گفتمان آیات قرآن کریم با چینش دقیق دال‌ها، تألیف بی‌نظیر عبارت‌ها و درنتیجه، عمق مدلول‌ها سبب شده مفسران گوناگون بنا به توان علمی و رویکرد عقیدتی خود، تفسیرهای گوناگونی از آیات ارائه دهند که البته فقط خوانش درستی (تفسیری) پذیرفتنی است که مطابق با روح هدایتگر قرآن صورت گیرد. این نوشتار در نظر دارد با روش توصیفی– تحلیلی، به تحلیل گفتمان آیات نخست (16-32) سورۀ مریم بپردازد که به شخصیت حضرت مریم (س...

از دیدگاه هلیدی (1994)، زبان انسان دارای سه نقش اصلی بازنمودی، بینافردی و متنی است که هر یک به‌ترتیب توسط ساخت گذرایی، ساخت وجهی و ساخت موضوعی تحقق می‌یابند. در سال‌های اخیر، بر اساس این فرض که تصاویر نیز نوعی گفتمان به شمار می‌‌‌روند، کرس و ون‌لیوون به موازات سه فرانقش بالا، فرانقش‌های بازنمودی، تعاملی و ترکیبی را برای مطالعۀ تصاویر مطرح ساخته‌اند که توجه بسیاری از محققین را به خود جلب نموده ا...

یکی از مباحث مهمی که در زبان‌‌شناسی نظام‌‌مند نقش‌‌گرا مطرح می‌‌شود «فرانقش» است. در این رویکرد، همۀ‌‌ زبان‌‌ها حول دو محور اساسیِ معنایی، یعنی معنای اندیشگانی و معنای بینافردی، شکل گرفته‌‌اند. از سوی دیگر، فرانقشِ اندیشگانی به دو کارکرد تجربی و منطقی تقسیم می‌‌شود. در کارکرد تجربی، کاربرِِ زبان تجربیات دنیای بیرونِ خود را از طریق زبان بیان می‌کند. محصول این کارکرد، در جمله، گذرایی است که مؤلّفه‌‌ای ...

  نگاه از دریچه‌ی زبانشناسی به قرآن کریم افق‌های جدیدی را در مطالعات قرآنی گشوده است. نظریه مایکل هالیدی یکی از گرایش‌های زبانشناسی نقشگراست که در حال حاضر توجه زبانشناسان بسیاری را معطوف خود نموده، هالیدی برای اجزای مختلف کلام، فرانقش‌های سه گانه‌ اندیشگانی، بینافردی و متنی را قائل شده و متناظر با آنها سه لایه معنایی را ساماندهی کرده است. هدف از این پژوهش بررسی تحلیل گفتمان دو سوره‌ی فلق...

این تحقیق در حوضه ی رفتارهای کلامی و تبادلات مربوط به آداب معاشرت در محیط دانشگاهی قرار دارد. آداب معاشرت به عنوان مجموعه ای از قوانین? کاربردها و تبادلات احترام آمیز تعریف می شود که بر رفتار شرکت کنندگان در گفتمان حاکم است. هدف? بدست آوردن روش های استفاده از آداب معاشرت به عنوان یک کنش زبانی در مبادلات انجام گرفته میان شرکت کنندگان از خلال رفتارهای کلامی دانشجویان در کلاس های فرانسه به عنوان ز...

جهان بینی و معرفت شناسی عرفانی که خود را در قالب نگاهی ژرف به ژرفنای دین می شناساند، همواره در تلاش برای ایجاد گفتمانی دو سویه با چشم اندازهای موجود بوده است تا از این مجری، بتواند مبانی و شالوده ها ی خود را در بستر فکر و فرهنگ ایرانی-اسلامی تکوین و تثبیت کند. در همین راستا، عرفان اسلامی در حین جهت دهی به تعاملات معرفت شناختی، هستی شناختی و جامعه شناسیک خود، در صدد برآمده است تا این همه را در ق...

بررسی تأثیر جنسیت‌ بر زبان زنان شاعر معاصر   قدسیه رضوانیان*             سروناز ملک** دانشگاه مازندران چکیده اکثر محققان رشته‌های زبان‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی زبان و منتقدان فمینیست بر این باورند که بین زبانِ زنان و مردان، تفاوت‌های آوایی، واژگانی و نحوی وجود دارد. گروهی این تفاوت را ناشی از تفاوت‌های فیزیولوژیکی زنان و مردان و اختلاف پایگاه اجتماعی و عوامل فرهنگی مسلط بر جامعه می‌دانند و گر...

نقاب ابزاری است که شخصیت های نمایش برای برقراری ارتباط در موقعیت های بینافردی از آن استفاده می کنند. پژوهش حاضر بر نقاب های ویژه ای متمرکز است که شخصیت های نمایش از آن ها به عنوان ابزار برقراری ارتباط استفاده می کنند و با این هدف که هویتی دروغین از خود به نمایش بگذارند، آن ها را به چهره می زنند. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی فرایند معنابخشی به شخصیت های نمایش در نمایشنام...

یکی از مباحث پرکاربرد در زبان‌شناسی نقش‌گرا این است که زبان،  نظامی اختیاری و قراردادی نیست بلکه طبیعی و پرورده جامعه و انسان است.بر همین اساس در دستور زبان نظام مند نقش گرابرای تحلیل گفتمان،سه فرانقش متنی،بینافردی،واندیشگانی در نظرگرفته می‌شود. در کارکرد تجربی که زیرمجموعه فرانقش اندیشگانی است، این موضوع مطرح است که تجربیات دنیای درون و بیرونِ کاربرِ زبان از طریق زبان او بیان می‌گردد.محصول این ک...

در دهه های اخیر ترجمه نوعی فعالیت نظام مند اجتماعی قلمداد شده است. این امر به منزله آن است که کارگزاران ترجمه و روابط پیچیده ی آنها نقش بسزایی در تولید نهایی ترجمه دارند. در ایران تا کنون ترجمه بیشتر از جنبه زبانی و خلاقیت ها و یا ضعف های فردی مترجم مورد بررسی قرارگرفته است و به بررسی سایر عوامل اجتماعی دخیل در آن کمتر پرداخته شده است. هدف این رساله پر کردن خلأ در این زمینه است. این تحقیق بر آن...