معرفت شناسی فضیلت محور عنوان گونه ای جدید از نظریات معرفت شناختی است که با الگو برداری از نظریات فضیلت محور در حوزه اخلاق شکل گرفته است. از جمله سرشناس ترین نظریه پردازان معرفت شناسی فضیلت محور می توان به لیندا زاگزبسکی اشاره کرد. زاگزبسکی مدعی است ابتنای نظریه های معرفت شناسی بر اخلاق فضیلت می تواند معضل گتیه و معضل ارزش، که دو مسئله اساسی پیش روی نظریه های معرفت شناختی است را پاسخ گوید. از هم...

معرفت شناسی فضیلت به مجموعه ای از رویکردهای اخیر به معرفت شناسی اطلاق می شود که برخلاف معرفت شناسی تحلیلی، به جای تمرکز بر ارزیابی باور بر ارزیابی معرفتی ویژگی های صاحب باور تمرکز دارد. این مقاله در صدد است تا ماهیت معرفت شناسی فضیلت را تبیین کرده و مهم ترین رویکردهای آن را توضیح دهد. تبیین فضیلت معرفتی به عنوان قوای شناختی قابل اعتماد و ویژگی های مَنِشی، دو رویکرد اعتمادگرایی و مسئولیت گرایی را ...

مقال? حاضر نقد یکی از قرائت های معرفت شناسی فضیلت است از منظر قرائت دیگر: نقد قرائت پلنتینگا از منظر قرائت زاگزبسکی. زاگزبسکی بر اساس تعریفی که از معرفت ارائه می دهد و نقشی که برای اراده و آگاهی در عمل فضیلت مندانه قائل است و با توجه به یکسان دانستن فضیلت اخلاقی و فضیلت معرفتی، نظری? معرفت پلنتینگا را به چالش می کشد. به اعتقاد زاگزبسکی، نظری? «کارکرد درست» پلنتینگا از وثاقت گروی صریح بهتر است و...

نظریه های معرفت شناسی فضیلت محور شاخه ای از معرفت شناسی برون گرایانه است. نظریه اندیشمندانی مانند آلوین پلانتینگا، ارنست سوزا و لیندا زگزبسکی جزء این نظریه هاست. به باور ایشان عنصر فضیلت نقش بسزایی در تشکیل باور صادق دارد و افزون بر آن عناصر فرایند اعتمادپذیر، قوای معرفتی با کارکرد صحیح و اراده و وظیفه، اعتماد به دیگران و... سبب ارزشمندی باور می شوند. ابن سینا و ملاصدرا به تأثیر فضیلت، قوای معر...

معرفت شناسان معاصر مدعی اند از نظریه های اخلاقی در نظریه های معرفت شناسی استفاده شده است. در معرفت شناسی سنتی این بهره مندی ناآگاهانه صورت گرفته است ولی در معرفت شناسی معاصر خصوصاً معرفت شناسی فضیلت گرایانه استفاده از مؤلفه های اخلاقی فضیلت گرایانه به طور آگاهانه اتفاق افتاده است.     اخلاق اسلامی جزو نظریه های اخلاقی فضیلت محور محسوب می شود و روایات ائمه علیهم السلام مشحون از توصیه های اخلاقی م...

زمینه ساز بودن فضیلت ها و رذیلت های اخلاقی برای ملکات نفسانی و نیز تأثیر متقابل ملکات نفسانی و معرفت از دیرباز در متون اخلاقی اسلامی مورد توجه بوده است. نصیر الدین طوسی در نظام اخلاقی ای که با رویکرد فلسفی ارائه می دهد، این تأثیر متقابل را از دو جهت بررسی کرده است. همچنین وی اقسام فضیلت و رذیلت و تأثیر آن دو بر فرایند شکل گیری معرفت و نیز نقش معرفت در کسب فضیلت ها و رذیلت ها اخلاقی را به تفصیل ...

معرفت شناسی فضیلت محور، یکی از جدیدترین رویکردهای معرفت شناسی است که به دلیل تمرکز بر فاعل شناسا و فضیلت های معرفتی او، از سایر رویکردهای موجود متفاوت می¬باشد. این رویکرد، به جهت شباهت با رویکردهای برون گرایی که در ذیل معرفت شناسی اصلاح شده قرار می گیرند، از ظرفیت های قابل توجّهی برای نظریه پردازی در معرفت شناسی باورهای دینی برخوردار است. لذا می توان با تعریف پیش فرض هایی چون فضائل معرفتی دینی و...

گشودگی ذهنی غالباً در صدر فهرست فضایل عقلانی جای دارد که معرفت شناسان فضیلت گرا عرضه می کنند. این فضیلت دست کم در سه سطح ارزش اخلاقی- عقلانی خود را آشکار می کند؛ در سطح نخست، می تواند برای رفع تعارض ها و اختلاف های عقلانی مؤثر باشد. در سطح دوم، ارزیابی و سنجش دعاوی عقلانی را صورتی بهتر می بخشد و در سطح سوم، برای فهم دعاوی عقلانی ضروری است. باورنده ای که به این فضیلت عقلانی آراسته باشد، می تواند ...

گرچه دیوید هیوم یک فیلسوف سیاسی مصطلح نیست ، برخی دیدگاه های او در تفکر سیاسی اثرگذار بوده است ، از آن جمله بینش خاص او درباره فضیلت عدالت . وی با اتکا به رویکرد تجربه گرایانه خویش تلقی ِ نفع انگارانه ای از عدالت عرضه می دارد و برخلاف تصور مرسوم و رایج ، عدالت را یک فضیلت و ارزش ذاتی نمی داند و فضیلت بودن آن را به وجود شرایطی خاص مشروط می کند. مقالة حاضر ضمن تبیین تفصیلی دیدگاه های وی درباره عدا...

علارغم اهمیت فضایل "عقلانی" (یا "معرفتی") در معرفت شناسی های افلاطون و ارسطو (از میان دیگر فیلسوفان)، بیشتر آثار اخیر در معرفت شناسی، متمایل به تمرکز بر روی سوالاتی از قبیل "معرفت چیست؟" و "چگونه فرد می تواند به آن دست یابد؟" می باشند. معرفت شناسان فضیلت گرا، این سوالات معروف را رها نمی کنند، بلکه به یک شیوه جدیدی – با تمرکز بر روی "فضایل عقلانی" و سپس با تمرکز بر روی "شخصیت فاعل عقلانی"- به آن...