زنان در نخستین سال های تاریخ معاصر مصر، در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نه تنها قدرت برابری با مردان را نداشتند، بلکه از حقوق اولیه، مانند تحصیلات مقدماتی نیز محروم بودند. بنابراین، ادیبان نواندیش مصری، با نگاهی متناسب با جهان نوین به مسائل زنان،کوشیدند در راستای دفاع از حقوق زنان، مانند طلاق، پوشش، شغل، آموزش و مشارکت های اجتماعی راه کارهایی بیابند. تلاش نگارندگان این مقاله بر آن...

مشروطه مهم ترین آوردگاه سنت های فکری- سیاسی متفاوت ایرانی، اسلامی و غربی و سنت های تلفیقی برآمده از آنها است. در این میان، اصحاب سنت اسلام فقاهتی در تباین، سازگاری یا ناسازگاری سنت اسلامی با سنت لیبرال غربی راه هایی متفاوت را پیمودند. در این پژوهش از آن دسته از فقها و مراجعی که در خوانش مجدد از اسلام؛ معتقد به سازگاری سنت ایرانی/اسلامی با سنت غربی بودند به عنوان سنت اسلام نواندیش یاد می شود. ای...

هدف کلی این پژوهش آن است که آراء هرمنوتیکی محمد مجتهد شبستری و نصر حامد ابوزید تحلیل و سپس دلالت های آن ها در تربیت دینی استنتاج گردد. با توجه به این هدف ابتدا به شباهت ها و بعد به تفاوت دیدگاه های هرمنوتیکی این دو نواندیش در خصوص متون دینی پرداخته شده است. سپس دلالت های آن ها در قلمرو تربیت دینی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز با روش سندکاوی جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ه...

زنان در نخستین سال‌های تاریخ معاصر مصر، در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نه‌تنها قدرت برابری با مردان را نداشتند، بلکه از حقوق اولیه، مانند تحصیلات مقدماتی نیز محروم بودند. بنابراین، ادیبان نواندیش مصری، با نگاهی متناسب با جهان نوین به مسائل زنان،کوشیدند در راستای دفاع از حقوق زنان، مانند طلاق، پوشش، شغل، آموزش و مشارکت‌های اجتماعی راه‌کارهایی بیابند. تلاش نگارندگان این مقاله بر آن...

نواندیشی دینی، که ویژگی دوره معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایره نواندیشی دینی، تنگ می نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان های نواندیش دینی به چالش می کشد. بدان سبب که تلاش های علمی برای تفکیک جریان ها در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذی...

طی چند دهة اخیر، «عفاف و حجاب» همواره یکی از مسائل بحثبرانگیز در محافل اسلامی بوده است. دراین‌میان جریانهای نواندیش دیدگاههای متفاوتی نسبت به اندیشه‌وران پیشین داشته و نظرهای جدیدی دربارة چیستی و حدود حجاب ارائه کردهاند. نمونة بارز این جریانهای نواندیش، جریان موسوم به فمینیسم اسلامی است. اندیشه‌وران منسوب به این جریان با میزان حجاب کنونی مخالف‌اند و تفسیری متفاوت از چیستی حجاب دارند. در مقالة پ...

یکی از مهم ترین موضوعات اندیشه سیاسی ایران معاصر که فهم اندیشه سیاسی در گرو آن است، کاربرد عقل در سیاست می باشد و از آن جایی که مفاهیم عقل و سیاست معانی واحدی نداشته اند. فهم معنای آن ها در گرو شناخت تحولات فکری معاصر می باشد به طوریکه می توان گفت امروزه عقلی کردن سیاست نتیجه تحولاتی است که در اندیشه سیاسی دوره ی میانه رخ داده و به تغییر مفهومی عقل و سیاست منجر شده است. در این نوشته با استفاده ...

نواندیشی دینی، که ویژگی دورة معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه‌ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می‌کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایرة نواندیشی دینی، تنگ می‌نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان‌های نواندیش دینی به چالش می‌کشد. بدان سبب که تلاش‌های علمی برای تفکیک جریان‌ها در سه حوزة ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذی...

استاد مطهری و دکتر شریعتی به عنوان 2 متفکر و نواندیش دینی به اثبات و تببین این اصول پرداختندو استاد مطهری با تکیه به متکای اثبات هم این جریان را ابتدا به نحو برون دینی همراهی کرده و سپس لاجرم به تبیین این اصول برهانی و غیرتقلیدی پرداخته. دکتر شریعتی نیز علی رغم بهره معدود و انگشت شمار از روش های اثباتی، غالبا به تبیین اصول دین پرداخته است. در این پژوهش با تلفیق 2 مسأله اساسی آن، یعنی اصول دین و...

برخی حکیمان مسلمان، همچون ابن سینا معاد جسمانی را به لحاظ فلسفی اثبات ناپذیر انگاشته و از همین رو تنها به قول صادق مصدّق تمسک کرده اند، اما ملاصدرا - حکیم بلندآوازه و نواندیش فلسفۀ اسلامی - بر اساس اصول و مبانی خاصی چون، اصالت وجود، تشکیک وجود، حرکت جوهری و ... در اثبات و تبیین فلسفی، آموزۀ معاد جسمانی که در متون دینی بر آن تأکید شده است، راهی نو پیموده است. در این مقاله، ضمن اشاره ای گذرا به دی...