تروریسم و افراط گرایی در خاورمیانه: ظهور داعش محمد غلامی[1]- دکتر اسماعیل شفیعی سروستانی[2]- سعید محمدی[3] با تسامح می­توان گفت در جهان امروز پدیده تروریسم به عنوان عاملی محرک برای تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... جایگزین پدیده­های شناخته شده از قبیل انقلابها، جنگها، کودتاها، شورشها و ... شده است و باعث چالش­هایی گردیده است. یکی از ویژگی‌های برجسته منطقه خاورمیانه بنیادگرایی اسلامی است که ت...

توافق هسته ای بین ایران و شش قدرت برتر جهانی این قابلیت را دارد که تأثیرهای عمیقی بر چشم انداز تحولات در خاورمیانه بگذارد. ایران با دولت های عربی خلیج فارس به ویژه عربستان در رقابت تنگاتنگی در سراسر منطقه خاورمیانه است. هرچند کشورهای حوزه خلیج فارس و ترکیه با احتیاط از این توافق استقبال کردند، اما با این حال همچنان نگران نفوذ بیشتر ایران در عرصه منطقه ای هستند. در جهان غرب این امید وجود دارد که...

در عصر حاضر در دنیای ارتباطات و اطلاعات، اتصال به شبکه جهانی اینترنت به اصلی حیاتی تبدیل ‏شده‏ است. استفاده از اینترنت باعث ایجاد پیوند میان سطوح مختلف ملی، منطقه­ای و جهانی شده ‏است.  نقش و تاثیر رسانه های ارتباط جمعی و اینترنت و به خصوص شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک و تویتر در تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا و گسترش سریع این تحولات انکارناپذیر است، باید گفت که تفاوت عمده میان شبکه های ای...

تحولات جهان عرب و رویکردهای دو قدرت منطقه ای ایران و ترکیه نشان دهنده ی آن است که، این دو کشور با توجه به منافع خود در حوزه های مختلف سیاست های خاص و تا حدی متفاوت را دنبال می کنند. آنچه ما در این پژوهش به دنبال آن هستیم پاسخ به این سوال است که تهران و آنکارا در قبال بحران سوریه در تحولات اخیر (2011) چه مواضعی را اتخاذ نموده اند، فرضیه ما در پاسخ به آن با بهره گیری از نظریه سازه انگاری و مفاهیم...

اکثر ملتهای ناحیه خاورمیانه در یک دوره نسبتا طولانی از برخی مزایای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی- اجتماعی بی بهره و محروم بوده اند. ساختار سیاسی کشورهای خاورمیانه برای سالیان دراز بصورت نظام پادشاهی با گرایشات قبیله ای، عشیره ای و مذهبی بوده که رهبران ناحیه از این گرایشات بعنوان ابزار کشورداری برای بقاء سیستم سیاسی خود استفاده کرده و می کنند. اما این گونه سیستم ها تنها منافع یک گروه خاص از جامعه را م...

روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا، از ابتدای انقلاب اسلامی یکی از مهم ترین موضوعاتی بوده است، که همواره توجه بسیاری از اندیشمندان و سیاست مدارن را به خود جلب نموده است. کشمکش و تضاد مهم ترین ویژگی این رابطه بوده است،که در دوران های مختلف از حیات جمهوری اسلامی وجود داشته است. تحولات جهان عرب که در سال 2010 با خود سوزی محمد بوعزیزی در تونس آغاز شد، فصل جدیدی را در روابط بین الملل و ...

تحولات اخیر خاورمیانه و شمال افریقا یکی از بزرگ­ترین رویدادهای تاریخ معاصر جهان عرب به شمار می­رود، زیرا به صورت همزمان کشورهای مختلف منطقه فوق استراتژیک خاورمیانه را درگیر خود ساخت و معادلات جدیدی را در این منطقه حساس به وجود آورد. نظر بر این مسئله، در این تحقیق تلاش می­شود تا با بررسی مقولاتی نظیر نوع و سنخ تأثیرگذاری تهدیدات شکل­گرفته در طی تحولات اخیر بر موجودیت شورای همکاری خلیج فارس و نیز...

در بررسی تحولات جدید در جهان اسلام و سقوط دیکتاتورهای جهان عرب، تناقضی گفتمانی وجود دارد؛ گفتمانی معتقد است این خیزش ها از درون جوشیده و ریشه در پیشینه اسلامی، واقعیات تاریخی، تمدنی، فرهنگی و اجتماعی این کشورها دارد و به صورت یک پروسه و فرایند است. گفتمان دیگر ادعا می کند تحولات اخیر، پروژه جدید امریکا برای منطقه است. حامیان این دیدگاه معتقدند که این خیزش ها را امریکا به طور غیرمستقیم به وجود آ...

در چند دهه اخیر، تحقق نظام حکومتی لیبرال سرمایه داری در منطقه خاورمیانه، با فراز و نشیب های بسیاری همراه بود. از طرفی همواره درمورد امکان تحقق دموکراسی غربی در خاورمیانه، بحث های زیادی مطرح شده است. در سال های اخیر نیز چالش های مربوط به ظهور مفهوم دموکراسی در بسیاری از کشورها و حکومت های خاورمیانه مشاهده می­شود. در این راستا، بعضی از اندیشمندان معتقدند ظهور دموکراسی از نوع حاکم در جهان غرب، در ...

تحولات اخیر در خاورمیانه، معادلات جدیدی در منطقه به وجود آورده است. از جمله این تحولات می توان به بحران فعلی سوریه اشاره کرد که در آینده محور سهگانه راهبردی ایران، سوریه و حزبالله لبنان در منطقه را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش پاسخگویی به دو سؤال محوری زیر است: 1- روند تحولات کنونی در سوریه چه تأثیری بر محور سه گانه راهبردی و همچنین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران خ...