«مکالمه گرایی» بنیان نظریة نیماست که از آن به «روایت نمایشی» تعبیر می کند. اما اصطلاح مکالمه گرایی با نظریة منطق گفت وگویی میخاییل باختین مطرح می شود. او این اصطلاح را در برابر تک آوایی در ادبیات و هنر مطرح می کند؛ از نظر او شعر تک صدایی را نمایندگی می کند و نثر، به ویژه رمان، عرصة چندصدایی است. از این رو، رمان عالی ترین نوع بیان ادبی است. با بررسی نظریات نیما که اغلب در قالب نامه بیان می شود، ...

منطق مکالمه محصول اندیشه میخاییل باختین، نظریه پرداز حوزه علوم انسانی در قرن بیستم است. این دیدگاه بر برقراری تعامل دائمی میان نظرگاه های متن، مؤلّف و مخاطب تأکید می کند و این که شناخت واقعی تنها از لابه لای شراکت ها، تفاوت ها و نقیضه های معانی این سه عنصر حاصل می شود. از نظر او، سخن سرشت مکالمه ای دارد و این مکالمه گرایی نیز به شکل تام در گونه ادبی رمان بازتاب می یابد؛ زیرا رمان، عرصه بازتاب زب...

ادبیات، شکلی از ارتباط است و هر اثرادبی با آثار پیش و پس از خود در ارتباط گفت و شنودی است،که به آن گفت وگو یا مکالمه گویند. در گفت وگو و مکالمه همواره نیاز به شخص دومی است تا اولین صدا ایجاد شود؛و صدای دوم پاسخ به آن صداست. بدین ترتیب، در کنار مکالمه گرایی یک اثر، صداهای مختلف نیز از آن اثر شنیده می شود. برخی از آثار نیز، امکانات گفتگویی را در متن خود مطرح می کنند. ( بینامتنیت )به عبارت دیگر،هر...

در این پایان نامه به بررسی "مکالمه گرایی" باختین در سه سطح "هستی شناسی" "معرفت شناسی" و "گفتمان مکالمه ای" در سه رمان به نامهای "پیانوهای خود نواز", "صبحانه قهرمانان" و "زمان لرزه" توسط کرت ونگات پرداخته شده است. تلاش محقق بر این است که چگونگی دستیابی شخصیتهای اصلی داستان به "دیگرشناسی" باختین و رشد ایدیولوژیکی انها از طریق تعاملات مکالمه ای با شخصیت های دیگر رمان پرداخته شود. تعامل پل (قهرمان ...

در این تحقیق با استفاده از نظریه ادبی «مکالمه گرایی» (dialogism) مطالعه ای سنخ شناختی از درام ارائه شده است. بر این اساس، با توجه به مفهوم «کرونوتوپ» و شیوه عمل میخاییل باختین در مقاله «اقسام زمان و کرونوتوپ در رمان»، تاریخ درام (تا پایان عصر رنسانس) به سه دوره، «یونان باستان»، «روم باستان» و «درام الیزابتی» تقسیم و برای هرکدام از این دوره ها کرونوتوپی معین معرفی شده است. با ذکر این نکته که تحق...

هر اثر ادبی مکالمه ای است با آثار ادبی دیگر. اصطلاح مکالمه گرایی ابتدا با نظریه ی منطق گفتگویی اندیشمند بزرگ روس ، میخائیل باختین مطرح می شود. وی علاوه بر تاکید بر روابط یک گفتار یا اثر با گفتار یا اثری دیگر ، به تمایز بزرگ متن های متمایل به تک صدایی و متن های متمایل به چندصدایی پرداخته است. باختین رمان را دارای خاصیت گفتگویی و شعر را فاقد خصلت مکالمه ای می داند . در نظر وی تک آوایی بر چنین امر...

داستان شیخ  صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبا...

ادبیات معاصر عربی، مجموعه ای از مفاهیم نو را در‏بر دارد که برخی از آنها را از غرب گرفته است. یکی از این مفاهیم، بینامتنیت است که در زبان عربی، واژۀ «تناص» معادل آن است. بینامتنیت، روی‏کردی فرهنگی- اجتماعی است که در همۀ حوزه ها به‏ویژه ادبیات، رسوخ کرده و دگرگونی‏هایی شگرف را به وجود آورده است و شاعران معاصر عرب نیز از آن بهره برده اند. در این نوشتار، بر‏آنیم که بینامتنیت را در شعر صلاح عبد‏الصّب...