معیار تفکیک کاربردهای اخلاقی مفاهیم خوب و بد و باید و نباید از کاربردهای غیر اخلاقی آن مورد بررسی قرار گرفته است. معیار تمایز و تشخیص مفاهیم اخلاقی نسبت به اقسام آن متفاوت است. نویسنده در آغاز، تقسیم رایج مفاهیم اخلاقی به دو قسم ارزشی و الزامی را مطرح نموده و سپس در رابطه با معیار تمایز آنها از مفاهیم غیر اخلاقی سه احتمال را نام برده است 1- تفاوت به لحاظ نهادگزاره ها، 2- تفاوت به لحاظ طبیعت مفا...

چکیده یکی از مسائل مطرح در این روزگار، معرفت شناسی گزاره های ارزشی است. از دیدگاه برخی، مفاهیم ارزشی، از مفاهیم فلسفی اند. و در نتیجه گزاره های برآمده از این مفاهیم معرفت زا و استدلال پذیرند و از نگاه برخی مفاهیم تصوری این گزاره ها، از اعتبارات ذهن هستند و از آنجایی که قوام ماده قیاس به اعتبار ذهن است، پس گزاره های برآمده از این مفاهیم نامعرفت زا و استدلال ناپذیرند و بحث دیگری که به دنبا...

در این پژوهش، تلاش کرده ایم تا دیدگاه ارزشی قرآن را در باب نه مفهوم عمده از مفاهیم روانشناسی اجتماعی بررسی کنیم. از آنجا که دیدگاه ارزشی قرآن، به طور مشخص و تفکیک شده از مباحث توضیحی، بیان نشده است. لاجرم به توصیف این مفاهیم از زبان قرآن نیز پرداخته و از لابلای توصیفات قرآنی، دیدگاه ارزشی قرآن را نیز به دست آورده ایم. نکته مهمی را یادآورد شدیم که ارزش داوری قرآن در باب تمام این مفاهیم را باید د...

قواعد روش‌شناختی حاکم بر پارادایم‌های علم و اهمیت ورود ارزش‌ها و اخلاقیات در آنها از موضوعات مورد بحث مسئولیت اجتماعی علم به شمار می‌رود. مسئولیت اجتماعی علم عبارت است از مبانی روش‌شناختی و ارزش شناختی هر حوزه از علم که تعهد نسبت به این مبانی به عنوان مسئولیت اجتماعی عالمان آن علم شناخته می‌شود. در پارادایم‌های غربی، مسئولیت اجتماعی علم دارای مبانی متفاوت، متکثر و حتی متضاد است؛ در حالی‌که در ج...

هدف این مقاله شناسایی و استخراج مفاهیم و مقولات بنیادین تعیین "هدف" در سازمان بر اساس نظام های ارزشی است. بدین جهت با مراجعه به متون اسلامی معتبر و به روایت صاحبنظران و متون غربی، مفاهیم و مقولات بنیادین تعیین "هدف" با استفاده از روش تحقیق کیفی داده بنیاد شناسایی و از طریق بررسی کتابخانه‌ای، داده‌های مربوط به آن جمع‌آوری شده‌اند. نتایج بیانگر این است که سازمان‌های غربی با توجه به نظام ارزشی خود...

امروزه با شبکه نسبتاً سامان یافته ‏تری از مفاهیم مواجهیم که می‏ تواند در مقام تبیین منظومه فکر سیاسی اندیشمندان و ساماندهی انبوه اظهارات پراکنده، نقش مهمی ایفا کند؛ از جمله مفاهیم معدودی که می‏توان آن را از مقوله‏های کلیدی در حوزه فلسفه سیاسی قلمداد کرد، «حق» است که در زمره مقوله های ارزشی قرار می‏گیرد. دیدگاه هر متفکر در این باره پایه‏ های اصلی نظریه او را درباب نظم مطلوب سیاسی تشکیل می‏دهد. د...

هدف: تقسیم کلی علم به حکمت نظری و عملی بر اساس تفاوت متعلّق و موضوع، ادراکاتی است که عقل بدان نایل می شود. تاکنون اندیشمندان به صورت جدی سعی کرده اند تا معنای علم دینی و چگونگی رسیدن به آن را در حکمت نظری پاسخ دهند؛ اما طبیعی است که تفاوت بین قضایای حکمت نظری و عملی، هنوز این سؤال را به صورت جدی باقی می گذارد که به راستی اگر ضرورت و معنای علم دینی در ادراکات نظری را بپذیریم، آیا می توان در باب ا...

هدف: تقسیم کلی علم به حکمت نظری و عملی بر اساس تفاوت متعلّق و موضوع، ادراکاتی است که عقل بدان نایل می‌شود. تاکنون اندیشمندان به صورت جدی سعی کرده‌اند تا معنای علم دینی و چگونگی رسیدن به آن را در حکمت نظری پاسخ دهند؛ اما طبیعی است که تفاوت بین قضایای حکمت نظری و عملی، هنوز این سؤال را به صورت جدی باقی می‌گذارد که به راستی اگر ضرورت و معنای علم دینی در ادراکات نظری را بپذیریم، آیا می‌توان در باب ا...

جنگ یکی از پدیده­های مهمّ اجتماعی است که آثار و تبعات کمابیش یکسانی در جوامع انسانی دارد و هرگز نمی­توان منکر پیامدها یا حتّی تفاسیر مختلف از این پدیده، در پرتو ارزش­ها و انگیزش­های فرهنگی تاریخی این رخداد شد. ادبیّات داستانی دفاع مقدّس و به تعبیری کلّی­تر، متون مرتبط با جنگ میان ایران و عراق یکی از عرصه­های فعّال در بازنمود این پدیدۀ اجتماعی است که با توجّه به زمان و شرایط و فضای تولیدشان دربردارندۀ ...

تدرابرت گر، در نظریه محرومیت نسبی خود بر این باور است که چنانچه در راه دستیابی افراد به اهداف و خواسته هایشان مانعی ایجاد شود؛ آنان دچار محرومیت نسبی شده و نتیجه طبیعی و زیستی این وضع، آسیب رساندن به منبع محرومیت است. بدین ترتیب، محرومیت نسبی نتیجه تفاوت درک شده میان انتظارات ارزشی (خواسته ها) و توانایی های ارزشی (داشته های) افراد است. اما چگونه می توان به متغیر روانی محرومیت نسبی دست یافت؟ در ...