ورود پدیده‌های فکری به زندگی بشر باعث طرح سؤالاتی در این زمینه گردیده است. مهم‌ترین این سؤالات رژیم حمایتی مناسب برای حمایت از اموال فکری می‌باشد. نظریه غالب پذیرفته شده برای حمایت از این اموال، اعطای حقوق انحصاری مالکیت فکری می‌باشد. با این حال برخی از نظریه‌پردازان قائل به استفاده از نظام‌های دیگری برای حمایت از اموال فکری بوده و بر این اساس به طرح «نظریات جایگزین مالکیت فکری» پرداخته‌اند. بر...

تعیین قیمت و سیاست قیمت گذاری مساله مهمی است که هم در متون فقهی و روایی و هم در علم اقتصاد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. این مقاله با رویکرد میان رشته ای می کوشد از دو حوزه معرفتی فقه و اقتصاد و از افقی ویژه، قیمت گذاری دولت بر کالاها و خدمات را بررسی نماید. هدف اصلی مقاله اثبات عدم جواز قیمت گذاری حتی در شرایط احتکار و انحصار توسط دولت است. اما برای تکمیل بحث و دست یابی به شناخت جامعتر نسبت ب...

در این مطالعه با استفاده از مدل پانزار و راس درجه­ رقابت­پذیری بانک­های خصوصی و دولتی ایران برای بازه­ زمانی 1388- 1376 با استفاده از داده­های ترکیبی مقطعی- سری زمانیِ همه بانک­های کشور که تا سال 1388 حداقل 4 سال فعالیت داشته­اند (18 بانک) به روش اقتصاد سنجی بررسی شده است. نتایج نشان می­دهند که بازار بانکی کشور در دوره­ مورد مطالعه به شکل بازار رقابت انحصاری نزدیک­تر بوده است تا بازار رقابت کامل...

قاعدة «التعزیر لکل عمل محرم» یکی از قواعد مهم فقهی- حقوقی است که چگونگی اجرای آن از حیث مجری و مصادیق اِعمال، مورد اختلاف فقها و دارای اثر مستقیم اجرایی در نظام حقوقی اسلام و جمهوری اسلامی ایران می‌باشد و دو سؤال اساسی مطرح در مورد آن عبارت است از: یک، مجری این قاعده و حق یا تکلیف بودن نسبت به مجری آن و دو، چگونگی اجرای آن. در مورد مجری تعزیرات، عملاً دو گزینة حاکم و قاضی در مظانّ بحث می‌باشند که...

یکی از مباحث مهم در اقتصاد اسلامی، جواز و عدم جواز  تعیین قیمت کالاها و خدمات در بازار است و از دیدگاه فقیهان شیعه و اهل سنت، حاکم اسلامی در شرایط طبیعی بازار، حق قیمت‌گذاری ندارد؛ اما در شرایط خاص اقتصادی از قبیل احتکار، تبانی و انحصار، بین فقیهان امامیه و اهل سنت اختلاف‌نظر وجود دارد. پس از جست‌وجو در کتب فقهی می‌توان شش قول در مسأله یافت که تمامی آن‌ها بر اساس قواعد عمومی و روایات اختصاصی با...

قرارداد توزیع انحصاری رابطه¬ای حقوقی است که در آن عرضه کننده متعهد است که محصولات خود را فقط برای یک توزیع¬کننده در قلمروی مشخص و برای یک مدت زمان خاص تأمین کند و درنتیجه، دیگر توزیع¬کنندگان بالقوه این محصولات، عملاً از ارائه و توزیع آن در آن منطقه مشخص محروم می¬مانند. در قرارداد توزیع انحصاری، توزیع¬کننده تاجری مستقل محسوب می¬شود که می-تواند در مورد نحوه فعالیت¬های خود آزادانه تصمیم¬گیری کند. د...

این مقاله به منظور بررسی تأثیر افزایش قدرت بازاری و انحصار در بازار محصولات داخلی و صادراتی در بعد کلان اقتصادی، تأثیر شوک های مارک آپ قیمت کالاهای داخلی و صادراتی را بر متغیرهای کلان اقتصادی و در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی اقتصاد باز نیوکینزی برای ایران بررسی می کند. برای این منظور، فرآیند قیمت گذاری بهینه بنگاه های کالاهای داخلی، وارداتی و صادراتی در چارچوب مدل چسبندگی قیمت کالو (19...

از حقوق رقابت به عنوان یکی از ضروریات و عوامل مؤثر در توفیق نظام های اقتصاد بازار آزاد یاد می شود. تصور بر این است که اگر در میان فعالان عرصه ی تولید و توزیع، رقابت سالم حاکم باشد، کارایی اقتصادی به بار آمده و رفاه عمومی افزایش می یابد. در حالی که این شاخه ی نوین حقوقی، مدت ها است که مباحث بین رشته ای جذاب و پردامنه ای را میان حقوق و اقتصاددانان برانگیخته، اما نظام حقوقی ایران به تازگی گام های ...

از اساسی­ترین موضوعات بازار، مسئله رقابت است، چرا که بازار بدون رقابت شکل نمی­گیرد و حقوق مصرف­کننده، تأمین امنیت سرمایه­گذار و توسعه­ملی حاصل نمی­شود. به این ترتیب با تضمین کارکردی رقابت در جریان عرضه و تقاضا، در بازارهای افقی و عمودی مشکلی پیش نمی­آید. به این وضعیت که تحت قواعد مداخله جوبانه دولت در تنظیم بازار رخ می­دهد «نظم بازار» گفته می­شود. به همین منظور برای سامان دادن به وضعیت بازار، ...