قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه 43 _ 44 و سوره انبیا، آیه 7) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تأکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، ...

در لابلای، مطالعه کتب سنّی و شیعه به دو رویکرد متفاوت برخورد می کنیم، از یک سو رجالیان متقدم شیعه در بررسی نقد راویان مذهب مخالف، رویکردی معتدل و نرم خویانه دارند و در مقابل، رویکرد رجالیان اهل سنّت، رویکردی سختگیرانه و تندروانه بوده است. برآیند این برخورد سختگیرانه و بازتاب آن، موجب حذف راویان ثقه و بزرگ شیعه بخاطر گرایش به مذهب تشیع، و به اتّهام انحراف از راه راست، رفض، بدعت و انتقاد از خلفا از...

کتابشناسی قرآن و اهل بیت(ع) است. 277 عنوان کتاب که درباره قرآن و اهل بیت(ع) به نگارش در آمده اند یا بخشی از آنها این مقوله را در بر دارد، در این کتابشناسی معرفی شده اند. اطلاعات کتابشناختی هر اثر - عنوان، نام نویسنده، نوع چاپ، نام ناشر، محل نگهداری، سال چاپ، مجلدات و محل چاپ - نیز ذکر شده است.

شهروند غیرمسلمان عضوی از جامعه اسلامی است که با داشتن عقیده غیر­اسلامی، حق مشارکت فعالانه در پیشبرد اداره امور جامعه خود را داشته و از حقوق فردی، مدنی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی بهره­ مند می­ باشد. براساس متون متقدم فقه، غیرمسلمانان با پذیرش پیمان ذمه، می توانند شهروند جامعه اسلامی شده و تحت حمایت دولت اسلامی قرار گیرند. در فقه اسلامی در خصوص آزادیهای مذهبی شهروندان غیرمسلمان در حکومت اسلامی، به م...

یکی از مهم ترین آیات قرآن مجید آیه شریفه تطهیر می باشد که از دیرباز از سوی علمای علم کلام و مفسّرین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و هرکس از زاویه دید خود به آن نگریسته و پیرامون آن مطالبی را بیان کرده است. نگارنده در این مقاله به بررسی دلالت آیه تطهیر و شناسایی مصادیق واژه «اهل بیت» در آن پرداخته است. هرچند بسیاری از مفسّران و محدّثان اهل سنّت در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده اند که مؤیّد انحصار ...

در خصوص مبنای اعتبار نظر اهل خبره، وجود سیره عقلاء بر رجوع به اهل خبره و عدم ردع از چنین سیره ای در شرع، مورد تأکید فقهاء بوده و نظر مخالف یافت نشده است. در عین حال، برخی ضمن تأیید این مطلب، حصول وثوق و اطمینان از نظر اهل خبره را لازم دانسته اند. عده ای هم شرایط شهادت را در اهل خبره ضروری شناخته اند؛ یعنی نظر اهل خبره را نوعی شهادت تلقی کرده آن را از باب شهادت معتبر شناخته اند. در خصوص مبنای اع...

نقد و بررسی بخشی از اسباب نزول است که در شأن اهل بیت (ع) به ویژه علی (ع) نقل شده است. نگارنده، پس از تبیین پیوند قرآن و اهل بیت (ع) و جایگاه اهل بیت در قرآن به شرح و توضیح آیات نازله درباره اهل بیت (ع) که دارای سبب نزول اند، پرداخته است. وی پس از طرح آیه مباهله، به نقد و بررسی ارتباط آن با منزلت اهل بیت (ع)، نظر مفسّران اهل سنّت درباره آیه مذکور، مفهوم و داستان مباهله، دیدگاه فریقین در سبب نزول آ...

اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به عنوان وارثان علم پیامبر (ص)، بهترین رهنمودها را برای هدایت مردم ارائه کرده اند که بخشی از آنها در روایات تفسیری این بزرگواران نمود یافته است. جمع قابل توجهی از اندیشمندان اهل سنّت به نقل احادیث اهل بیت (ع) به عنوان صحابه یا تابعین جلیل ­القدرـ همّت گماشته و از آنها به گونه های مختلف بهره برده اند. مقالة حاضر به روش توصیفی ـ اسنادی با رویکردی قرآنی ـ روایی، پس از مطال...

اهل بیت روایات گهرباری در زمینه‌های گوناگون از جمله مباحث علوم قرآنی بر جای گذاشته‌اند. اندیشمندان اهل سنت به گونه‌های مختلف از آن‌ها بهره برده‌اند.این مقاله با روش توصیفی- اسنادی با رویکردی قرآنی- روایی، پس از مطالعه کتب علوم قرآنی اهل سنت، به تحلیل و تقسیم بندی بهره‌وری‌های اندیشمندان اهل سنت از روایات اهل‌‌ بیت(ع) پرداخته است.نوشته حاضر اقسام این بهره‌وری‌ها را در قالب موارد ذیل بیان می‌دارد...

در نظریه­ی وحدت متعالی ادیان، تمایز ظاهر و باطن دین تمایزی اساسی به­ شمار می­آید که هم با نگرش مابعدالطبیعی به مراتب هستی و تمایز مطلق و نسبی پیوند دارد و هم با تمایز معرفت­شناختی شریعت و طریقت و نیز با تمایز سنخ­شناختی اهل ظاهر و اهل باطن گره خورده است. شوان در بینش و نگرشی مابعدالطبیعی با تأکید بر منشأ الاهی دین و تمایزنهادن میان ظاهر و باطن دین و با توجه به تکثر و تنوع افراد و رعایت حاشیه­ی ...