چکیده   شناخت مصادیق ائمّه و خلفا از موضوعاتی است که علم توام با عناد، جهل، و فهم نادرست آن عامل تفرقه مسلمین و تقسیم آنها به شیعیان و اهل سنت شد و فرقه های مختلفی را در درون شیعیان و اهل سنت به وجود آورد. شناخت اسلام ناب که ثمره پیوند قرآن و عترت است و شناخت فرقه ناجیه منوط به استدلال صائب و بکارگیری روش صحیح در امامت خاصه است. بابررسی روش های مختلف درکشف مصادیق امامت و آسیب شناسی آنها، و توجّه ...

اثبات تجرد نفس یکی از مباحث کلیدی در حوزه فلسفه اسلامی است. با توجه به آن که دانشمندان مسلمان، عموماً احادیث پیشوایان دینی خود را به عنوان گزاره‏هایی صادق پذیرفته‏اند، «استشهادات نقلی» مورد توجه قرار می‏گیرد. این مسأله در آثار صدرالدین محمد شیرازی پررنگ‏تر می‏نماید؛ وی به عنوان حکیمی متأله، سعی داشته «استدلالات عقلی» و «استشهادات نقلی» را در کنار هم مورد توجه قرار دهد. در این مقاله با بررسی اعتب...

چکیده شناخت فرقه ناجیه از میان فرق اسلامی منوط به استدلال صائب و بکارگیری روش صحیح در امامت خاصه است. نگارنده با توجه به مقایسه و بررسی روش های مختلف در صدد ارائه راهکار مناسبی است که بتوان با لحاظ نمودن آن، مساله خلافت و حکومت را در تمدّن اسلامی آتی حل نمود  به گونه ای که ارتباط خاصّی میان روش نقلی حدیثی با اجماع و شورا برقرارباشد. با بررسی ملاک های شناخت امام در بین فرقه های مختلف در صدد پاسخ ...

تاریخ‌نگاری اسلامی از همان آغاز تکوینش همانند بسیاری دیگر از معارف اسلامی مانند فقه، حدیث، کلام و... دو گونه نگرش و دیدگاه معرفتی را تجربه کرد: یکی دیدگاه نقلی- روایی و دیگر دیدگاه عقلی- انتقادی. تاریخ‌نگاری اسلامی از بدو پیدایش به‌دلیل تأثیر عمیقی که از نگرش‌های حدیثی گرفته بود، به‌شدت نقلی- روایی بود. مشخصۀ اصلی این رویکرد پایبندی مستحکم به روش «اِسنادی» بود؛ یعنی همان چیزی که خود یکی از ممیزه...

خداباوری در غالب انسانها بر اساس فطرت و عقل و آموزه­های ادیان الهی، همواره بوده است. عده­ای با این باور که اعتقاد به خدا ریشه در ترس، جهل و یا وهم داشته، راه الحاد را در پیش گرفته­اند. در این میان ریچارد داوکینز زیست­شناس معاصر، اعتقاد به وجود خدا و امر ماورای طبیعت را یک پندار و توهّم می­داند. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که اصولا چه عواملی موجب سوق داوکینز به این رویکرد شده است و از نظر حدیثی...

اثبات تجرد نفس یکی از مباحث کلیدی در حوزه فلسفه اسلامی است. با توجه به آن که دانشمندان مسلمان، عموماً احادیث پیشوایان دینی خود را به عنوان گزاره‏هایی صادق پذیرفته‏اند، «استشهادات نقلی» مورد توجه قرار می‏گیرد. این مسأله در آثار صدرالدین محمد شیرازی پررنگ‏تر می‏نماید؛ وی به عنوان حکیمی متأله، سعی داشته «استدلالات عقلی» و «استشهادات نقلی» را در کنار هم مورد توجه قرار دهد. در این مقاله با بررسی اعت...

منابع رجالی، برخی از اصحاب ائمه:را با توصیفات نیکویی مانند «فقیه» ستوده‌اند. با نیم نگاهی به میراث حدیثی امامیه، در‌می‌یابیم که این افراد به‌رغم تلاش‌های فقهی در کنار شخصیت‌هایی مانند هشامَین، تلاش کلامی نیز داشتند. این مقاله با گذری به ژرفای تاریخ تفکر امامیه بر آن است تا فعالیت اعتقادی این گروه را کاویده و نشان دهد که اینان متکلم نیز بودند. آغاز فعالیت‌های این افراد از مدرسه کوفه و تداوم آن تا...

باتوجه به جامعیت تفسیردرابعاد گوناگون ادبی،کلامی،فقهی،فلسفی،مفردات،عرفانی،تاریخی،علمی،و... ، دربخش روایی به فهم ونقد روایات موثق وتحلیل نقلی وعقلی پرداخته که مانیزبه این روش اشاره کرده ایم .اماروش اصلی مفسر(سیدعبدالأعلی سبزواری)،تفسیرقرآن به قرآن است که به تأسی ازمرحوم غروی وعلامه طباطبایی صورت گرفته است .به دلیل اجازات فقهی،اجتهادی وروایتی ازشیخ عباس قمی وتبحرایشان دراستنباط اخبار موردتوجه قرا...

یکی از مسائل مطرح شده درباره امام حسن(ع)، مطلاق بودن ایشان است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی تاریخی ـ روائی این نسبت و علل و اسباب تاریخی آن است. به نظر می رسد، این نسبت، ریشه در خصومت خلفای عباسی با حسن بن علی(ع)، (به دلیل قیام های حسنیان) دارد؛ زیرا که در احادیث و اسناد تاریخی معتبر قبل از دوره عباسی، اثری از این اتهام به چشم نمی خورد. اختلاف فراوان در شمار همسران، نبود نام و نشان از آنان در ت...