فرش و معماری ایرانی دارای عناصر مشترک ویژه ای هستند که این عناصر مشترک در یک طبقه بندی کلی به سه دسته تقسیم می شود. دسته اول: فرم ها ( سازه های) ویژه ای هستند که بطور مستقیم در فرم های کلی فرش مورد استفاده قرار می گیرند نظیر گنبد، محراب، طاق، پنجره، حوض، ستون و خود بناها که عیناً بصورت انفرادی یا ترکیبی در نقشه های فرش بازتاب یافته اند. دسته دوم: عناصر تزیینی مانند کتیبه و انواع اسلیمی ها، گل و ...

این نوشتار در حوزه ادبیات تطبیقی به بررسی تطبیقی مجموعه داستان کوتاه وانهاده اثر سیمون دوبوار و رمان سووشون اثر سیمین دانشور می پردازد. بازنمود جایگاه زنان در ادبیات و هویّت زنانه از دغدغه های عمده این دو نویسنده و مضمون های پربسامد در آثار ایشان است. نوشتار حاضر با تکیه بر بایسته های نقد ترامتنیتیِ ژرار ژنت در حوزه مطالعات تطبیقی به تحلیل و بررسی بینامتنیت و بیش متنیت در دو متن وانهاده و سووشون...

کلمات "فلج"، "نومون" و "شمعونی" در دوبلینی های جیمز جویس از اهمیت بسیاری برخوردارند. آنها به مثابه ی ابرکدهایی هستند که تمامی ساختار نشانه شناسی متن پیرامون آنها می گردد. از دیدگاه نشانه شناسانه ی بارت و کدهای بکار گرفته شده در اس زی دانستن "نومون"، "شمعونی" و اینکه چطور به عنوان کد در دوبلینی ها به کار گرفته شده اند از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین تشخیص زمینه ی نشانه شناسی "فلج" و تاثیر آ...

یکی از رویکردهای جدید مطالعاتی که امروزه در عرصه‌های مختلف ادبی و هنری بکار گرفته می‌شود، رویکرد بینا متنی است، که نخستین بار ژولیا کریستوا آن را به کار گرفت. ژرار ژنت با بهره‌گیری از نظریات کریستوا هر نوع رابطه میان دو متن را با عنوان ترامتنیت نام نهاد و آن را به پنج بخش تقسیم کرد. این مقاله تنها به یکی از اقسام ترامتنیت ژنتی- یعنی بیش متنیت – می‌پردازد. سعی بر آن است که قابلیت این مفاهیم در پ...

آمار بالای همسرآزاری و ابعاد گستردۀ آن در کلان شهر تهران مهمترین انگیزۀ انتخاب این موضوع توسط پژوهشگر بود. برای انجام این تحقیق از نظریۀ ساترلند که با عنوان نظریۀ یادگیری اجتماعی از آن یاد می شود استفاده شد و برخی از نکات مورد توجه نظریه های دیگر هم در این نظریه به تناسب اصول و مبنای نظریۀ ساترلند جای داده شد. این موارد عبارتند از خرده فرهنگ خشونت که بر تجربۀ فرد از خشونت تاکید دارد و نابرابری ...

عبدالقاهر جرجانی از بلاغیون معروف ایرانی است که براساس نظریه‌اش، برتری یا ارزش حقیقی یک اثر ادبی را برخاسته از «نظم» موجود در آن می‌‌داند. نظم از دید او، کل ساختار یک متن را در بر می‌گیرد و سبب ایجاد انسجام لفظی و معنایی در متن و اثر می‌‌شود. برتری سخن از دید وی، به زیبایی نظم و حسن همجواری کلمات در شبکه‌‌ای منسجم از روابط نحوی و آگاهی گوینده از جایگاه صحیح کلمات در ترکیب مربوط است. با بررسی و ...

سرو عنصری پرکاربرد و مشترک در ادبیات و هنر نگارگری است. مسئلۀ اصلی تحقیق آن است که چگونه می توان میان عنصر سرو در ادبیات و نگارگری رابطه ای یافت که آن را توضیح دهد. بنابراین هدف اصلی تحقیق دستیابی به رابطۀ معنایی و نشانه ای بین عنصر سرو در ادبیات و نگارگری بوده است و مبتنی بر این سؤالات است که چه رابطه ای میان عنصر سرو در ادبیات و نگارگری وجود دارد و حاوی چه مفاهیمی است؟ بر این اساس در تحقیق حا...

ژرار ژنت یکی از تأثیرگذارترین پژوهشگران در عرصۀ بینامتنیّت است. وی دامنۀ مطالعات کریستوا را گسترش داد و کوشش نمود تا هر رابطه­ای را که یک متن می تواند با دیگر متون داشته باشد، به طور نظام­مند مطالعه کند. نظریۀ بینامتنیت که دربارۀ روابط بین متون و تأثیر متون متأخّر از کتب متقدّم بحث می کند، از بحث های مهم ژنتی است. بر اساس این نظریه هیچ متنی متّکی به خود نبوده و به نحوی با متون پیش از خود ارتباط دار...

میرزا حبیب اصفهانی (1312/1311-1251هـ .ق) در ترجمۀ سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، میراث نویسندگی سنتی فارسی را به داستان نویسی جدید انتقال داده است. شیوۀ نگارش میرزا حبیب در این ترجمه -که متن های گوناگون در آن حضور دارند - به گونه ای است که گویی متن های گذشته در این آخرین شعلۀ نثر سنتی، با هم همنوایی بزرگی را بر پا کرده اند. در این میان آثار سعدی به ویژه گلستان، حضوری چشمگیرتر دارد. از این رو، نگارن...