علامه طباطبایی (ره) حسب روایت (المحکم ما یعمل به و المتشابه ما اشتبه علی جاهله) ایده نسبیت متشابهات قرآن را مطرح می فرماید. این ایده، ایده دیگری را بر صفحه ذهن پدید می آورد که آیا نسبت به ظواهر قرآن نیز می توان چنین گفت؟ ایده نسبیت ظواهر قرآن باعث بررسی بیشتر پیرامون دو سؤال مهم 1. ظاهر به چه معنا و برای چه کسی؟ و 2. حجیت برای چه کسی و با چه شاخصی؟ می شود. به نظر می رسد ظاهر به هر دو معنای خود ...

علامه طباطبایی (ره) حسب روایت (المحکم ما یعمل به و المتشابه ما اشتبه علی جاهله) ایده نسبیت متشابهات قرآن را مطرح می‌فرماید. این ایده، ایده دیگری را بر صفحه ذهن پدید می‌آورد که آیا نسبت به ظواهر قرآن نیز می‌توان چنین گفت؟ ایده نسبیت ظواهر قرآن باعث بررسی بیشتر پیرامون دو سؤال مهم 1. ظاهر به چه معنا و برای چه کسی؟ و 2. حجیت برای چه کسی و با چه شاخصی؟ می‌شود. به نظر می‌رسد ظاهر به هر دو معنای خود ...

هرمنوتیک یعنی نظریه و عمل تأویل. عوامل تأویل گرایی گسترده و انگاره قرائت پذیری دین در مغرب زمین و به ویژه تاریخ مسیحیت عبارتند از: ابهام و ایهام در آموزه های دینی،تناقض‌ها و تعارض‌ها در مورد زندگی و سیره حضرت عیسی (ع)، چالش دین و خرد،ناسازگاری دین و دانش،تنگنای شریعت مسیحیت. اما آیین اسلام به سبب ویژگی‌های وحیانی بودن، یگانگی و یک‌دستی، سازگاری با عقل و علم، جامعیت، پویایی و برخورداری از اصل اج...

هرمنوتیک یعنی نظریه و عمل تأویل. عوامل تأویل گرایی گسترده و انگاره قرائت پذیری دین در مغرب زمین و به ویژه تاریخ مسیحیت عبارتند از: ابهام و ایهام در آموزه های دینی،تناقض ها و تعارض ها در مورد زندگی و سیره حضرت عیسی (ع)، چالش دین و خرد،ناسازگاری دین و دانش،تنگنای شریعت مسیحیت. اما آیین اسلام به سبب ویژگی های وحیانی بودن، یگانگی و یک دستی، سازگاری با عقل و علم، جامعیت، پویایی و برخورداری از اصل اج...

وقوع تشابه در آیات قرآنی و روایات معصومان(ع)، امری مسلّم است که در اقتضای الفاظ و عربیت زبان ریشه دارد. موضوع تشابه آیات، از دیرباز، بحث های فراوانی را در علوم قرآنی به خود اختصاص داده است؛ اما تشابه روایات، ویژگی و فلسفه ی وجودی آن در دانش حدیث، چندان مورد توجه قرار نگرفته است؛ حال آن که بر اساس ادلّه ی روایی، انقسام روایات معصومان(ع) به محکم و متشابه، قطعی است. علاوه بر این، فلسفه ی وجود متشابه...

آیات متشابه از جمله مباحث بحث برانگیز در بین دانشمندان علوم دینی بوده است. تامل در شیوه ی برخورد جناب علامه طباطبایی و صدرالمتالهین شیرازی با متشابهات قرآن این امر را روشن می سازد، که از نظر ایشان، آیات قرآن دارای ظاهر و باطن هستند و هنگام مواجهه با آیات متشابه باید به ظواهر آیات اصالت داده و از ظواهر آیات عدول نکرد. ایشان قائل اند، که باید، معنای متشابهات مطابق عقل و روایات صحیح معصومین باشد و...

قرآن به عنوان یک مجموعه به هم پیوسته به دو بخش محکم و متشابه تقسیم می شود.محکمات آیات مادر مرجع و اساسی هستند و متشابهات نیازمند ارجاع بع محکمات.نظر استقلالی به متشابهات موجب انحراف و سردر گمی می شود. از طرفی از مهمترین منابع فهم قرآن روایات تفسیری ائمه بویژه امام صادق علیه السلام می باشد که باید در رفع شبهات و تصحیح بدفهمی هما مورد توجه قرار گیرد.در این پژوهش برآنیم تا به روش شناسی روایات تفسی...

وقوع تشابه در آیات قرآنی و روایات معصومان(ع)، امری مسلّم است که در اقتضای الفاظ و عربیت زبان ریشه دارد. موضوع تشابه آیات، از دیرباز، بحث های فراوانی را در علوم قرآنی به خود اختصاص داده است؛ اما تشابه روایات، ویژگی و فلسفه‌ی وجودی آن در دانش حدیث، چندان مورد توجه قرار نگرفته است؛ حال آن که بر اساس ادلّه ی روایی، انقسام روایات معصومان(ع) به محکم و متشابه، قطعی است. علاوه بر این، فلسفه‌ی وجود متشابه...

هویت تحوّلی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت‌های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع‌نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی‌گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می‌شود. ازآنجاکه علامه بر فلسفه به­مثابة ابزار گفتگوی عقلی میان همة انسان‌ها تأکید داشته و نقش برجسته‌ای برای حس در فرآیند شناخت قائل هستند، نظریة معرف...