چکیده : تفسیر اثری وروائی قرآن کریم گونه ای از تفسیر قرآن کریم است که از روشهای ابتدای صدر اسلام است وآغاز آن با احادیث نبوی پیرامون تبیین آیات قرآن کریم آغاز می شود خداوند در قرآن کریم یکی از وظایف پیامبر در قبال قرآن را همین دانسته است :« وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاس ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ» پس از پیامبر صحابه وتابعین به دید گاه اهل تسنن واهل بیت عصمت وطهارت به دید گاه اهل تشیع ادامه دهندگان این روش...

آیت‏ الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم دیدگاه ‏های نوینی را در تفسیر آیۀ شریفۀ «بسم الله الرحمن الرحیم» بیان کرده‏ اند. براساس این دیدگاه ‏ها می‏توان فهم دقیق‏تری از معنای این آیۀ شریفۀ به‏ دست آورد و ترجمۀ نوینی از آن عرضه کرد. بدین‏ منظور باید با تکیه بر ساختارهای زبانی، «بسمله» را تحلیل کرد. منظور از ساختارهای زبانی، ساختار لغوی، صرفی و نحوی است. در این نوشتار، براساس دیدگاه‏های تفسیری آیت ‏الل...

در این رساله، قرائت های مختلف تفسیرپژوهان از تفسیر تطبیقی نقد و تحلیل میشوند. این نقد از لحاظ چیستی، مبانی و روش تفسیر تطبیقی است. ضرورت این تحلیل و نقد در شناخت بنیانهای معرفتی و ارکان هرمونتیکی تفسیر تطبیقی است؛ زیرا مطالعات تبیقی همانطور که در حوزه های مختلف گسترش یافته است، در تفسیر هم مورد اقبلا واقع شده است و این مطالعات بدون برخورداری از پشتوانه های معرفتی و روش شناختی مفید و مثمر ثمر نخ...

بسم الله الرحمن الرحیم از اسماء مرکبه و از اجزاء بنیادی قرآن است. تمام سور قرآن با آن شروع می¬شود و اگر در سوره-ای به دلیل موجهی آغازگر نیست، در سوره¬¬ی دیگر دو بار آمده است. مفهوم لا اله الّا الله پیام مشترک بین ادیان توحیدی الهی است و پیام منحصر به فرد و اختصاصی اسلام ، بسم الله الرحمن الرحیم است و با این پیام می¬خواهد به بشریت اعلام کند که اسلام دین رحمت و محبت است. شاهد بر این ادعا سوره¬ی تو...

آیت‏ الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم دیدگاه ‏های نوینی را در تفسیر آیۀ شریفۀ «بسم الله الرحمن الرحیم» بیان کرده‏ اند. براساس این دیدگاه ‏ها می‏توان فهم دقیق‏تری از معنای این آیۀ شریفۀ به‏ دست آورد و ترجمۀ نوینی از آن عرضه کرد. بدین‏ منظور باید با تکیه بر ساختارهای زبانی، «بسمله» را تحلیل کرد. منظور از ساختارهای زبانی، ساختار لغوی، صرفی و نحوی است. در این نوشتار، براساس دیدگاه‏های تفسیری آیت ‏الل...

کلمات اهل بیت - که ریشه در آگاهی‏‏های وحیانی دارد - از ویژگی‏‏هایی چون اشارات،‏‏ معاریض، و محاسن برخوردار است. ‏‏در این مقاله تلاش شده است تا نشان داده شود که یکی از موثرترین راه­ها برای شناسایی و شناساندن این ویژگی‏‏ها، ‏‏ملاحظه روایات تفسیری آن بزرگواران در مقایسه با منقولات تفسیری صحابه و تابعان است؛ ‏‏چه این که در نگاه مقایسه‏‏ای، علاوه بر آشکار شدن وجوه تمایز بین سخنان معصوم و غیر معصوم،‏‏...

گسترش مطالعات تطبیقی و کارآمدی آن در حوزه علوم انسانی و مطالعات ادیان، سبب شده تا این روش مطالعاتی به ساحت دانش تفسیر نیز راه یابد. راه یابی این روش به حوزه تفسیر قرآن تنها به نظریه پردازی در باره تفسیر تطبیقی و بیان ضرورت انجام آن محدود نشده است، بلکه تا مرز تأسیس رشته ای آموزشی و دانشگاهی با همین عنوان پیش رفته است. اما این که چه قرائت هایی از تفسیر تطبیقی وجود دارد و این شاخه نوپا از دانش تف...

در چند سال اخیر تفسیر تطبیقی به مثابه یک گونه تفسیری خود را نمایان کرده است. این گونه تفسیری گرچه آثاری در طول تاریخ تفسیر قرآن دارد، اما هم از نظر فراورده های تفسیری و هم از نظر معرفت شناسی تفسیر، بر بن مایه ها و شاخه های نحیفی تکیه زده است. آنچه به نظر می رسد که در درجه نخست باید تقویت شود، ابعاد معرفت شناختی و مبانی علمی متصور و مقبول این گونه تفسیری است. این مقاله در راستای تحقق چنین هدفی، ...

«تفسیر مقارن/ تطبیقی» به‌مثابه ایده و پدیده‏ای نو، نیازمند پرسش و سنجش منطقی، روش‏شناختی و معرفت‏شناختی است. سنجش تحلیلیِ تلقی‏های موجود، نشان می‏دهد جز درکی خام از عنصر «مقارنه» که آن‏ها را به یکدیگر پیوند داده است، درک و درد مشترکی درباره این تفسیر وجود ندارد. درک بسیط از مقارنه و تکیه صِرف بدان و بی‏بهره‏گی و بیگانگی از چند و چون تجارب مطالعات مقایسه‌ای در سایر قلمروهای معرفتی، تلقی‏های موجود ...

آیه بودن بسمله در سوره های قرآن و قرائت آن در نماز یکی از مسائل مورد اختلاف مسلمانان است. شیعه امامیه بر جزئیت بسمله و وجوب قرائت آن در نماز اجماع دارند. اما در میان اهل سنت در این مسأله اختلاف نظروجود دارد. در این نوشتار به دیدگاه فریقین در این مسأله اشاره شده است و دلایل آیه بودن بسمله با استناد به روایات اهل بیت (ع) و اهل سنت، مورد بررسی قرار گرفته است، همچنین به منشأ این اختلاف و بررسی نظر ...