هیدگر از دو وجه اهمیت دارد: نخست، نظر به پیدایش و بسط اندیشه تاریخی از قرن 18 و مخصوصاً اهمیتی که تاریخ در هگل پیدا می کند و بعد از آن رویکردهایی که به این مسأله می شود از جمله نگاه مارکس و پیروان وی و یا نگاه به تاریخ مانند دیگر پدیده های طبیعی به روش علوم طبیعی و به طور مثال ظهور الفاظی مثل فیزیک اجتماعی و از جنبه ی دیگر مخالفت امثال اشتراوس با بحث تاریخنگری، نگارنده لازم می داند تلقی هیدگر ر...

چکیده از بدیع ترین اندیشه های یاسپرس، نظریۀ او دربارۀ «متعالی» یا به تعبیر خود او «ترانسندانس» است. پژوهش حاضر به بیان جایگاه این نظریه در اندیشۀ این فیلسوف اگزیستانس می پردازد. از نظر او، شناخت علمی و معرفت متافیزیکی محدود است، اما انسان می‎تواند به سوی امری فراتر از عقل که قوام هستی انسان بدان است، راهبری شود که این همان «متعالی» است که آخرین وجه وجود است. این پژوهش بر آن است که متعالی از نظر...

مقاله درصدد آشکار کردن معنای عدم از منظر هیدگر است. هیدگر در مابعدالطبیعه چیست؟ پرسش از عدم را مرکز اصلی بحث خود قرار داده و درصدد پاسخ گویی به آن برآمده است. از نظر هیدگر، درک معنای عدم به‏ مثابۀ نفی کامل کلیت موجودات نه از نظر شناخت‏شناسی، بلکه در معنایی اگزیستانسیال و از ره گذر تجربۀ عدم از طریق حال بنیادین ترس‏آگاهی امکان‏پذیر است. هیدگر با طرح تجربۀ عدم به ‏مثابۀ نفی کامل کلیت موجودات خواه...

هایدگر در کتاب وجود و زمان برگسن را به دلیل طرح مفهوم دیرند و تلاش برای غلبه بر مفهوم سنتی زمان می­ستاید. اما او ادّعا می­کند که تلاش او به شکست منجر شده است. زیرا معنای دیرند به­عنوان "توالی کیفی حالات آگاهی" همچنان با مولفه­های زمان سنتی همچون توالی درگیر است. هایدگر در کتاب مسائل بنیادین پدیدارشناسی نیز برگسن را به بدفهمی اندیشه ارسطو درباره زمان متهم می­کند. به نظر او این بدفهمی سبب شده است ...

یکی از مهم‌ترین فیلسوفان مورد توجه هیدگر در طول کار فکری‌اش دکارت است. هیدگر در مواضع مختلفی با دکارت مواجه می‌شود و او را مورد نقد قرار می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مفاهیم دکارتی که مورد انتقاد هیدگر قرار می‌گیرد، مفهوم «جهان» است. نزد دکارت جهان به کمیّت و امتداد تقلیل می‌یابد و بدل به ابژه‌ای می‌شود که تنها در نسبت با سوژه معنا و منزلت دارد. هیدگر در هستی و زمان تصور جدیدی از جهان را طراحی می‌کند ...

مقاله درصدد آشکار کردن معنای عدم از منظر هیدگر است. هیدگر در مابعدالطبیعه چیست؟ پرسش از عدم را مرکز اصلی بحث خود قرار داده و درصدد پاسخ‌گویی به آن برآمده است. از نظر هیدگر، درک معنای عدم به‏ مثابۀ نفی کامل کلیت موجودات نه از نظر شناخت‏شناسی، بلکه در معنایی اگزیستانسیال و از ره‌گذر تجربۀ عدم از طریق حال بنیادین ترس‏آگاهی امکان‏پذیر است. هیدگر با طرح تجربۀ عدم به ‏مثابۀ نفی کامل کلیت موجودات خواه...

در این مقاله از طریق شرح اجمالی نظر هوسرل دربارۀ زمان-آگاهی و به­خصوص تمرکز بر سطح سوم زمانمندی، استدلال شده است که در واپسین تأملات وی درباب زمان که در دست­نوشته­های c منتشر شده است، چرخشی در پدیدارشناسی هوسرل به نحو عام و پدیدارشناسی زمان به نحو خاص پدید آمده است. به این صورت که هوسرل از طریق قائل شدن به زمانمند بودن آگاهی مطلق و در نتیجه کنار گذاشتن تلقی پیشین خود از یک نقطۀ بی­زمان آگاهی به...

بررسی و تحلیلِ نحوه ی ارتباطِ انسان با وجود، به مثابهِ موجودی مستقر در جهان، و سوال از چگونگیِ درکِ آدمی از هستی، پرسشی اساسی است که مارتین هایدگر در اثرِ فلسفیِ خویش، وجود و زمان، بدان پرداخت و کوشید که راز هستی مند بودنِ آدمی را بگشاید. بر مبنای فلسفه ی وی، انسان همان وجودی است که سعی دارد بفهمد، و فهمندگی و عالم داشتن، سرشتِ اوست. او هماره با پیش فهمی از اشیا و جهان، در تلاش تفسیرِ جهان است. فهم و تفس...

فوکو معمولاً در آثار پیش از دهۀ 1970 از دیرینه شناسی و در آثار پس از آن، با تأثیرپذیری از نیچه، از تبار شناسی بهره می گیرد به گونه ای که، با نقشی اساسی این دو روش در تحلیل های فوکو، می توان از دو دورۀ مهم و متمایز دیرینه شناختی و تبارشناختی نزد فوکو سخن گفت. نگارندگان، پس از ترسیم خطوط کلی تبارشناسی نیچه و دیرینه شناسی فوکو، چگونگی گذر فوکو از دیرینه شناسی به تبارشناسی، و پیامدهای این دگرگونی ر...

از نظر هایدگر، نحوه وجود انسان به‌گونه‌ای‌ است که در بیرون از خویش قیام دارد. لذا هایدگر با عنوان دازاین از آن یاد می‌کند. از دید هایدگر همین نحوه وجود استعلایی انسان که ریشه در برون‌خویشی‌های سه‌گانه دازاین در امتدادهای سه‌گانه زمانی دارد، بنیان رابطه ناگسستنی بین ساختار وجودی انسان و عالم است. با نگاهی عمیق‌تر به فلسفه ملاصدرا می‌توان به این نتیجه رسید که این نحوه وجود استعلایی (برون‌خویشی) ر...