پس از صدور فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه و تأسیس مجلس، اگرچه ایران در شمار کشورهای مشروطه درآمد؛ اما دعوای بین مشروطه­خواهان و مستبدان پایان نیافت. با روی کارآمدن محمدعلی­شاه و تشکیل مجلس، رویارویی این دو گروه شدت گرفت و به سرکوب مشروطه و تعطیلی مجلس منجر شد. در این نوشتار سعی شده است نقش انجمن­های رادیکال در انحلال مجلس اول تبیین شود. می­توان گفت سقوط مجلس اول حاصل تلاش در حفظ قدرت، از جانب...

به دنبال گسترش صنعت و تجارتدر اروپا و تشدید و گسترش آن در مشرق زمین، روسیه نیز، نمی‌خواست از این جریان عقب بماند. اگر چه ارتباط تجاری روسیه با ایران به دوران پیش از صفویه برمی‌گردد؛اما با توجه به طرح دستیابی به آب­های آزاد (خلیج فارس) که از زمان "پتر کبیر" در دستور کار روسیه قرار داشت، از زمان قاجار طی عهدنامه‌های گلستان، ترکمن­چایو آخال توانست مناطقی را از ایران جدا کند!. این سرزمین­های جدا شد...

قصیده اولین قالب شعری است که شاعران ایرانی در آن به طبع آزمایی پرداخته­اند. علی­رغم فراز و فرودها، تا عصر مشروطه این قالب (در کنار غزل و مثنوی) همواره قالبی هنجار و مشروع بوده است؛ تا اینکه با ظهور طلیعۀ تجدد و انقلاب مشروطیت به ناگاه قصیده و درونمایۀ اصلی­اش، مدح، با انتقادات تندی از سوی روشنفکران و شاعران این دوره چون آقاخان کرمانی، آخوندزاده، تقی رفعت و... مواجه گردید و یکباره به قالبی ناهنج...

چکیده (تأثیر انقلاب مشروطه بر اشعار نسیم شمال) (زهرا مشهدی کریمی) یکی از مهم ترین وقایع تاریخی کشور ایران در عصر معاصر، «نهضت مشروطه» است. مشروطه و مشروطه خواهی در ایران جریانی فکری، سیاسی و اجتماعی است که قصد ایجاد حکومتی مبتنی بر قانون را در ایران داشت. مشروطیت ایران، محصول بیداری افکار و رشد بورژوازی ایران بود. رواج اندیشه ی سیاسی در میان مردم ایران و میل به مشروطه خواهی در آثار نویسندگ...

نسبت قانون و شریعت در اندیشه سیاسی علامه میرزای نایینی دکتر جلال درخشه چکیده: دوره مشروطیت، یکی از خواندنی ترین فصول تاریخی جامعه ایران از حیث تأثیر و تأثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شمار می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجه فرآیند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را بر مناسبات سیاسی...

تجارت ایران و هند در آستانة مشروطه افزایش یافت و این امر موجب دگرگونی در جامعه ایران شد. مسأله اصلی تحقیق بازشناسی چگونگی و پیامدهای روابط تجاری بین ایران و هند است. هدف تحقیق ارائه تحلیل تازه‌ای از تأثیر روابط بازرگانی ایران و هند بر اقتصاد ایران در آغاز قرن بیستم میلادی و فرصت‌ها و تهدیدهای این مناسبات است. رویکرد تحقیق حاضر «کیفی»و «توصیفی – تحلیلی» است و  داده‌ها به روش «اسنادی»و بر پایۀ من...

در آغاز قرن بیستم، رهبران طریقت های کردستان، به ویژه نقشبندیه، برای افزایش نفوذ و اعتبارِ سیاسی و اجتماعی خود، در عرصه های گوناگون، اقدامات بسیاری انجام دادند. در دوره مشروطه و پس از آن، نفوذ رهبران طریقت نقشبندیه افزایش یافت و این رهبران در ماجرای شورش های سه گانه سالارالدوله در کردستان از وی حمایت کردند، با وقوع جنگ جهانی اول به جانب عثمانی گراییدند و به هم راه ارتش آن کشور وارد کردستان ایران ...

بررسی اُفت وخیز روابط ایران و انگلیس در طول تاریخ می تواند نکات مثبت و منفی و قوت و ضعف روابط فیمابین را مشخص نموده و چارچوب تحلیلی پویا و مناسبی جهت درک بهتر از روابط و بهره گیری از دیپلماسی کارآمد و مؤثر ارائه نماید. در این راستا،  تلاش می شود به اختصار روابط ایران با انگلستان در دوره های مختلف تاریخی با نگاهی تحلیلی مورد تدقیق و واکاوی قرار گرفته و در انتها راهکارهایی براساس آموزه های تاریخی ...

جنبش مشروطه از چه زمانى آغاز شد؟ آیا مى‌توان یک آغازگاه براى جنبش مشروطه تعیین کرد؟ کدام یک از نیروهاى اجتماعى فعال در بستر اجتماعى ایران جرقه این جنبش را زدند؟ این‌ها پرسش‌هایى است که در این مقاله به آن‌ها پرداخته مى‌شود. در این راه، ضمن مرور مواضع متفاوت روایى، پیوست انگار، گسست انگار، و بسگانه انگار به مقوله تاریخ‌پژوهى و نقد دیدگاه‌هاى برگسون و برودل و گورویچ، با تکیه بر رویکرد تبارشناختى ف...

دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب­گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی های باستانی ایران، یک مقطع دوران ساز و مؤثر در شکل دهی بنیان های فکری ایران نوین به شمار می رود. در این میان ناسیونالیسم که به عنوان یکی از ایدئولوژی های اصلی و ماهوی جریان تجدد خواهی، با پیروزی انقلاب مشروطیت...