استعاره یکی از مهم‌ترین صنایع ادبی است که در رویکرد نوین زبان‌شناسی از ارکان اندیشه قلمداد شده است. در این رویکرد استعاره منحصر در زبان و واژگان نیست بلکه بخش عمده‌ای از فرایند اندیشه انسان استعاری است؛ از این رو در همه زبان‌ها به کار رفته است و به هر نوع مفهوم‌سازی از یک حوزه براساس حوزه‌ای دیگر گفته می‌شود. در این جستار این موضوع در زبان قرآن و کلام امیرالمؤمنین علیه‌السلام مورد بررسی قرار گر...

دریدا در «اسطوره‌شناسی سفید» به نقش استعاره در متون فلسفی و اینکه فلسفه چطور به استعاره پرداخته توجه کرده است. از نظر وی وقتی فیلسوفان استعاره را تعریف می‌کنند، آن را به استعارۀ اسمی فرومی‌کاهند، و این نشان می‌دهد که آن­ها تلاش کرده‌اند تا استعاره را تابع مفهوم سازند؛ اما دریدا تقابل مفهوم به عنوان عنصر فلسفه و استعاره به عنوان عنصر ادبیات را نمی پذیرد، و نشان می دهد که مفهوم و تمام مفاهیم فلسف...

تحلیل استعاره ­های مفهــومی در طــبقات استعاره­ های جهتی، هستی­شناختی و ساختی دشواری­ هایی را موجب می­ شود،زیرا گاهی یک اسم نگاشت هم در طبقة استعاره­ های ساختی و هم در طبقة استعاره­ های هستی­ شناختی واقع می­ شود. این مسأله نظری نگارندگان مقاله را بر آن داشت تا در یک بررسی مقابله­ ای بینازبانی، با تکیه بر نمونه­ هایی از زبان­ های فارسی و اسپانیایی نظریة معاصر استعاره را مورد بازنگری قرار دهند. د...

چکیده بدر چاچی ­­شاعری است که در قرن هشتم هجری در هند از شهرت و آوازة زیادی برخوردار بوده است. براساس نوشتة تذکره ها دیوانش تا مدت ها در شبه قارّه رواج تمام داشته است. دربارة­سبک شاعری وی بایدگفت که­در­ میان صاحب نظران­ کلامش به­پیچیدگی وابهام شهرت­ دارد. دلیل­عمدة دشواری­سخن بدر را باید کثرت استفادة­ وی از استعاره دانست. به ­گونه­ای که گاه­ کلامش­را به معما نزدیک می­کند. علاقة وی ­به استعاره ت...

در این مقاله، ضمن بررسی نقش استعاره های مورگان در مطالعه سازمان ها ، قوت ها و ضعف های تفکر استعاره ای تبیین می گردد. آموزه های اصلی نگرش منشوری مورگان این است که می توان از استعاره های متعدد جهت ایجاد طیفی از بینش های رقیب اما مکمل بهره برد و اندیشه خود را بر مبنای قوت نقطه نظرهای مختلف قرار داد.

استعاره به عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های مطالعاتی رویکرد معنی شناسی شناختی، ابزاری برای بیان مفاهیم و تجارب انتزاعی براساس تجربه‌های عینی و ملموس‌تر بشر به شمار می‌رود. جورج لیکاف و جانسون در سال 1980 در کتاب استعاره هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم، دیدگاه تازه‌ای را در زمینه‌ی استعاره مطرح ساختند و با ارائه‌ی شواهد تجربی نظراندیشمندان سنت بلاغی را که استعاره را صرفا وسیله‌ای برای زینت گفتار و...

نظریة استعارة شناختی معتقد است که زبان عادی و زبان ادبی، از جهاتی در مفهوم سازی مفاهیم شبیه هم و از جهاتی متفاوتند. مقاله حاضر، در صدد پرداختن به خلاقیت های حافظ در تصور مفهوم عشق در چارچوب این نظریه است. مفهوم عشق در شعر حافظ به کمک راهبردها یا ابزارهای شناختی رایجی چون استعاره، تصویر، مجاز و جاندارپنداری مفهوم سازی می شود، اما به نظر می رسد حافظ شیوه های خلاقانه تری را در استعاره های شعری عشق...

زبان شناسی شناختی رویکردی است که به زبان به عنوان وسیله ای برای کشف ساختار نظام شناختی انسان می نگرد. زبان شناسان شناختی معتقدند که استعاره پدیده ای است شناختی و آنچه در زبان ظاهر می شود، تنها نمود این پدیده شناختی است. هدف اصلی این پژوهش، نشان دادن نقش انسان شناختی و روان شناختی «استعاره های مفهومی» مربوط به خودرو، کامپیوتر، تلفن و موبایل در زبان محاوره فارسی است؛ بدین منظور با در کنار هم قرار...

استعاره در دیدگاه سنتی نوعی آرایه­ی ادبی محسوب می­شود. توصیه ارسطو و حکمای مسلمان این است که  کاربرد استعاره باید منحصر در متون ادبی باقی بماند. لیکاف با نقد این دیدگاه بیان می­دارد که استعاره بخش جدایی ناپذیری از فرایند تفکر در انسان است. اندیشه استعاری امری اجتناب ناپذیر، فراگیر و معمولا ناآگاهانه است. استعاره مفهومی در واقع یک قلمرو ذهنی را بر حسب قلمروی ذهنی دیگر مفهوم­سازی می­کند. در این م...

تفکر استعاری بدین معنی است که مجموعه ای از روابط ساختاری که معمولاً در یک حوزه شناخته شده و کاربرد دارد؛ در حوزه ای دیگر نیز اعتبار شود و به کار رود. استفاده از استعاره یکی از روش های آفرینش و خلاقیت در اندیشه سیاسی است و اندیشمندان مسلمان نیز از کاربست‌های استعاره در فقه و فلسفه سیاسی به طور مصرح یا ضمنی، استفاده کرده‌اند. استعاره‌های «عبد و مولی»، «وقف»، «قضا و محکمه» و نیز استعاره شبان، ر...