در این مقاله، به بررسی کتاب اثولوجیا و دیدگاه های مختلف در باب آن پرداخته شده است. اثولوجیا اثر بسیار مهم و تأثیرگذاری در جهان اسلام بوده است؛ به همین علت پژوهش درباره محتوا و سرگذشت آن برای شناخت عمیق فلسفه در جهان اسلام ضروری به نظر می رسد. این کتاب به عنوان یکی از منابع فلسفه یونان وارد جهان اسلام شده و همواره مورد توجه متفکران بزرگ جهان اسلام همچون کندی، فارابی، ابن سینا، سهروردی، میرداماد،...

چیستی و بحث مفهوم خدا از بحث‌های مهم خداشناسی فلسفی است. در تاریخ فلسفه خدا با وجود و علت و خیر و عقل تبیین شده است. وجود با فعل و علت بودن همراه است اثولوجیا در تبیین چیستی خدا در میمر پنجم، با وجود خدا آغاز می‌کند. اما از نور و روشنایی نیز برای تبیین بهتر خدا بهره گرفته است در تبیین وجود او، صفات دیگر ازجمله علت وجود‌بخش بودن و علت اندیشه نیز می‌آید. باتوجه به نسبتی که میان فعلیت و علت با وجو...

تأمل و تحقیق در آثار صدرالمتألهین شیرازی نشان می دهد قرآن و روایات و نیز کتب فلاسفه و حکیمان پیش از او، که صرفاً عقلی بوده، بن مایه ای اشراقی دارند، اصلی ترین منابع فکری و نظری او را تشکیل می دهند. بنابراین صدرا یکی از اندیشمندان بزرگ در تألیف میان وحی و عقل است. این تألیفْ حکمتی به وجود آورده است که ملاصدرا مایل است آن را «حکمت عتیقه» یا «حکمت عتیقیه» بنامد.   در میان منابع عقلی او، کتاب تاسوعات...

سخن از شناخت انسان بدون شناخت ابعاد قوه ناطقه وی معنی ندارد و شناخت اندیشه های انسان های تأثیرگذار بر حیات معقول، می تواند زمینه شکوفایی اندیشه باشد. این پژوهش با ترجمه تفسیر ابن سینا بر اثولوجیای منسوب به ارسطو و پس از آن شرح و نقد آن سعی در شناخت اندیشه های اندیشمندانی چون ابن سینا و فلوطین دارد. اثولوجیا، علم الهی به معنی اخص بوده که در تاریخ فلسفه اسلامی به ارسطو نسبت داده شده ولی بخشی از ...

بحث از مفهوم خدا با بررسی صفات خدا و نسبت آن با ذات و وجود خداوند به‌دست می‌آید. هریک از فلاسفۀ پیش از افلوطین، بنا بر مبانی خود این مسئله را بررسی کرده‌اند. پرسش ما این است که مفهوم خدا در انئادها و اثولوجیا چگونه تبیین می‌شوند؟ چقدر با هم هم‌پوشانی دارند؟ و چه تفاوتی دارند؟ آیا می‌توان آن‌دو را یکی دانست و یک تبیین برای هردو ارائه داد؟ مفهوم خدا در انئادها و اثو...

در این مقاله به بررسی تعریف مشهور ارسطویی نفس از نگاه کتاب اثولوجیا پرداخته شده است. افلوطین خود در کتاب تاسوعات در جانب وجه سلبی علم النفس خویش و در دفاع از موضع افلاطونی خود درباره ذات و ماهیت مجرد و روحانی نفس، آراء رواقیان و اپیکوریان را که قائل به مادیت و جسمانیت نفس بوده وهمچنین اقوال فیثاغوریان و ارسطو را که به نوعی نفس را مرتبط و متصل با جسم و بدن می دانند ابطال می نماید. در کتاب اثولوج...

  فلوطین دمیورژ را عقل به شمار می‌آورد و صور افلاطونی را به درون عقل می‌برد و در عین حال، هر صورت را نه اندیشه‌ای وابسته به عقل، بلکه عقلی می‌پندارد که با اندیشیدن به خود، به همۀ صور می‌اندیشد و بدین‌ترتیب با کل اقنوم عقل عینیت می‌یابد. این نظریه که به «نظریۀ درون بودگی» مشهور است، از مشخصات بارز فلسفۀ فلوطین و یکی از بحث‌انگیزترین مسائل در حیطۀ فلسفه‌های نوافلاطونی است. این نظریه تا حدی در اث...

مطالب مورد بحث و بررسی در این رساله عبارت است از : فلسفه اسلامی - ت درباره کتاب اثولوجیا - وجه تسمیه معتزله - فهرست اهم عقاید معتزله - توضیح درباره ابوالحسن اشعری - کندی و فارابی - ابن سینا - ابن رشد .

در این مقاله، ابتدا بر اساس کتاب جمع بین رأی حکیمین، دیدگاه فارابی را در باب مثل به طور مختصر بیان می‌کنیم و سپس به نقد و بررسی آن در سه بخش می‌پردازیم. در بخش 2. 1 به وسیله‌ی تبیین مثل از دیدگاه افلاطون و نقادی‌های ارسطو بر آن، برداشت فارابی از مثل به عنوان صور در علم الهی را بر خلاف مقصود افلاطون می‌دانیم. در بخش 2. 2 بر اساس کتاب اثولوجیا مقصود فلوطین را بر خلاف برداشت فارابی می‌یابیم. در بخ...

چکیده ندارد.