از زمان صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر و تأکید آن بر اصل مساوات حقوقی میان زنان و مردان، برخی فعالان حقوق بشر و گروهی از مدافعان حقوق زن به نظریه «عدالت استحقاقی» و تفاوت‌های موجود در نظام حقوقی اسلام، به‌ویژه در حوزه حقوق خانواده، انتقاد کرده و آن را ناعادلانه می‌شمارند. برخی نواندیشان دینی مسلمان نیز با آنان همراهی کرده و خواستار بازنگری در حقوق زن، با هدف تحقق عدالت حقوقی به معنای «عدالت مساوات...

حق دسترسی به دادگستری در دیوان عدالت اداری با نگاهی به نظرهای شورای نگهبان مجتبی همتی*   استادیار دانشکده­ی حقوق قضایی دانشگاه علوم قضائی و خدمات اداری، تهران، ایران   دریافت: 1/9/1395                                            پذیرش: 21/11/1395 چکیده در نظام جمهوری اسلامی ایران اصل 34 قانون اساسی، تضمین‌کننده‌ی حق مطلق دسترسی به دادگستری است که غیرقابل سلب یا تحدید است. از طرف دیگر، اصول 170...

عدالت یکی از ضروری ترین مفاهیم حوزه های مختلف علوم و به عنوان یک ارزش در تاریخ بشر مورد توجه اکثر مکاتب و جوامع بشری بوده است. اسلام به عنوان آخرین دین الهی و راه نجات بشریت، اصل عدالت را از اصول و سنت های تغییرناپذیر الهی می داند. براساس بینش اسلامی، جهان واقعیتی است که برپایه عدالت بنا نهاده شده است. بر این اساس هر فرد انسانی حق دارد که در تمام طول عمر خود از امکانات بهداشتی و درمانی برای رسی...

نوشته حاضر سعی دارد، عدالت اسلامی را در مفهوم شایسته سالاری و نقش آن را در کارآمدی نظام سیاسی با تکیه بر آیات قرآن و برخی روایات بررسی کند. مدعای مقاله این است که کارآمدی و توسعه در یک نظام سیاسی و اجتماعی تنها زمانی ایجاد می شود که افراد لایق و شایسته روی کار آمده و شایسته سالاری مبنا باشد. به منظور بررسی مدعا در آغاز به تعریف عدالت توجه شده است. در تعاریف اسلامی، عدالت یعنی قرار گرفتن هر چیز...

"عدالت ترمیمی"به عنوان یک الگو و پارادایم نوین در عدالت کیفری، از آغاز سال های 1980 میلادی به صورت رسمی و به تدریج وارد قلمرو سیاست جنایی تقنینی گردید.این الگوی نوین در واقع با هدف ترمیم و جبران خسارت های مادی ، روانی و عاطفی وارد بر بزه دیدگان جرائم ، بازگرداندن مالکیت اختلافات و دعاوی ناشی از جرم به صاحبان اصلی آنان یعنی بزه دیدگان و بزهکاران وسایر افراد ذینفع در دعوای کیفری از جمله جامعه محل...

چکیده این تحقیق به بررسی میزان احساس عدالت و عوامل اجتماعی موثر برآن می پردازدودر جستجوی آن است که با سنجش تجربی ابعاد احساس عدالت و متغیرهای پایگاه اجتماعی اقتصادی و سایر متغیرهای زمینه ای و مرتبط با آن ، عوامل موثر بر احساس عدالت را مورد بررسی قرار دهد. در این مطالعه با استفاده از نظرات جان راولز و نظریه عدالت او ، عدالت به سه متغیر آزادی های اساسی برابر، فرصت های اجتماعی برابر و اصل تمایز...

برخی از شیعه‏شناسان غربی اصل اعتقادی عدل در شیعه امامیه را برگرفته از کلام معتزلی می‏دانند درحالی‏که این اصل اعتقادی از آموزه‏های نظری و عملی امام علی علیه‏السّلام نشأت گرفته است.عدل از نظر امامیه دارای شأنی وجودشناسانه است که از صفت عدل الهی آغازشده،در کیهانشناسی جریان یافته،و نهایتا از طریق انسان کامل که دارای شأن خلیفه اللهی است در کلیه شئون اجتماع بشری جریان می یابد بنابراین حتی اصل امامت مب...