در تاریخ اسلام ، مسجد در رأس توجه مردم ، بویژه هنرمندان معتقد به مبانی دینی قرار داشته است . آنچه بر جای مانده ، خود دریچه ای است برای شناخت عظمت معماری به کاررفته در بنای مساجد ، به ویژه آن که در معماری و کاشیکاری بناها ، مظاهر معنوی و مفاهیم والای مذهبی چه در انتخاب رنگ و چه در انتخاب شکل و فرم بسیار ماهرانه تلفیق شده اند . علی رغم نگاه محققان در سال های اخیر به مقوله معماری مساجد در دوره های...

مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته می شود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در طول تاریخ از صدر اسلام تاکنون به انواع روش ها سعی نموده اند تا این مفهوم، یعنی تقدس را به روش های گوناگون به مخاطب خویش که همانا نمازگزاران می باشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی ابعاد معماری که نشان دهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس می باشند، تا آنجا که ممکن اس...

مساجد شاهی یا سلطانی، یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره­ی صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجّه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره­ی قاجار، به­خصوص در دوره­ی حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسعه و گسترش بسیاری یافت، به­گونه ای که در پنج شهر قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سم...

کاربرد واژه «شهر» برای مدینة النبی، در عصر حاضر اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد و بر این اساس نظریه‌های گوناگونی، درباره مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی «شهر مدینه» ارائه شده است. مسجد پیامبر در مرکز شهر، وجود بارو و دروازه در پیرامون آن و هم‌چنین ترجمه واژه مدینه به «شهر» این تلقی را ایجاد کرده که مدینة النبی «شهر» بوده است. نویسنده در این مقاله در صدد است تا با لایه‌برداری از رویدادهای متأ...

در این پژوهش با شناخت شهر قزوین به عنوان شهری با بیشترین آثار تاریخی ثبت شده ملی کشور و محله قملاق آن به بررسی بنای مورد نظر، مجموعه مسجد مدرسه صالحیه پرداخته شد. به علت این که، این مجموعه از سری بناهای آموزشی – مذهبی می باشد به مطالعه و بررسی معماری و سیر تکاملی مسجد مدرسه ها پرداخته شد. پس از مراحل شناخت و آسیب شناسی مجموعه، به ارائه راهکارهای مرمتی در رابطه با بنای فوق پرداخته. با نگاهی به ن...

در دوره معاصر روش های مختلفی برای تحلیل فضای معماری به کار گرفته شده است. روش اسپیس سینتکس که در فارسی به «نحو فضا» ترجمه شده است، قرابت موضوعی و مفهومی به شیوه دسته بندی واژه ها در ادبیات دارد که آن را نحو می نامند. مطابق نظریه چیدمان فضایی، ترتیب قرارگیری فضاها در کنار یکدیگر، تأثیری مستقیم بر نحوه استفاده از فضاها دارد. روش اسپیس سینتکس، بیشتر در حوزه شهرسازی به کار گرفته می شود، اما از آنجا...

مساجد شاهی یا سلطانی یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره قاجار به خصوص در دوره حکومت فتحعلی‌شاه قاجار توسعه و گسترش بسیاری یافت به گونه‌ای که در پنج شهر، قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سمنان مساجد...

مساجد شاهی یا سلطانی یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره قاجار به خصوص در دوره حکومت فتحعلی‌شاه قاجار توسعه و گسترش بسیاری یافت به گونه‌ای که در پنج شهر، قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سمنان مساجد...

مسجدجامع عتیق قزوین مانند سایر مساجد جامع کشور، از ابهت خاصی برخوردار است. این مسجد از نوع مساجد چهار ایوانی است و شکل مربع‌مستطیل، شرقی ـ غربی و گنبدی، خربزه‌ای دارد. کتیبه‌های خاص آن، از نظر سبک هنری، نگارش و مفاهیم، در هنر خوشنویسی و معماری جایگاه خاصی دارد. این مقاله با هدف بازشناسی و بررسی زیباشناختی، کتیبه‌های مسجدجامع به‌طور عام و شبستان مسجد را به‌طور خاص مورد مطالعه قرار می‌دهد. با م...