پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 میلادی و استقلال جمهوری های آسیای مرکزی، کشورهای حوزه دریای خزر از دو به پنج کشور افزایش یافته و از آن زمان، این کشورها (شامل آذربایجان،ایران،ترکمنستان،روسیه و قزاقستان) به جهت برخورداری از ذخایر عظیم معدنی، نفت و گاز مورد توجه ویژه جهانیان قرار گرفتند. لذا ایران با درک شرایط جهانی برای همگرایی، منطقه ساحلی دریای خزر را به عنوان حوزه تعامل منطقه ای م...

کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر رژیم حقوقی جدید و منحصربه‌فردی برای این پهنۀ آبی پدید آورده که سنگ‏شالودۀ آن تقسیم سطح و ستون آب دریای خزر به مناطق دریایی کشورهای ساحلی در مقابل پهنۀ دریایی مشترک است. بدین‌لحاظ، خط مبدأ کارکردی بنیادی در رژیم حقوقی نوین دریای خزر دارد، زیرا حدود خارجی مناطق دریایی کشورهای ساحلی از خطوط مبدأ تعیینی آنها اندازه‏گیری خواهد شد که خود دامنۀ مکانی پهنۀ دریایی مشترک ر...

بدنبال فروپاشی اتحاد شوروی و افزایش تعداد کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج کشور، نظام حقوقی که سالها بین ایران و اتحاد شوروی بر دریای خزر حکمفرما بود مشروعیت خود را از جانب برخ کشورهای ساحلی از دست داد و بدین ترتیب مشکل رژیم حقوقی دریای خزر پدید آمد نظام حقوقی پیشین که از دید جمهوری اسلامی ایران تا تکوین و تدوین یک رژیم جدید کماکان حاکم است، عمدتا مبتنی بر دو قرارداد منعقده میان ایران و اتح...

کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر(کنوانسیون آکتائو) با هدف پی‌ریزی یک رژیم حقوقی نوین برای دریای خزر بین پنج کشور ساحلی آن بسته شده است. از عناصر اصلی این رژیم حقوقی، مسئلۀ خطوط لولۀ زیردریایی نفت‌وگاز است که مدت‌ها بین کشورهای ساحلی محل نزاع بوده است، زیرا ایران و روسیه ظاهراً از نظر آثار زیست‌محیطی خطوط لولۀ زیردریایی نفت‌وگاز و در واقع برای حفظ منافع سیاسی و اقتصادی خود خواستار این بودند که ساخ...

خزر ،دریای بسته ای است که علاوه بر اهمیت استراتژیکی ، به جهت وجود ذخایر عظیم نفت و گاز و وجود ماهیان خاویاری در جهان معروفیت دارد .مشکل اصلی این دریا که ریشه در شرایط جغرافیایی دارد ،عدم تعیین رژیم حقوقی است. کنوانسیون 1982 ،استقرار رژیم حقوقی دریاهای بسته را در اختیار کشورهای ساحلی قرار داد.عدم اتفاق آراء در چگونگی تحدید حدود ،خزر را به یکی از مناطق بحرانی تبدیل کرد.یکی از بحرانها، معضل زیست م...

برگزاری دومین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر در 24 مهر ماه 1386 موفقیت بزرگی برای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید؛ زیرا که اجلاس اول سران که در عشق آباد در اردیبهشت 1381 برگزار شد نه تنها نتیجه مشخصی در پی نداشت بلکه شرایط سیاسی و امنیتی منطقه را به شدت آشفته کرد. در اجلاس تهران دومین سند سیاسی بین روسای جمهور کشور های ساحلی دریای خزر در یک بند و 25 ماده به تصویب رسید که می توان...

چکیده خزر بزرگترین پهنه آب شور محصور در خشکی جهان است که ?40 آبهای درون قاره ای دنیا را دربر می گیرد. قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، رژیم حقوقی خزر تنها به دو کشور ساحلی ایران و شوروی براساس قراردادهای 1921و1940 مربوط می گردید. پس از فروپاشی شوروی، چهار کشور جدید بنامهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در سواحل خزر پدیدار شدند. بطور طبیعی پنج طرف ذینفع علاقمند به حل مسالمت آمیز رژیم...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر1991، و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته، تعداد کشورهای ساحلی حوزه خزر از دو کشور به پنج کشور افزایش یافت و این مسئله موجب روند جدیدی در منطقه گردید.دریای خزر یکی از محورهای مهم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و از مسائل تاثیر گذار برامنیت ملی کشورمان است.رژیم حقوقی این دریا طی سال های اخیر محور تحرکات سیاست خارجی کشورهای پیرامون این دریا بوده است وتا کنون ...

تغییر جغرافیای سیاسی منطقه خزر به سبب استقلال کشورهای اتحاد شوروی در سال 1991، تغییراتی را در وضعیت ژئوپلیتیکی آن ایجاد کرده است. سیاست­های ایران و روسیه با هدف حفظ و گسترش جایگاه برترشان در منطقه و عملکرد کشورهای آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان در راستای پیشرفت در عرصه­های اقتصادی و گسترش توان سیاسی، با هدف کاهش وابستگی­ها، فضای رقابتی و تقابلی را در خزر به وجود آورده است. نگاهی به روند گفت وگ...

تغییر جغرافیای سیاسی منطقه خزر به‌سبب استقلال کشورهای اتحاد شوروی در سال 1991، تغییراتی را در وضعیت ژئوپلیتیکی آن ایجاد کرده است. سیاست­های ایران و روسیه با هدف حفظ و گسترش جایگاه برترشان در منطقه و عملکرد کشورهای آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان در راستای پیشرفت در عرصه­های اقتصادی و گسترش توان سیاسی، با هدف کاهش وابستگی­ها، فضای رقابتی و تقابلی را در خزر به‌وجود آورده است. نگاهی به روند گفت‌وگ...