رویکرد «فرازبان معنایی طبیعی» از برجسته‌ترین تلاش‌ها در معنی‌‌شناسی معاصر برای تحلیل و توصیف معنا در فرهنگ‌های گوناگون است که آنا ویرزبیکا آن را مطرح کرده است. این رویکرد برپایة وجود مفاهیم پایه و جهانی‌ای به اسم «نخستی‌های معنایی» استوار است که با به‌کارگیری آن‌ها می‌توان معنای هرگونه مفهوم ساده و پیچیده‌ای را در زبان‌های گوناگون توصیف کرد و از آن به‌منزلة ابزاری برای ورود به فرهنگ‌های متفاوت ...

رویکرد فرازبان معنایی طبیعی، رویکردی تجزیه­پذیر در معنی­شناسی واژگانی برای تحلیل معنا است که از سوی آنا ویرزبیکا مطرح شد و تاکنون در مورد بیش از 30 زبان در سراسر جهان به کار رفته است. کلیف گودارد در کنار وی بیشترین سهم را در معرفی آن داشته است. ادعا این است که هستۀ کوچکی از معانی جهانی و اساسی به نام نخستی­های معنایی وجود دارد که از راه واژه­ها یا دیگر عبارات زبانی در همۀ زبان­ها قابل بیان است ...

هر گونه تغییر در زبان به عنوان یکی از کانون‌های معناساز در متن، منجر به خلق سبک و معنایی جدید خواهد شد. یکی از شگردهای فُرمی و معنایی زبان، کارکرد فرازبانی آن است. در فرازبان، توجه متن به خود زبان معطوف، و در نتیجه، بر عینیت و مادیت زبان تأکید می‌شود و در ساحت معنایی متن نیز تغییراتی رخ می‌دهد. فرازبان در متون تعلیمی که قصد القای معنی خاصی را دارند، از اهمیتی مضاعف برخوردار است. بر اساس این تمهی...

رویکرد فرازبان معنایی طبیعی، رویکردی تجزیه­پذیر در معنی­شناسی واژگانی برای تحلیل معنا است که از سوی آنا ویرزبیکا مطرح شد و تاکنون در مورد بیش از 30 زبان در سراسر جهان به کار رفته است. کلیف گودارد در کنار وی بیشترین سهم را در معرفی آن داشته است. ادعا این است که هستۀ کوچکی از معانی جهانی و اساسی به نام نخستی­های معنایی وجود دارد که از راه واژه­ها یا دیگر عبارات زبانی در همۀ زبان­ها قابل بیان است ...

به اذعان بسیاری از محققان و حتی پدیدآورندگان روایت های کودکانه، اغلب ادبیات کودک یکسویه و دیکته‌ای است. کودکان نه تنها نقشی در تولید آثار کودکانه ندارند، حتی جایگاه مخاطب بودگی آن‌ها هم در مقام کودک مفروض نیست. در این روایت‌ها همیشه سایه‌‌ای بلند و بزرگ در مقام «نویسنده/ راوی» وجود دارد که مدام تجویز می‌کند. دامنۀ این سایه، گاه در قالب شخصیت قدرتمند و زورگوی قصه نیز تداوم می‌یابد و در مقابل شخص...

چکیده امروزه مخاطب سنتی تغییر کرده و با حرکت به سوی تعامل، با برجسته شدن بازی و طنز و بازآفرینیِ آثار داستانی کلاسیک به شیوه ای نو و چندلایه در قالب نمایش به صورت فرازبان، رسمیت پرهیبت زبان را افشا می کند. البته این تجارب بیشتر در غرب به کار بسته شده است و آثار قابل توجهی با چنین مضمونی که راوی در متن خود ردپا نشان دهد و با مخاطب خود به تعامل بپردازد، خلق شده است. فرازبان در آثار دنیای قدیم نی...

معناشناسی هر کلمه ای در متن، تنها با در نظر گرفتن روابط مفهومی میان واژگان آن متن به وجود می آید و هیچ کلمه و واژه ای به تنهایی و در خلأ به وجود نمی آید؛ پس یکی از روش های ناقص در فهم معنای کلمه، استفاده از فرهنگ های لغت به تنهایی و به صورت جدا و منفک از ساختار جمله است که نمی تواند معنای کاملی را به مخاطب ارائه دهد. قرآن کریم در بسیاری از آیات به پدیده های طبیعی اشاره کرده و خواستار تفکر و تعق...

به اذعان بسیاری از محققان و حتی پدیدآورندگان روایت های کودکانه، اغلب ادبیات کودک یکسویه و دیکته ای است. کودکان نه تنها نقشی در تولید آثار کودکانه ندارند، حتی جایگاه مخاطب بودگی آن ها هم در مقام کودک مفروض نیست. در این روایت ها همیشه سایه ای بلند و بزرگ در مقام «نویسنده/ راوی» وجود دارد که مدام تجویز می کند. دامنۀ این سایه، گاه در قالب شخصیت قدرتمند و زورگوی قصه نیز تداوم می یابد و در مقابل شخصی...

ترجمه همواره در محیطی چند وجهی صورت می گیرد که زبان را با فرا زبان پیوند می دهد. در سطوح مختلف زبانی همواره امکان انتخاب یا عدم انتخاب وجود دارد. یک جمله را می توان به صورت های مختلف از نظر ساختاری، میزان نشانداری، ساخت آغازگری بیان کرد. بنابراین، مترجمان همواره نیازمند تعیین راهبردی در انتخاب یا عدم انتخاب این فاکتور زبانی یا دیگری اند. عوامل مؤثر بر انتخاب یا عدم انتخاب می تواند درون زبانی با...

تتشخیص خودکار واژه های دارای نقش های معنایی (همچون کنش گر، کنش پذیر، منشأ، و ...) در جملات و اختصاص صحیح نقش های معنایی به آن ها توسط رایانه می تواند موجب بهبود کیفیت در بسیاری از کاربردهای پردازش زبان طبیعی همچون استخراج اطلاعات، پرسش و پاسخ، خلاصه سازی، و ترجمۀ ماشینی شود. در چنین پردازشی که برچسب زنی نقش معنایی و یا تجزیۀ معنایی سطحی خوانده می شود معمولاً از تجزیۀ نحوی جملات به منظور تعریف وی...