چکیده: آموزه­های فراوان دینی پیرامون اسمای حسنای الهی و تأکید بر احصای اسما و دعوت به تخلّق به اخلاق الله، موجب شد تا عارفان از صدر اول تاریخ عرفان اسلامی، سخن از بهره­های سلوکی سالکان از اسمای الهی به میان آورند. این اندیشه کم‌کم تکامل بیشتری یافته تا خود را در زبان عارفان، در قالب پیوندهای سه­گانه «تعلّق»، «تخلّق» و «تحقّق» به اسماء‌الله نشان داد. ابن‌عربی و پیروان او در ترویج این اندیشه نقش اساس...

آموزة حقیقت و رقیقت آموزه ای برهانی ـ عرفانی است که صدرا آن را با مطالعات میان رشته ای و تعمق در برخی متون کلیدی دینی به دست آورده و سپس، با کاربردی وسیع در تجزیه و تحلیل های مختلف فلسفی، آن را در تفسیر سایر متون دینی نیز استخدام کرده است تا با آن فهمی درست و به دور از تنزیه صِرف و تشبیه محض در الهیات فلسفی و جهان بینی عقلانی ارائه دهد. بر اساس این آموزه، حداقل دو طبقة کلی برای موجودات قابل تصوی...

مفسرین، عرفا و علمای علم کلام هر کدام به نوعی از دیر باز، توجه ویژه ای به بحث اسماء و صفات خدای متعال داشته و بعضا در تفاسیر و مکتوبات خود بدان پرداخته اند. با نگاهی به آیات کریمه ی قرآن در می یابیم که تعداد قابل توجهی از این آیات، در بر دارنده ی دو صفت-یا بیشتر- از صفات خدای متعال در کنار هم هستند که ارتباطات ممکن میان آنها از جمله مسائل مهمیست که ما را در جهت فهم هر چه بهتر آیات نورانی قرآن ی...

واژه ی «اسم» و مشتقات آن از واژه های بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. این مقاله با روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش تحلیل محتوا در تحلیل داده ها این مساله را بررسی کرده است که مفهوم دقیق اسمای حسنی بودن اهل بیت (ع) که در احادیث اسلامی آمده است، چیست؟ و به این نتیجه دست یافته است که حوزه معنایی فراگیر این عبارت شامل معانی زیر می گر...

نگاه عرفانی امام خمینی به عوالم کلی، نگاه اجمالی،کل نگر و از زاویة ارتباط با اسمای مبدأ آنهاست. بنابراین دیدگاه، عوالم، مراتب ظهور اسمای فعلی است که بنابر قاعدة امکان اشرف از مرتبة اشرف، که عقول مجرد است، تا انتهای مرتبة ملک و اخس مراتب آن امتداد می‌یابد. همة اشیاء دارای وجهه ملکوتی و غیبی‌اند و در نهان خود حامل اسراری از حقایق غیبی می‌باشند. انتهای عوالم در قوس صعود بروز...

در آفرینش هنری باطن هنرمند هویدا می‌شود و اثر همچون آینه نمایانگر صاحب اثر است، لذا مظهریّت زیبایی‌های درون با تحلّی به اسماءالله مؤدّی خلق اثری زیباست. پژوهش حاضر با تبیین نسبت وجودی هنر و زیبایی انسان و اسماءالله و هدف ارائه خط مشی جدید به هنرمند معاصر در فرایند خلق اثری زیبا و جاودانه برآمده از زیبایی‌های وجود خود که تجلّی اسمای حق است. این جُستار به شیوه توصیفی-تحلیلی سامان یافته است. نتایج پژوه...

آثار دیونیسیوس مجعول، در سنت زیبایی شناسانه قرون وسطی به ارائه نظام مندترین نگرش نسبت به زیبایی می پردازند که پیش تر در آثار هیچ یک از آبای یونانی و لاتینی کلیسا سابقه نداشته است. وی در بیان آراء خود در این زمینه از آموزه های فیلسوفان نوافلاطونی، به ویژه پروکلس بهره می برد و همچون فیلسوفان نوافلاطونی برای زیبایی شأنی متافیزیکی قائل است. این امر سبب شده که دیونیسیوس بحث خود را به جای زیبایی محسو...

این مقاله در پی یافتن آثار اسمای الاهی به عنوان کلیدهای سلوک عرفانی است. از آنجا که طی طریق الی الله تا رسیدن به قرب الاهی منازلی را می‌طلبد و از سوی دیگر، هر اسمی از اسمای الاهی ویژگی‌های خاص خود را دارد که در مقام ظهور و در کسوت اعیان ظاهر می‌شوند، می‌توان در قوس صعودی خلقت تأثیرات اسمائی را از فواعل مُعِدّه شمرد که با قوابل سالک و استعدادهای باطنی او مرتبط هستند و از تأثیرات آنها تجلیات گوناگون...

مفهوم «امام» از مهمترین مفاهیم قرآن کریم است که از دیرباز مورد توجه مکاتب مختلف فقهی، کلامی، عرفانی و فلسفی بوده است ؛این پژوهش ، در راستای کشف لایه های معنایی واژه امام در قرآن کریم و با هدف تبیین انسجام و پیوستگی معارف قرآن کریم تدوین شده است وبا استفاده از برخی روش های نوین معناشناختی به تبیین واژه «امام» واستخراج مولفه های معنایی آن در قرآن کریم پرداخته است. با رویکرد هم زمانی دوازده آیه ای...

مطالعه حاضرکه از نوع طرحهای آزمایشی با پیشآزمون و پسآزمون بود با هدف بررسی تأثیر قصهگویی بر تحول مفهوم خداوند در کودکان ( 6 تا 11 ساله) و مقایسه این تاثیر در دو کشور لبنان و ایران انجام شد. برای نیل به این هدف، از هر یک از دو جامعه ایران و لبنان 250 دانشآموز ( 125 دختر و 125 پسر) به شیوه تصادفی طبقهای خوشهای انتخاب و به تصادف در دو گروه کنترل و آزمایش قرار داده شدند. مصاحبه بالینی ( لارنس، 1...