یکی از مهم ترین مسائلی که درباره شهر یزد در دوران صدر اسلام وجود دارد، سکوت منابع جغرافیایی و تاریخی درباره این شهر است؛ زیرا زمانی‎که متون به ناحیه یزد می پردازند، از شهرهای نایین، کَثه، میبد و فهرج به عنوان چهار شهر مهم این ناحیه نام می برند که دارای مسجد جامع بوده اند، ولی هیچ گونه اشاره ای به شهر یزد ندارند. همین امر باعث شده است تا اکثر محققین شهر کثه را همان شهر یزد بدانند که به مرور زمان ...

ایرانیان به عنوان میانجی فرهنگی و اقتصادی بین شرق و غرب موجب انتقال و تبادل فرهنگی بین چین و دنیای غرب بوده­اند. تا پیش از قرن شانزدهم میلادی بخشی از تمدن و فرهنگ چین از دریچۀ نگاه ایرانیان به غرب معرفی شده است. بازرگانان ایرانی از دو مسیر زمینی و دریایی مسیر چین را بارها پیموده و بار اصلی تبادل فرهنگی و اقتصادی دو کشور را به دوش کشیدند. اطلاعات مسافران و بازرگانان به اشکال گوناگون به متون جغرا...

در نزدیکی روستای بندقیر در اسکان خوزستان بازمانده های شهر تاریخی عسکرمکرم هنوز به شکل پشته های متعدد بر دوسوی رودخانه ی گرگر خودنمایی می کند. براساس منابع تاریخی و جغرافیایی، این شهر در نیمه ی دوم سده ی نخست هـ. ق در پی گسترش تدریجی محل اردوی نظامی مکرم بن مطرف و یا مکرم فزر غلام حجاج بن یوسف ثقفی در محل قریه یا شهر کوچکی از دوران ساسانی با نام رستقباد بنا نهاده شد و از همین رو عسکرمکرم نامیده ...

سفرنامه‎نویسی بین ساکنان سرزمین‎های باستانی از بهترین عادات بوده و نزد مسلمانان ساکن در آسیای غربی و ساکنان اروپای کهن که در تمدّن یونانی و رُمی جای دارند نیز چنین است نکتة قابل ذکر در مورد سفرنامه‎ها، اهمّیّت آنها نزد خوانندگان آنها در زمانة ما و نحوة اندیشیدن و شیوة برخورد سفرنامه‎نویس با مشاهدات خود بوده است. ما به هنگام خواندن یک سفرنامه، به خردترین نکات تا عمومی‎ترین مسائل توجّه می‎کنیم و مترصّ...

چکیده : پژوهش حاضر به بررسی جغرافیا ی تاریخی یکی از قدیمیترین مناطق ایران یعنی سمنان (قومس) پرداخته است.که به دلیل موقعیت طبیعی وپیشینه تمدنی خود همواره در مناسبات مربوط به شرق وغرب ایران به نوعی هم تأ ثیر پذیر وهم تأثیر گذار بوده است. بررسی ایالت قومس به لحاظ اقلیم وجغرافیا در فاصله زمانی قرن سوم تا هشتم هجری برای شناخت امروز آن ضرورت دارد. این پژوهش که بر اساس روش تحقیق تاریخی با مراجعه به ...

در قصص قرآن به تعدادی مکان جغرافیایی اشاره شده ، که در میان آنها 23 شهر قابل توجه است . در این رساله از میان این 23 مکان ، هفت مکان جغرافیایی که با زمان ظهور پیامبران یادشده در قرآن ترتیب یافته است با توجه به مدارک باستانشاسی ، متون قرآنی و تاریخی و جغرافیایی بررسی و مطالعه شده است .

از متون جغرافیای انسانی اطلاعات و آگاهی‌های ارزشمندی در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و تاریخی به دست می‌آید. در این متون، جغرافی نگاران مسلمان به وصف اوضاع اجتماعی، خُلق و خو، آداب و رسوم، اوضاع دینی و سیاسی اقوام و ساکنان مناطق گوناگون جهان اسلام پرداخته‌اند. وصف اصطخری و مقدسی دو جغرافی نگار برجسته ایرانی و عرب قرن چهارم، علاوه بر بیان امور واقع جغرافیایی ـ تاریخی، تحت تأثیر گرایشهای قومی، دینی و...

در منابع و متون کهن اعم از تاریخی و جغرافیایی به شهر جیرفت اشاره­هایی اندک اما معتنابه شده است. اگر چه این مقدار به درک کامل و حتی ناقصی از اوضاع و شرایط این شهر در گذشته نمی­انجامند اما دربر دارندۀ نکات مهمی هستند که در مسیر درک هر چه کامل­تر اوضاع و احوال سرزمین جیرفت در گذشته تعیین کننده هستند. در مقالۀ پیش­رو اطلاعات به شیوه کتابخانه­ای و مراجعه به متون دست اول گردآوری شده و روش پژوهش توصیف...

ترجمه از جمله راه‎های انعکاس تحولات فکری- فرهنگی اروپا در گروه­های فعال اجتماعی ایران دوره قاجار محسوب می شود و می­توان برای ترجمه ها، به مثابه متون نوشتاری جدید، نقش اجتماعی در روند انتقال فرهنگی قائل شد. جریان نوگرایی متأثر از ترجمۀ آثار و متون اروپایی در ایران در مقایسه با کشورهایی همچون عثمانی و مصر به‎سادگی شکل نگرفت و با دو مسئلۀ عمده مواجه بود: اول، بدفهمی محتوا در نتیجه تلفیق محتوای متو...