ابوطالب کلیم کاشانی (همدانی)، خلاق‌المعانی ثانی، از شاعران برجستة قرن یازدهم هجری است. مضمون‌آفرینی، خیال‌بندی، تمثیل و استفاده از عناصر فرهنگ عامه، کلیم را به یکی از پیش‌آهنگان مضمون‌پرداز سبک هندی ـ اصفهانی تبدیل کرده است. دقت در کلام و شعر او راهگشای مضمون‌پردازی‌های بقیة شاعران سبک هندی خواهد بود. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی است و در آن به برخی از واژه‌ها و عبارات و ابیات بحث‌برانگیز د...

در این مقاله کوشش بر آن است با بهره گیری از روش اسکارپیت در جامعه شناسی ادبیات ، مسائل اجتماعی بازتاب یافته در دیوان کلیم کاشانی تبیین و تشریح شوند ؛ در این راستا دیوان کلیم در فرایند سه گانه ی تولید ، توزیع و مصرف ادبی بررسی شده است؛ نتایج این بررسی حاکی از آن است که تغییر مذهب از تسنن به تشیع و رفاه اقتصادی ، به عنوان عمده ترین تحولات عصر صفوی ، بر شعر کلیم و به طور کلی بر ادبیات عصر صفوی تأث...

کلیم کاشانی، شاعری خلاق، معتدل و پرسخن است که در همة انواع شعر، طبع‌آزمایی کرده، ولی شهرت اصلی وی در غزل‌سرایی است. غزلیات کلیم به جز ویژگی‌های مشترک سبک هندی، به دلیل نیروی آفرینندگی شعری، تصرفات واژگانی و معنایی و گرایش‌های غنایی و حکمی از مختصات زبانی، ادبی و فکری برخوردار است. هنر کلیم در تصویرآفرینی، نازک خیالی و مضمون‌پردازی است و از تمام امکانات بیانی و بدیعی به صورت معتدل، ساده و روشن ...

یأس و ناامیدی از رایج­ترین مضامین آثار ادبی و هنری ادبیات جهان است. شعر فارسی خاصه سرودهای کلیم کاشانی از این قاعده مستثنا نیست. این پژوهش بر آن است تا از دیدگاه روانشناختی، براساس «نظریه ناامیدی افسردگی» آبرامسون و همکاران، و براساس روش تحلیلی، به تحلیل عوامل و مؤلفه های ناامیدی در غزلیات کلیم کاشانی بپردازد.  نتایج به دست آمده نشان از آن دارد: عوامل نومیدی، در اشعار کلیم عبارتند از: 1-  تجربی...

یکی از عواملی که موجبات زیبایی و شهرت غزلیات کلیم کاشانی را فراهم ساخته، موسیقی کلام و آهنگ زبان اوست. موسیقی شعر، از مولفههای اصلی زبان شاعرانه است و بر توالی، نظم و ترتیب واژگان شعری جهت بیان هرچه بهتر احساسات، عواطف و مضامین شاعرانه دلالت دارد. در این پژوهش که با هدف بررسی جنبههای زیباشناختی شعر کلیم کاشانی صورت میگیرد، تلاش می-گردد تا به شیوه توصیفی – تحلیلی عنصر موسیقی در غزلیات کلیم کاشان...

جامعه شناسی در ادبیات، دانشی است که مطالعات خود را روی محتوای هر اثر ادبی و جوهر اجتماعی آن و روابط متقابل ادبیات و جامعه متمرکز می سازد و به معرفی نقش جامعه در شکل گیری اثر هنری و ادبی می پردازد. هدف نگارنده در این مقاله عبارت است از: 1- بررسی اجمالی تأثیر جامعه شناسی در ادبیات فارسی 2- نگاهی به اوضاع اجتماعی، سیاسی و ادبی عصر صفوی 3- معرفی کلیم کاشانی و شعر او به کوتاهی 4- بررسی نهادهای اجتما...

    در این مقاله کوشش بر آن است با بهره‌گیری از روش اسکارپیت در جامعه‌شناسی ادبیات‌، مسائل اجتماعی بازتاب‌یافته در دیوان کلیم کاشانی تبیین و تشریح شوند‌؛ در این راستا دیوان کلیم در فرایند سه‌گانه‌ی تولید‌، توزیع‌ و مصرف ادبی بررسی شده است؛ نتایج این بررسی حاکی از آن است که تغییر مذهب از تسنن به تشیع و رفاه اقتصادی‌، به‌عنوان عمده‌ترین تحولات عصر صفوی‌، بر شعر کلیم و به‌طور‌کلی بر ادبیات عصر صفو...

کلیم همدانی، شاعری خلاق، معتدل و پرسخن بود که اگرچه در همه ی انواع شعر طبع آزمایی کرده، اما شهرت اصلی وی در غزل سرایی است. اشعار کلیم، صرف نظر از ویژگی های مشترک سبک هندی، به دلیل نیروی آفرینندگی شعری، تصرفات واژگانی، معنایی و گرایش های غنایی و حکمی، از مختصات زبانی، ادبی و فکری برخوردار است. هنر کلیم، در تصویرآفرینی، نازک خیالی و مضمون پردازی است. او از تمام امکانات بیانی، به صورت معتدل، ساده ...

تشبیه یکی از پایه های اساسی علم بیان است که به عنوان هسته اصلی، محوری و مرکزی اغلب خیال های شاعرانه، زبان خبر را به زبان هنر و ادب مبدّل می سازد. خلّاق المعانی ثانی -کلیم کاشانی- شاعر قرن یازدهم و از نمایندگان مشهور سبک هندی است که با استفاده از عنصر تشبیه، تصاویری مخیّل و بکر خلق کرده است. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، تشبیهات دیوان کلیم از نظر ارکان، ساختمان و شکل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اس...

تشبیه یکی از مهم ترین و محوری ترین عناصر در حوزۀ علم بلاغت و بیان محسوب می شود. که در زیبایی و مخیّل کردن شعر تأثیر به سزایی دارد و به ندرت می توان شعری را یافت که تصاویر تشبیهی در آن به کار نرفته باشد. کلیم کاشانی و زیب النساء مخفی هندوستانی، دو تن از شاعرانی هستند که تشبیه در دیوان آنان جایگاه ویژه ای دارد. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، تشبیهات این دو شاعر به دو دستۀ ...