ساختارحکومتسلجوقی(590-431ق)به لحاظ شرکت نهادها و کنشگران مختلف در بستر فعالیت­های سیاسی، شاخصه­هایی دارد که در مقایسه با دیگر حکومت­ها و سلسله­های ایرانی پس از اسلام در نوع خود بی­نظیر است. سلجوقنامه ظهیرالدین نیشابوری بر خلاف متن موجزش، روایتی عینی و پرمعنا از نحوة شکل­گیری و تداوم ساختار قدرت سلجوقی به­دست می‌دهد. توجه مورخ به امرا، به عنوان گروهی مؤثر در تحولات سیاسی این دوره و تلاش نهاد دیو...

ساختارحکومتسلجوقی(590-431ق)به لحاظ شرکت نهادها و کنشگران مختلف در بستر فعالیت­های سیاسی، شاخصه­هایی دارد که در مقایسه با دیگر حکومت­ها و سلسله­های ایرانی پس از اسلام در نوع خود بی­نظیر است. سلجوقنامه ظهیرالدین نیشابوری بر خلاف متن موجزش، روایتی عینی و پرمعنا از نحوة شکل­گیری و تداوم ساختار قدرت سلجوقی به­دست می دهد. توجه مورخ به امرا، به عنوان گروهی مؤثر در تحولات سیاسی این دوره و تلاش نهاد دیو...

ظهیرالدین نیشابوری، نویسندۀ سلجوقنامه، و محمدبن‎علی‎بن‎سلیمان راوندی، نویسندۀ راحۀ‎الصدور و آیۀ‎السرور، دو مورّخ فارسی‎نویس متعلق به دورۀ سلجوقی‎اند که بین آثار این دو شباهت‎ها و تفاوت‎هایی دیده‎می‎شود. این پژوهش در صدد است تا با روش تطبیقی و تحلیلی، به بررسی تاریخ‎نگری و تاریخ‎نگاری این دو مورّخ پرداخته و دریابد: آیا نسخه‎برداری راوندی از سلجوقنامۀ نیشابوری فقط انتقال داده‎های تاریخی است یا تاری...

بسیاری از راویان تاریخ‌های کلاسیک فارسی سعی می‌کنند به صورت خودافشایی یا غیرمستقیم، عینیت‌گرایی یا بی‌طرفی خود را با مخاطب در میان بگذارند؛ از میان این مورخان، «مؤلف‌ـ راویِ» سلجوقنامه با وجود سال‌ها خدمت در دربار و معلمی دو تن از شاهان سلجوقی، آشکارا در درون متن چنین ادعایی نمی‌کند، ولی با ارجاع به نشانگان متنی می‌توان به شکل‌هایی از تکاپوی غیرمستقیم وی دست یافت که سعی می‌کند روایت خود را درست،...

ظهیرالدین نیشابوری، نویسندۀ سلجوقنامه، و محمدبن‎علی‎بن‎سلیمان راوندی، نویسندۀ راحۀ‎الصدور و آیۀ‎السرور، دو مورّخ فارسی‎نویس متعلق به دورۀ سلجوقی‎اند که بین آثار این دو شباهت‎ها و تفاوت‎هایی دیده‎می‎شود. این پژوهش در صدد است تا با روش تطبیقی و تحلیلی، به بررسی تاریخ‎نگری و تاریخ‎نگاری این دو مورّخ پرداخته و دریابد: آیا نسخه‎برداری راوندی از سلجوقنامۀ نیشابوری فقط انتقال داده‎های تاریخی است یا تاری...

مطالعة آرایش واژگانی چه در دانش سنتی «معانی النحو» و چه در زبان شناسی معاصر اهمیت اساسی دارد؛ اما در زبان فارسی تاکنون تحقیق مستقلی بر آرایش واژگانی متون ادبی و تاثیر بلاغی آن انجام نشده است. این مقاله ابتدا جایگاه آرایش واژگانی در دستور و بلاغت را بررسی می کند و به نقد پیشینة تحقیقات معطوف به آن می پردازد. سپس کارکرد بلاغی آرایش واژگانی در تاریخ بیهقی را ذیل دو سرفصل پیش آیی و پس آیی عناصر اصل...