دو تذکره ی عرفات العاشقین تقی اوحدی (نگارش 1024 ق) و ریاض الشعرای واله داغستانی (1161 ق) که در این پژوهش بررسی و مقایسه می شوند، از نوع تذکره های عمومی فارسی هستند و تعداد زیادی شاعر فارسی گوی را معرفی کرده اند. در این پژوهش ابتدا به زندگی نامه و مسافرت های دو تذکره نویس پرداخته شده و سپس معرفی دو تذکره با بررسی ویژگی های زبانی و غیرزبانی دو اثر، جایگاه آن دو در میان تذکره های عمومی فارسی و قلم...

عرفات العاشقین و عرصات العارفین از مهم ترین تذکره های ادبی کهن فارسی است و کامل ترین اثر در گونه خود به شمار می آید.از این کتاب ارجمند تا امروز دو چاپ روانه بازار شده که آخرین آن به مراتب علمی تر و صحیح تر از نخستین آن است.با این حال در این تذکره مفصل بواسطه نقصان نسخ و خراب کاری ناسخان و چنددستگی مصححان و دستیاران ایشان اشکالات متعددی وارد شده است.از آن جا که بخشی از این موارد در پیوند با روش ...

سراج‌الدّین بلخی از شاعران سدۀ ششم است که در متون اطلاعاتی پراکنده راجع به او وجود دارد. نام این شاعر و ابیاتی از او در سفینه‌ها دیده می‌شود. چهل‌و‌یک بیتِ چاپ‌نشدۀ او از سه مجموعۀ منظوم با تحریرهای هم‌تبار در کتابخانه‌های سلیمانیه (مجموعۀ مدرسۀ یحیی توفیق، ش449/1741؛ مورخ 754ق)، گنج‌بخش (ش14456) و مجلس سنای سابق (ش534) به دست آمد. احتمالاً این شاعر در عرفات العاشقین با دو عنوان «معین‌الدّ...

لطایف‌نامۀ فخری هروی از کهن‌ترین و البته معروف‌ترین ترجمه‌هایِ یکی از تذکره‌های مهم قدیمی شعر فارسی، مجالس‌النفایس، است. از این ترجمه، حدود هشتاد سال پیش، دو چاپ صورت گرفته که بواسطۀ اتخاذ شیوۀ انتقادی تصحیح و اتکای بر تک‌نسخه و کم‌کوشی در تحقیق خالی از غلط و سقط نیستند. در این مقاله ابتدا بسیار گذرا، به وجوه اهمیت اصل کتاب مجالس‌النفایس و ترجمه‌های موجودش اشاره شده اس...

این رساله تصحیح تذکره ی «جاد?العاشقین» تألیف شیخ شریف الدین حسین خوارزمی فرزند و مرید شیخ کمال الدین حسین خوارزمی است و دربردارنده ی مناقب شیخ صوفی ای است که مروج فعالی در تربیت پیروان خود بود و در این مقام حلقه ی پیوند عمده ای در سلسله ی کبرویه ی همدانیه ی ذهبیه به شمار می رود. این تذکره به قلم شخصیتی است که خود مرید مستقیم پدر و مصاحب دائم اودرسفروحضراست، بنابراین منبع مهمی برای شناخت سلسله ...

 سرزمین عرفه یا عرفات، از مشاعر مقدس  نزدیک مکة مکرمه و بخشی از جغرافیای مقدس مناسک حج است که وقوف در آن، از ارکان حج تمتع به شمار می‌آید و این سرزمین،  همه ساله در روز نهم ذی‌حجّه، شاهد حضور چشمگیر حجگزاران مسلمان است. اهمیت و جایگاه دینی و معنوی عرفات و وقوف در آن، عاملی بوده تا به تدریج، در این سرزمین مساجد و بناهای متعددی ساخته شود. در این نوشتار، با استناد به منابع تاریخی و جغرافیایی معتبر،...

عرفات سرزمینی مقدس و از  نمادهای پیچیدة حج است که در طول تاریخ، انسان­های بی‌شماری با آن در ارتباط بوده و از معارف  بی­پایانش بهره برده­اند. این سرزمین مقدس، همواره با فراخواندن انسان­ها به معارف و شناخت­های ناب و توحیدیِ خود، مایة هدایت و آشنایی آنان با وظایف اصیل و ذاتی‌شان گردیده است. اما از آنجا که معارف و اندیشه­های عرفات، ژرف و فناناپذیر است، بدیهی است که با گذشت زمان و رشد و شکوفایی...

قاعدة «کُلُّ  مَنْ أَدْرَکَ الْمَشْعَرَ فَقَدْ أَدْرَکَ الْحَجَّ»، مانند قاعدة میقاتیه، مخصوص حج است و در دیگر عبادات کاربرد ندارد. به طبق فرمودة ائمه: هر فردی قصد عزمت به حج کند، باید  وقوف در مشعر را درک کند. وقوف در مشعر و عرفات تابع وضعیت ویژه و شرایط خاصی است. اگر حج گزار این شرایط را رعایت کند، در حقیقت حج را درک کرده است.  

در دﺳﺘﻮر ﻧﻘﺸﮕﺮا، ﻓﺮض ﺑﺮ این است ﻛﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮاﻳﻨـﺪﻫﺎ و از ﻃﺮﻳـﻖ ﻓـﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ در زﺑﺎن ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ می­شود. ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس می­توان ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻮاع ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در اﻓﻌﺎل و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺴﺎﻣﺪ آن ها در متن ادبی از ﺗﺠﺎرب، ﺗﻔﻜﺮات و دﻧﻴﺎی درون ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه آﮔﺎه ﺷﺪ. اﻣﻜﺎن و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﻮری ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ در زﺑﺎن، از ﻃﺮﻳـﻖ ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ اﻧﺠﺎم می شود. ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ، ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻓﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ و ﺗﺠﺮﺑـ...

چکیده عبهرالعاشقین، متنی عرفانی و سرشار از مفاهیم انتزاعی است. در پژوهش حاضر این مفاهیم با توجّه به رویکرد جدید «لیکاف» و «جانسون» به استعاره مورد بررسی قرار گرفته اند. این پژوهش در سه فصل تنظیم شده است. در فصل نخست، ضمن بیان سیر مطالع? استعاره در غرب، ساختار نظریّ? معاصر استعاره نیز بیان شده است. در فصل دوّم، در ابتدا استعاره های شناختی عبهرالعاشقین در قالب دسته بندی ارائه شده از سوی «لیکاف» و «...