نهضت عاشوراء، واقعه¬ای جاوید و ماندگار است و گذر ایّام و سال¬ها و سده¬ها گرد و غبار کهنگی بر آن نمی¬افشاند. این نهضت عظیم، تا ابد زنده است و متعلّق به یک قشر و دوره خاصّی نیست بلکه هم? انسان¬ها و هم? زمان¬ها به آن نیازمندند. یکی از عوامل جاودانه¬شدن این واقعه ورود آن به حوزه ادبیّات است. در زمینه قیام عاشوراء در آثار ادبای مسلمان و غیر¬مسلمان در عرصه شعر و نثر، آثاری به وضوح، مشهود است. از جمله این...

عاشورا روز دهم محرم سال 61 هـ.ق پیروزی خون بر شمشیر، نبرد خونین و به یادماندنی سید الشهداء حسین بن علی(ع) با طاغوت بنی امیه یزیدبن معاویه است. فداکاری و از خودگذشتگی امام حسین(ع) و یاران با وفای آن حضرت، از ایشان چهره ای ماندگار و جاودانه در تاریخ بشریت به جای گذاشت، در این رخداد، اوج مظلومیت اهل بیت خاندان رسالت به نمایش گذاشته شد. شهادت مظلومانه امام حسین(ع)، نه تنها برای شیعیان بلکه بر همه ج...

این پژوهش با فرض اینکه بسیاری از مضامین محتوایی پرده های درویشی با متون شیعی مطابقت دارد و نقاشان پرده های درویشی برای خلق آثارشان به مستندات تاریخی، متون شیعی، روایات شفاهی رایج در میان مردم متکی بوده اند و همچنین آن ها از اسلوب زیبایی شناختی و خلاقیت فردی در خلق آثارشان استفاده کرده اند، صورت گرفته است. روند شکل گیری پرده های درویشی، موضوعات آثار و اهداف هنرمندان در خلق آثار مورد بررسی قرار...

روایات روزه عاشورا با تنوع خود در اثبات روزه به عنوان واجب شرعی یا انکار آن در قالب امری حرام، با توجه به ملاحظات عقیدتی و سیاسی، حکمی متفاوت پیدا کردند. دامنه این اختلافات از محدثان متقدم شروع شد و با اوج­‌گیری در دوران اخباریان دوباره احیاء گردید و زمان حاضر نیز در قالب ارائه فتاوا و شرح‌نویسی ذیل منابع فقهی و جوامع روایی ادامه یافته است. تحلیل فقه­‌الحدیثی مجموعه روایات اثباتی در مقابل انکار...

آن چه در ذیل میآید متن سخنرانی دکتر علی محمد ولوی است که در جمع دانشجویان موسسه آموزش عالی باقرالعلوم(ع) ایراد فرموده اند. گفتنی است جلسه یاد شده, به دعوت انجمن علمی تاریخ (گروه خواهران), تشکیل شده است.

چکیده                                                                                                                                                                                   حادثه کربلا از وقایع مهم و به یادماندنی تاریخ اسلام است که مقاصد و مفاهیم والا و پرارزشی را در بردارد. با توجه به اهمیّت واقعه عاشورا ، اکثر مورخان اسلامی -که اهل ...

با نگاهی تاریخی - اجتماعی به جامعه ایران می‌توان به این باور رسید که مناسک عاشورا و سوگواری‏های محرّم جزء لاینفک فرهنگ این سرزمین محسوب می‌شود و می‌توان آن‏ها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد. با توجه به جایگاه محرم و عاشورا در تاریخِ اجتماعی و فرهنگ جامعه ایران، در نوشتار پژوهشی حاضر سعی بر این است که مناسک عاشورا با کمک یکی از ابزارهای تحلیلی برجسته در علوم اجتماعی یعنی مفهوم وبری «ایده‎آ...

واژه «علی‌اصغر» در منظر شیعیان و محبان اهل‌بیت:، نماد طفل شیرخوار امام حسین(ع) است که در روز عاشورا در اوج تشنگی، به تیر ستم سربازی از لشکر عمر سعد به شهادت رسید. ارباب مقاتل و منابع، جزئیات تبارشناسی و مقتل حضرت علی‌اصغر، را با اختلافاتی ذکر کرده‌اند. این مقاله به روش توصیفی _ تحلیلی و با مطالعات کتابخانه‌ای درصدد بازشناسی طفل شیرخوار شهید امام حسین(ع) در مقاتل و منابع متقدم شیعه و سنی است. بن...

از نظر فلسفی شناختن یا شناساندن هرحادثه متوقف برکسب اطلاعات و رساندن آن به مخاطب در ده مقوله جوهر، کم، کیف، اَین، متی، وضع، جده، اضافه، فعل و انفعال است. در این مقاله برآنیم تا با ارائه اصول و معیارهای عقلی و فلسفی، و تطبیق این مقولات برحادثه عاشورا و قیام اباعبدالله الحسینu ، شناختی نسبتاً جامع از آن حماسه بی نظیر به دست آوریم. در مقوله «جوهر» روشن می‎شود که ماهیت قیام حسین بن علیu تهاجم است ی...

چکیده بدون تردید واقعۀ عاشورا حماسه‌ای بزرگ و بی‌بدیل در تاریخ بشر است؛ و بدین سبب است که همواره شاعرانی از ملّت‌ها و اقوام‌ مختلف به تبیین جنبه‌های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده‌اند؛ از زمرة این شاعران در ادبیات عربی می‌توان شریف رضی را نام برد؛ از بین شاعران فارسی‌زبان نیز می‌توان به ادیب الممالک فراهانی اشاره کرد که با ترجیع‌بند غرّای عاشورایی خود به هنرنمایی پرداخته‌است؛...