بحث توکل از دیر باز همواره مورد بحث اندیشمندان و صاحبان فکر بوده است و اینکه ماهیتا توکل چگونه می تواند شخصیت انسان را در جنبه های فردی و اجتماعی برساند. توکل در رساله ی حاضر در معنای لغوی آن اشکار ساختن ناتوانی در امری ست و در اصطلاح به معنای تکیه و اعتماد بر خداست . توکل حقیقی به خدا ، سر چشمه ی قدرت روحی و معنوی انسان است چون برای رستگاری و سعود به مراتب قرب الهی به ریسمان ثقلین باید در ...

چکیده ندارد.

از مرگ خسرو پرویز در فوریۀ 628 میلادی تا تاج گذاری یزدگرد سوم در ژوئن 623 میلادی بیش از ده پادشاه به تخت لرزان شهریاری ساسانیان نشانده شدند، که هنوز تبارنامه و مدّت شهریاری، و حتی چگونگی پی هم آیی پاره ای از آنها، که البته همگی پادشاهانِ دست نشاندۀ بزرگان و شاه گزینان نیرومند ایرانی بودند، چندان شناخته شده و روشن نیست. نمونۀ آشکار چنین ناشناختگی تاریخی، در پیوند با دورۀ شهریاری گُشنَسب ده/ پیروز گُش...

در این مقاله تلاش نگارندگان، تحلیل مفهوم ابتلاء و امتحان، و بررسی آثار و لوازم آن در منظومه خسرو و شیرین نظامی است. مقصود از ابتلاء و امتحان، آزمودن است و در فرهنگ قرآنی نیزبه مجموعه ای از برنامه های مستمر و مداوم که درباره انسان و عملکرد و رفتار وی اطلاق می شود، می باشد. نظامی در این منظومه، خسرو «و» شیرین را در معرض امتحانات و ابتلائات گوناگون قرار می دهد؛ ابتلاء به عشق، دوری، قدرت .این مقاله...

پس از سرودن خمسه توسط نظامی، بویژه دو اثر مشهور غنایی او؛ یعنی لیلی و مجنون و خسرو و شیرین، بسیاری از شاعران در صدد برآمدند که به تقلید از این آثار منظومه‌هایی پدید آورند. یکی از این مقلدان، شهاب ترشیزی شاعر سده دوازدهم و آغاز سده سیزدهم است. شهاب دو منظومه غنایی به نام‌های یوسف و زلیخا و خسرو و شیرین دارد که اولی را به تقلید از جامی و دومی را به پیروی از نظامی سروده است. شهاب در مثنوی خسرو و ش...

زبان شعر نظامی که از برجسته‌ترین شاعران سبک آذربایجانی است، کاملاً تصویری و کنایی است و در شعر او استفاده هنرمندانه از انواع صورخیال بسیار دیده می‌شود. اگرچه ماجرای خسرو و شیرین در قرن ششم داستانی مشهور و آشنا برای عام و خاص بوده است، هنرنمایی نظامی در شیوه بیان از جمله در توصیف و تصویر زیبارویان و صحنه‌های طبیعت، آشکارا دیده می‌شود. در بین آثار نظامی درباره خسرو و شیرین بایدگفت پرداختن به موضوع...

دیوان اشعار ناصرخسرو از جمله آثاری است که همه ی ابعاد آن به تمامی پژوهش نگردیده است ؛ از جمله موضوعهایی که مورد بررسی قرار نگرفته یا بگونه ای محدود وگذرا مطرح شده است ، موضوع « مضامین اخلاقی در دیوان ناصرخسرو » است ، بنابراین هدف این تحقیق ارائه تصویری جامع از مضامین اخلاقی دیوان ناصر خسرو است . به عنوان درآمدی بر مباحث تحقیق ابتدا در فصل اول به اختصار در خصوص مبانی علم اخلاق و مفاهیم کلی آن و ...

یکی از موضوع های اصلی و به سخنی دیگر و بهتر، اساسی ترین موضوع در تصوّف و عرفان اسلامی بحثِ «وجود» است که با ظهور عارف اندلسی، «محیی الدّین ابن عربی» در قرن هفتم و پس از آن تاکنون در ادب فارسی جلوه آشکار و نمودی پُررنگ دارد. به تَبَعِ آن، برایِ روشن کردنِ حقیقتِ «وجود» و «موجود» و نیز منشأ موجودات، در مرتبه پس از آن، مقوله دیگری که در عرصه علم عرفان نظری از آبشخورِ مقوله «وجود» آب خورده است و مورد بحث و بر...