شناختی در حوزه ی پژوهش های تاریخی به شمار می رود و در این منصوره اتحادیه بانوی مورخی است که در معرفی کتاب ها و شناسایی و نشر اسناد تاریخی ایران در دوره ی قاجار نقش مؤثری ایفا کرده است.در این پژوهش می کوشیم با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و از طریق مراجعه به آثار متعدد وی به بیان و بررسی ر...

کتاب تاریخ فیروزشاهی، تالیف ضیاء الدین بن موید الملک برنی، یکی از مهمترین کتابهای تاریخنگاری اسلامی درهند است که به زبان فارسی نگاشته شده است. این نوشتار می کوشد با شناخت بینش تاریخی مولف، از طریق بررسی شاخصه هایی چون بینش معرفت شناسانه، بینش اجتماعی و بینش فرهنگی، چگونگی بازتاب این بینش ها را در تاریخنگری وی باز جسته و تاثیر هر کدام از آنها را در روش تاریخنگاری او تحلیل کند. برای تحقق این هدف،...

مقاله ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت­های مرتبط و زیرمجموعه ی حوزه ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ می پردازد. یافته های پژوهش در این عرصه مبیّن و دلالت بر آن دارد که شاعر مورد بحث به تاریخ وطنی و دینی آشنا بوده و همین اشراف و اطّ...

هدف از این پژوهش این است که نشان داده شود چگونه ظهور اندیشه های دینی زردشت، معانی جدیدی را در تفکر سیاسی و مناسبات قدرت در ایران ایجاد کرد. گرچه این روند پیش از آن در پرتو منافع مشترک و دشمن مشترک در میان قبایل مختلف آریایی پدیدار شده بود، با این حال این مناسبات با قرار گرفتن در یک چهارچوب دینی، معانی وسیع تری پیدا کرد و این مبانی شکل گرفته، با ظهور هخامنشیان، در حوزه گسترده تری در حد جهان بشری...

«آیندة تاریخ» یا «غایت مندی تاریخ» از مباحث ریشه دار در اندیشه بشری است و از دیرباز تأملات و مطالعات زیادی را متوجه خود ساخته است، به طوری که در دوره های اخیر، دانشی را با عنوان «آینده پژوهی یا تاریخ آینده» وارد عرصه آموزش های دانشگاهی کرده است. گرچه بسیاری از متفکران از منظر دینی به این پدیده می نگرند؛ اما برخی از اندیشه گران نیز از نظر گاه فلسفی بدان روی آورده و به زعم خویش کوشیده اند تا با ش...

از ویژگی های تاریخنگاری دوره سلجوقی، جمع میان کلام اشعری و حکمت عملی ایرانیان پیش از اسلام است. از سویی احیای اندیشه سیاسی ایرانشهری و تبیین آن به عنوان الگوی عملی سلاطین در دوره سلجوقی در کتاب های سیر الملوک و متون تاریخی تجلی یافت. از سوی دیگر نفوذ کلام اشعری در ایران با آغاز وزارت نظام الملک، به اوج رسید و نوشته اغلب مورخان این دوره را متأثر نمود. مقاله حاضر در صدد پاسخگویی به این مسائل است ...

گادامر به پیروی از هیدگر نگاهی هستی شناختی به تاریخ و فهم دارد، زیرا هستی انسان را یک هستی افکنده شده در جهان می داند که به تاریخ تعلق دارد و پیشاپیش متأثر از تاریخ است. در نتیجه، فهم نیز به عنوان یکی از حالت های هستی انسان، متأثر از تاریخ است. اما این نگاه او به تاریخ زمینه ساز این نقد اساسی می شود که وی نمی تواند از توصیف هستی شناختی فهم، یک قاعدۀ معرفت شناختی بیرون بکشد و معیاری فراتاریخی بر...