کتاب موردبحث بطرزجالب و مختصری از اولین نشانه های فرهنگ و تمدن خاورنزدیک گفتگو نموده و ارتباط آنها را با یکدیگر از روی آثار باستانی که در یک سده اخیر کشف شده بیان مینماید. چنانکه بر ارباب بصیرت پوشیده نیست علم تاریخ و در دو سده اخیر یعنی از زمانیکه دانشمندان و باستانشناسان همراه ارتش ناپلئون اول بمصر رفتند جهش بی سابقه ای پیدا کرد. از همانوقت تاریخ از داستان نویسی بیرون آمد و علم تازه ای را شرو...

چکیده: آب، یکی از اصلیترین » ایزد « یا » نگهبان « یا » فرشته « مضمون مضامین و درونمایههای تجسمی فرهنگهای خاورنزدیک تبدیل شده و بعدها نیز ابتدا در میان الواح و سالنامههای درباری و بعد متون مقدس جایگاهی ویژه به خود اختصاص میدهد. بهنظر میرسد با پیدایش و فراگیری دین اسلام این درونمایه همچنان بهنوعی به حیات خویش ادامه میدهد. این پژوهش به واکاوی این فرضیه اختصاص دارد و آن را در سهسطح پیش میبرد. ...

این مقاله، به بررسی و توصیف ساختار و نشانه‌های نمایشی منظومه‌ی درخت آسوریگ‌ می‌پردازد؛ مناظره‌‌ای منظوم میان یک بز و یک درخت خرما از اصل پارتی و به خط پهلوی کتابی که تنها نمونه‌ی فابل به شکل مناظره در زبان‌های ایرانی میانه غربی است. این متن، شباهت ساختاری انکارناپذیری با متن‌های مناظره‌ای بین‌النهرینی دارد که در جشن بهاری سال نو بین‌النهرین (اکیتو) به صورت نمایشی اجرا می‌شده‌اند. در این منظومه...

کتاب مورد نقد در این نوشته، جلد دوم از کتاب دو جلدیِ فرهنگ مصور باستان­شناسی دوران پیش ­ازتاریخ (انگلیسی ـ فارسی) است. در این نوشته شیوه­ی به­کاررفته عبارت است از نقد شکلی، ساختاری و به­ویژه محتوایی. در این نوشته با مثال­های متعدد بحث شده که صفت «پیش­ازتاریخ» برای کتاب، عنوانی بی­ربط است. اشتباه­های آشکار و فاحش در اطلاعاتِ ارائه­شده، به­ویژه درباره محوطه­های ایران، به­فراوانی دیده می­شو...

اُبسیدین یکی از فراوانترین مصنوعاتی است که در محوطههای باستانی خاورمیانه و خاورنزدیک یافت می شود. چگونگی منشأیابی اُبسیدین یکی از موضوعات جذاب و مورد بحث در میان باستانشناسان و زمینشناسان است. از آنجایی که مطالعات فراوانی بر روی منشأیابی معادن ابزارهای سنگی اُبسیدینی در مناطق همجوار ایران مانند آناتولی و قفقاز انجام گرفته است لذا بخشهای عمدهای از ایران وقفه ای مطالعاتی در باستانشناسی خاورمیانه از ...

پراکندگی سفال «کورا-ارس» در گستره وسیعی از خاورنزدیک، از شمال شرقی آناتولی تا جنوب لوانت درهزاره 4 و 3 ق.م. موضوع بحث و پژوهش بسیاری بوده است. مقاله حاضر، نتایج مطالعات گونه شناختی و مقایسه های سفالی انجام گرفته برروی 6 محوطه عصر مفرغ قدیم در شمال غرب ایران را نشان می دهد. در این تحلیل، مجموعه سفالی محوطه یانیق که گاهاً از آن با عنوان مصطلح «فرهنگ یانیق» یاد می شود، به عنوان مجموعه مرجع برای مقا...

دوره¬ی نوسنگیِ منطقه¬ی شمال¬شرق فلات ایران در این پایان¬نامه مورد بررسی قرار گرفته است. تا حدود 15 سال پیش آگاهی-های ما از این دوره در منطقه¬ی شمال¬شرق منحصر به یافته¬های به¬دست¬آمده از سه محوطه¬ی یاریم¬تپه، تُرنگ¬تپه و تپه¬های سنگ چخماق بود. فرهنگ نوسنگی شمال¬شرق تا پیش از این در نوشته¬های بین¬المللی به¬عنوان «فرهنگ جیتون» خوانده می-شد، که نخستین فرهنگ یکجانشینیِ نوسنگی در جنوب ترکمنستان است. از ...