هرچند بین ملت ایران و تاجیکستان ریشه های عمیق تاریخی و اشتراکات فرهنگی و ادبی و زبانی وجود دارد، متأسفانه رشد این مشترکات در طول تاریخ برای تاجیکان یکسان نبوده است. در دوران حاکمیت شوروی، رهبران وقت کشور با تغییر الفبای فارسی به لاتینی و سپس سیریلیک تیشه بر ریشۀ فرهنگ و علم و ادب مردم تاجیک زدند و به جدایی آن ها از میراث گران سنگ کهن خود منجر شدند؛ بنابراین، زمانه ایجاب می کرد تا راه های برون ر...

قاآنی به دلایلی به کرّات از نامها و داستانهای شاهنامه ای در شعر خویش بهره گرفته و این تلمیحات را برای مدح، توصیف طبیعت، معشوق و احوال خود، تمثیل سازی و بیان مقاصد تعلیمی به کار برده است. مهمترین بخش اشارات ملّی- پهلوانیِ قاآنی که موجب برتری وی بر سایر شاعران است، تلمیحات نادر اوست که از مآخذ متعدّدی مانند شاهنامه، منظومه های پهلوانی، متون تاریخی و ادبیِ دیگر و روایات نقّالی و شفاهی/ عامیانۀ زمان استف...

در فایل اصل مقاله موجود است.

اشعار خاقانی شروانی تجلی گاه آیین مسیح است. او که در دامان مادری ترسایی و در منطقه ای مسیحی نشین می زیسته، در عین اعتقاد و پایبندی به دین مبین اسلام، اصطلاحات و اعتقادات مسیحیت را در شعر خود پرورانده و به تصویر کشیده است. أصولاً سرشت پاک و اهورایی مریم (س) آنچنان است که همواره دستاویز سخن سنجان در متون نظم و نثر فارسی قرار گرفته و می گیرد و همگان برآنند مریم با پاکی و اخلاصی در راه حق گام برمی د...

ادبیات داستانی ایران بسیار گسترده و پربار است ‘ می توان در آن گونه های مختلف روایت را دید وهر یک از آنها را نیز لذت بخش یافت. بخش بزرگی از این داستانها را داستانهای سنتی تشکیل می دهد که با وجود گستردگی وتنوع زیاد‘ هنوزبه طور جدی گامی برای طبقه بندی آنها برداشته نشده است. کارهای انجام شده در این باره که در این جستار به آنها هم اشاره کرده ایم هنوز در مراحل ابتدایی است. این مبحث طبقه بندی داستا نه...

در میان فنون بلاغت دانش بیان و در میان دانش بیان فن تشبیه از جایگاه ویژه ای برخوردار است . در میان کتب بلاغی قدما تقسیم بندیهای گوناگون در باب تشبیه از حیث ارکان تشبیه صورت گرفته است ‘ چون حسی یا عقلی بودن ‘ طرفین تشبیه ‘ مطلق ‘ مقید یا مرکب بودن و... در مطالعه متون ادب فارسی به گونه ای دیگر از تشبیه برمی خوریم که در کتب قدما مستقلأ مورد بحث قرار نگرفته است ‘ اگر چه این نوع تشبیه در تقسیم بندی...

ادبیات فارسی در بر دارنده موضوعاتی است که در تار و پود زندگی انسان تنیده شده است، یکی از این موضوعات حکومت است، از این رو بررسی آن در ادب فارسی از ضرورت و اهمیت خاصی برخوردار است. رساله حاضر، پژوهشی با عنوان نگاه به حکومت در کتب برگزیده ادب فارسی بوده و در آن تلاش شده تا با نگاهی متفاوت به مسئله سیاست و حکومت و پیشینه آن در نوشته های فارسی پرداخته شود. این پژوهش با هدف بررسی علل و پیشینه اندر...

در فایل اصل مقاله موجود است.