داستان سارای یکی از افسانه‌های معروف آذربایجان است که درآن قهرمان داستان با تکیه بر نیروی عشق، تدبیر شجاعانه‌ای اندیشید که همین اراده او را در زمره اسطوره‌های معروف آذربایجان قرار داد. اسطوره‌شناسی بخشی از دانش گسترده نشانه‌شناسی است که هدف آن یافتن اندیشه نهفته در اساطیر و شالوده فرهنگ یعنی باورها، ارزش‌ها و روحیات هر قوم است. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه نشانه‌شناسی بارت (1392)، اسطوره سارا...

مقدمه: کژدم‌ها جانورانی هستند که از دوران گذشته به دلیل داشتن نیش زهری مورد توجه انسان بوده‌اند و نگاه متفاوت به این بندپایان سبب ایجاد باورهای درست یا نادرست در مورد آن‌ها شده است. بررسی این باورها در نحوه نگرش، تصورات و دیدگاه‌های دینی ایرانیان در گذشته‌های دور هدف این مطالعه است. روش کار: این مطالعه به روش مروری انجام گرفت و با توجه به واژه‌های کلیدی کژدم، درمان گزش آن‌ها و نقش آن‌ها در باور...

باورهای عامه سرشار از رموز ، استعارات و اشاراتی است که هر کدام در فرهنگ و آئینی به ارث مانده از گذشته ریشه دارند. باورها و اعتقادات در اجتماع عامیانه ، از بدو تولد تا مرگ در درون افراد ریشه می دواند و این اعتقادات از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد. شناخت این باورها، آئین ها، سنت ها و اعتقادات می تواند دستمایه مفیدی برای برقراری ارتباط بین انسان ها و تمدن ها باشد. باورها و هنرهای عوامانه هموا...

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله بررسی می‌شود که  گلستان سعدی با برخوردار بودن از نثر فارسی و نیز صنایع ادبی، می­تواند از سه منظر نگریسته شود: یکی از منظر ادبی، دیگری از منظر پند و اندرز، و در نهایت از منظر نقد فرهنگی- اجتماعی زمانه. هر یک از این سه منظر در خلال هفت قرن گذشته در زمره مخاطبان گلستان به شمار آمده­اند، اما در این مقاله منظر سوم از اهمیت بیشتری برای تحلیل محتوای متن برخوردار بوده اس...

نگارنده در این مقاله تلاش کرده تا از منظر یک رهیافت و رویکرد فرهنگی به تبیین انقلاب اسلامی، این پدیدة شگفت‌انگیز قرن، بپردازد. در این راستا، با بهره‌گیری از دیدگاهها و نظریات امام خمینی، نکات عمده و محوری این رویکرد، و نیز جامعیت نگاه معمار انقلاب اسلامی به آن بیان شده است. توجه به ابعاد معرفتی و باورها و وجه ایدئولوژیک انقلاب اسلامی، ارزشهای منبعث از باورها و رفتارهای مترتب بر آن، مهمترین ...

ایمان دینی از ابعاد و زوایای مختلفی قابل تأمل و تحلیل عقلانی است. یکی از ابعاد ایمان که در سدة اخیر بیشتر مورد توجه بخشی از متفکرین قرار گرفته است، بعد عاطفی و ارادی آن است. ویلیام جیمز، فیلسوف معروف آمریکایی از کسانی است که در برخی از کتابهای خودش بخصوص مقاله « اراده معطوف به باور» به این موضوع پرداخته است. او با بیان تفاوت های موجود میان باور دینی و دیگر باورها و اهمیت خطیر و حیاتی این دسته ا...

شیعیان خوجه اثناعشری، گروهی از مسلمانان شیعه دوازده امامی هستند که ریشه قومی و نژادی در هند دارند. قرنها پیش، گروهی از هندوهای متعلق به قوم لوهانا، از طبقه اشراف، توسط فردی شیعه اسماعیلی مذهب، به گواهی تاریخ، به نام پیر صدرالدین، از هندویسم به مذهب اسماعیلیه، تغییر کیش داده اند. لفظ "خوجه " را برآمده از واژه"خواجه" می دانند. بعد از مدتی، با ورود آقاخان به هند، زمام امور اسماعیلیان هند به دست وی...

دین‌داری و شبکه معرفت دینی، شامل اعتقاد و عمل به نظام و شبکه‌ای از باورها، اخلاق و اعمال عبادی می‌شود که میان آنها رابطه علّی تشکیکی برقرار است. همچنین در میان باورها، احکام و اعمال عبادی نیز رابطه شبکه‌ای برقرار است؛ به‌گونه‌ای‌که هرچه باورها، امور اخلاقی و اعمال عبادی به هستۀ مرکزی دین نزدیک‌تر باشند، دارای ثبات، کلیت و گاه عقلانیت بیشتری هستند و در مقابل، آن دسته از باورها، اخلاقیات و اعمال ع...

خودکشی به عنوان معضلی پیچیده و چند بعدی، امروزه به همراه تغییرات سریع جوامع رو به افزایش است. در این مقاله، نقش و جایگاه باورها و مناسک اسلامی، با در نظر گرفتن چند تباری بودن پدیده خودکشی، برای تعیین تأثیر آنها در پیشگیری از خودکشی و در نتیجه، کمک به کاهش آن بررسی می شود. به دلیل چند تباری بودن مسئله خودکشی، روش تحقیق به صورت اسنادی، تحلیلی و فراتحلیلی است. مروری بر برخی مطالعات، تحقیقات و مستن...

در پژوهش­های اخیر در باب تحلیل فلسفی تجربة دینی و نسبت باورها و تجربه­ها، نینیان اسمارت را در کنار کسانی چون کتس و هیک قرار می­دهند، که به ساخت­گرایی حداکثری و تقدم مطلقِ باورها بر تجارب دینی قائل­اند. در حالی­ که اسمارت از یک­سو، با طرح نظریة دوقطبیِ تجربة دینی بر اساس تمایز میان دو طرح یا بافت آموزه­ای کلّی، یعنی بافت خداباور و بافت غیرخداباور؛ و از سوی دیگر، قول به درجات متفاوت تفسیر در تجارب د...