تحت تأثیر رواج اندیشه های پوچ گرایی متأثر از وقایع و تحولات فلسفی، علمی، تاریخی و اجتماعی عصر مدرن، در ادبیات قرن بیستم، سبکی با عنوان ادبیات معنا باخته (absurd  literature ) پدید آمد که با تأکید بر فقدان منطق در طبیعت و انزوای انسان در جهانی فاقد معنا و ارزش، به بیان اندیشه هایی همچون بی هدفی و پوچی، بی ایمانی، از خودبیگانگی، بی هویتی، تنهایی، مرگ اندیشی و... در زندگی انسان عصر مدرن می پرداخت....

جریان غالب بر ادبیات عصر صفوی، به دلیل قرار گرفتن در متن حکومتی ایدئولوژیک، رگه های نیرومندی از فرمالیسم را در بطن خود نهفته دارد. فرم گرایی و نگرش غیر ایدئولوژیک و سنّت ستیزی و مبارزه به شیوه های غیر سیاسی و تساهل و تسامح و نگرش فرامذهبی و فراملّیتی که از خصوصیات این ادبیات است، در واکنش به رویّه های کاملاً وارونه با این گونه شاخصه ها، در ادبیات این دوره مطرح گردیده است. بر اساس این ذهنیت و در واک...

در مقاله حاضر، سعی بر آن است که توضیحی چند درباره ادبیات تطبیقی داده شود و سپس مقایسه ای بین مکاتب ادبی انجام گیرد و قلمرو ادبیات تطبیقی و بازتاب آن در ایران و جهان امروز بررسی و اهمیت آن در دنیای فعلی با ذکر دلایل آشکار گردد. ادبیات تطبیقی از شاخه های جدید گسترده ادبیات و ادبیات نمایشی امروز است که در آن، تشابه و تفارق نمونه های مختلف آثار ادبی بررسی می شود. در ادب تطبیقی، آنچه مورد نظر محقق و...

احمد شوقی (1868–1932م) ملقّب به امیرالشعرا، از برجسته‎ترین شاعران پیشگام در ادبیات معاصر عربی است که آثار شاعرانۀ عظیمی از خود به یادگار گذاشته است. وی در شعر خود توجه و اهتمام زیادی به مسائل ملی، میهنی، اصلاح و تمجید اسلام دارد. شاعر در این‎ زمینه دست به تجدید و نوگرایی زده و قصۀ شعری به زبان جانوران مختلف از جمله پرندگان یا همان فابل را سروده است. او با پرداختن به این فن شعری، تصویری زنده را ا...

معمولاً قرون وسطی را دوران زوال ادبیات نمایشی دانسته اند، زمانی که قدرت کلیسا «بازیگری» را ناجور می دانست، مگر آن که خود بر آن نظارت یا در آن شرکت داشته باشد. این گفتار، با نگاهی به پاره ای از شگردهای مردم در اجرای نمایش های رایج در اروپای غربی در قرون وسطی، به نقش پویای مردم در دگرگونی و شکل دهی متون نمایشی آن دوران می پردازد. با این سخن، می توان گفت که متون نمایشی قرون وسطی خود جایگاه تنش های ...

ادبیات تطبیقی یکی از دانش های نوپا، مفید و کارآمدی است که ادبیات کلیه ملل جهان را در مجموعه ای به هم پیوسته و مقوله ای واحد(علیرغم اختلافات شکلی و زبانی ) معرفی می کند. مسلماً بسیاری از شاعران ایران زمین با سایر شاعران جهان (از جمله شاعران عرب) در شعر و زبان همانندی دارند. در آثار هر شاعری مضامین مختلفی مانند مضامین ادبی، سیاسی و اجتماعی به چشم می خورد، اما میان اشعار ملکالشعرای بهار و محمود سام...

فمنیسم (طرفداری از حقوق زنان)، نیوهیستوریسیسم، مادیگرایی فرهنگی، تئوری پست استعماری و تئوری کوئیر، همگی در مورد تولید فرهنگی (که می تواند به مارکس نسبت داده شود) ایده هایی ارائه می کنند و همچنین هر یک رابطه معناداری با تحقیقات ادبی رنسانس دارند. با وجود این ایده های اصلی مارکس به ندرت به طور مناسب در آثار مربوط به شکسپیر توضیح داده می شود و در برخی دوره ها حتی ادعا می شود که آنها رابطه خود را ا...

ادبیات واقع گرا، اساس ادبیات نرین عصر حاضراست که سعی در نمایاندن واقعیت دارد. تا پیش از جنگ جهانی دوم، مبارزه میان فاشیسم و ضد فاشیسم تعیین کنندهء زندگی اجتماعی و سیاسی بود. پس از شکست فاشیسم به نظر می رسید که مبارزه میان سوسیالیسم و سرمایه داری امپریالیستی بار دیگر بر عرصة سیاست جهانی حاکم شده باشد و طراحان جنگ سرد، بر آن بودند که بشریت را به دو اردوگاه متخاصم گروه بندی کنند. اینک پس از شک...

با آن‌که برخی بر این اعتقادند که میان ادبیات و مبانی زیبایی‌شناسی با مسائل اجتماعی مقارنة ضروری وجود ندارد و آثار ادبی بسیاری را می‌توان یافت که با امور اجتماعی مناسبت چندانی ندارند یا به‌کلی با آن بی‌ارتباط‌اند، یکی از مسائل مورد توجه ناقدان ادبی و جامعه‌شناسان، پیوند معنی‌دار ادبیات و در کل مبانی زیبایی‌شناسی با امور اجتماعی است. از آن‌جا که در ادبیات، زبان وسیلة بیان است و به قول ارسطو، به‌ن...

دکتر جواد دهقانیان دکتر ناصر نیکوبخت چکیده کلیله و دمنه به دلیل ویژگی های منحصر به فرد داستانی- تعلیمی، نه تنها در ادبیات ایران، بلکه در تاریخ ادبیات جهان از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است. این کتاب برآیند تبادلات فرهنگی میان تمدن¬های بزرگ شرق (هند، ایران و اسلام ) است . دورن مایه اصلی آن بیشتر مفاهیم اخلاقی و سیاسی است که در لایه های مختلف(روساخت و زیرساخت) به هم پیوند خورده و اثری را پدید آو...