چکیده موضوع تحقیق حاضر تفسیر فراتاریخی قرآن کریم است که با تأکید بر دیدگاه های علامه طباطبایی و آیت الله معرفت به انجام رسیده است. مسئله تحقیق این است که آیا می توان از قرآن تفسیری فراتاریخی به دست داد؟ فرضیه تحقیق آن است که در قرآن پاره ای از گزاره های حقیقی وجود دارد که به طور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر قابل انطباق بر مصادیق دیگر می توانند باش...

با طرح نظریۀ ادراکات اعتباری از سوی علامه طباطبایی، بسیاری از علوم بشری از جمله علم اخلاق و گزاره های، آن تحت این نوع از ادراکات طبقه بندی شده و به تبع آن به لحاظ معرفت شناسی ماهیت و احکامی متفاوت با ادراکات حقیقی پیدا خواهند کرد. در این مقاله با کاوش در آثار علامه طباطبایی در خصوص ماهیت ادراکات اعتباری، مهم ترین ویژگی های این ادراکات استقرا شده و پیرو آن لوازم و خصوصیات گزاره های اخلاقی به ویژ...

ارزیابی ها و به خصوص دو ارزش گذاری ها توابعی دو ضابطه ای به اعداد حقیقی هستند. این توابع می تواند به درجه ای از شمول توسعه پیدا کنند که موجب اندازه گیری روی ترتیب جزئی می شود. برای مشبکه های توزیع پذیر این درجه از شمول از قوانین جمع، ضرب و قضیه ی بیز پیروی می کند. در کاربردی از مشبکه ی گزاره های منطقی ، نظریه ی احتمالات بیز را دریافت می کنیم و همچنین پی خواهیم برد که مشبکه ی سوالات دوگان مشبکه ...

شکّاکیّت دیوید هیوم از دو بنیاد کلی یعنی نقد «قوای شناخت» و نقد «محتوای شناخت» تشکیل شده است. او از یک سو، با نقد عقل و حس، این دو قوه را برای کسب معرفت یقینی ناتوان قلمداد می کند و از سوی دیگر، با نقد محتوای شناخت دو اصل «عدم انطباع، عدم تصور» و «چنگال هیوم» را به ترتیب به عنوان ملاکی برای تشخیص مفاهیم و نیز گزاره های موهوم از غیر موهوم ارائه می کند. هیوم برای به کارگیری این اصول در انکار حقیقی ...

رسالۀ اَضحویّۀ ابن سینا در بر دارندۀ دیدگاه هرمنوتیکیِ خاصّی در باب گزاره های اعتقادی قرآن و روایات است. وی در این رسالهآورده است که این گزاره ها را عموماً باید به معنای حقیقی گرفت نه به معنای مَجازی، امّا ظاهر این گزاره ها برای رسیدن به اعتقادات واقعی برای خواصّ حجّت نیست، زیرا دست شرع از آشکار ساختن حقایق اعتقادی برای عموم بسته است. این مقاله به گزارش، تحلیل و نقد این دیدگاه که به یک معنا چالشی بزرگ د...

نخستین پیکرۀ نقش های معنایی زبان فارسی که حدود 30.000 جمله از زبان فارسی معاصررا شامل می شود، به صورت دستی برچسب گذاری شده است. این پیکره بر اساس مفهوم نقش هایمعنایی فیلمور، لایه ای از اطلاعات مربوط به رابطۀمحمول ـ موضوعرا به ساخت نحوی پیکرۀ وابستگی اضافه می کند. دراین مجموعه، افعال، اسم های گزاره ای و صفت های گزاره ای به عنوان محمول های جملهدر نظر گرفته شده و بنا بر نوع رویدادشان، در جمله تعیی...

در فلسفه اسلامی، دو گزاره درباره مفهوم/معنای وجود بسیار مشهور است: مفهوم وجود: 1- کلی‌ترین مفهوم است، 2- بسیط، بدیهی اولی و غیر قابل تعریف است، اما نظریه مختار درباره نفس الامر ما را به این نتیجه می‌رساند که وجود (وجود خاص یا وجودی که نقیض عدم است)، ذیلِ دو عنوان عام‌تر از خود قرار می‌گیرد:  1- واقعیت به معنای اعم (وجود عام)، 2- وجود حقیقی (در مقابل وجود اعتباری). به تعبیر دیگر، وجود خاص، اولا: ...

یکی از نظریه های متداول دربارة عقلانیت علم، عقلانیت به مثابة مبناگرایی است که بنابر آن، عقلانیت یک نظریة علمی و مبتنی بر داده های حسی است که آن نظریه بر آن اساس بنا شده است. اما داده های حسی قطعی و یقینی موضوعی است که مناقشات فراوانی را درپی داشته است. در این مقاله، با تمسک به آرای ویتگنشتاین درباب «یقین»، تلقی نوینی از یقینیات یک نظریۀ علمی ارائه می شود که، بنابر آن، هر نظریة علمی دارای دوگونه...