کتاب اصول اقلیدس با دو ترجمه، معروف به هارمونی و مأمونی. مشتمل بر سیزده مقاله در دوره نهضت ترجمه وارد فرهنگ اسلامی شد اما هندسه موجود در منابع أسلامی، دومقالهء دیگر از ایسقلاوس را نیز دربردارد. بوعلی نیز در نگارش هندسهء شفا با اصل قرار دادن همین پانزده مقاله، به ارائهء أستدلال های خویش پرداخته است. در این مقاله، برای آشنایی با نحوه استدلال بوعلی سینا، قضیه تقسیم خط به نسبت ذات وسط و طرفین عرضه...

قدیمی ترین آثار مکتوبترجمه شده به زبان فارسی متعلّق به دوره هخامنشی می باشد .متون تاریخی از اهمیّت بسزایی در زمینه ی ترجمه برخوردارند، زیرا اطّلاعات ارزشمندی از گذشتگان را در اختیار ما قرار می دهند و ما را با فرهنگ و سنن اجدادمان بیشتر آشنا می سازند. در زمینه ی ترجمه ی کتیبه های ایران باستان پژوهش های اندکی صورت گرفته، تنها در برخی مقالات و آثار به صورت پراکنده به آن اشاره شده است. در این پژوهش به...

پیشرفت و شکوفایی هر فرهنگ، به میزان زیادی به اثر پذیری از فرهنگ های دیگر بستگی دارد و ترجمه، یکی از راه های انتقال عناصر فرهنگ ها به یکدیگراست. ترجمه عمل تغییر یک متن یا گفتار از یک زبان به زبان دیگر است، این تنها تعریف ابتدایی و عامیانه از لفظ ترجمه است. در فرایند ترجمه ی مجموعه ی داستان کوتاه دنیا الله از نجیب محفوظ، سعی خواهد شد با استفاده از فرهنگ لغت های تخصصی و نیز منابع مرتبط با موضوع پا...

زبان‌شناسی تطبیقی یا زبان‌شناسی هم‌سنجشی یکی از شاخه‌های عمده در زبان‌شناسی تاریخی است که به هم‌سنجی زبان‌ها به‌ منظور اکتشاف و استخراج نزدیکی‌ها و خویشاوندی‌های آن‌ها در طول تاریخ می‌پردازد. در قرن بیستم تئوری‌های ترجمه از تأثیرات فرهنگ مدرن و نیز زبان‌شناسی بی‌نصیب نمانده است. از این رو این مقاله به بررسی نظام‌مند تئوری‌های ترجمه و تأثیر زبان‌شناسی بر ترجمه به ویژه در اواخر قرن نوزده و اوایل ...

در این مقاله ضمن تعهد به روشی تحلیلی- تطبیقی و با رجوع به آن‌چه ارسطو در بوطیقا ترسیم نموده، فرآیند ترجمه را همچون روند شکل‌گیری یک اثر هنری قرائت می‌کنیم. در مسیر مستندسازی این قرائت، خوانش متن به مثابه مشاهده محیط، فهم معنی به مثابه درک کردار، باز آفرینی متن به مثابه بازنمایی تصویر و واژه گزینی به مثابه صناعتی شاعرانه، چهار وجه شبه در تکوین استعاره «هنر ترجمه» هستند. در تشریح ثمره این قرائت ن...

بررسی و نقد ترجمه قرآن اثر عبدالمحمّد آیتی است.  آشنایی ژرف با فرهنگ و ادب پارسی، شناخت ادبیات عرب، آگاهی از دیدگاه های جدید درباره ترجمه، مراجعه به منابع تحقیق و اعتقاد به قرآن و آشنایی با دانش های تفسیری از ویژگی های لازم برای مترجم قرآن است. ترجمه قرآن استاد آیتی در کنار ارزشها و امتیازاتی که دارد از کاستی هایی نیز برخوردار است. معادل سازی مناسب، روانی زبان ترجمه، تعادل ساختاری و بهره گیری از...

در این رساله به مقایسه تطبیقی پانزده جز اول دو ترجمه از قرآن کریم به نامهای "ترجمه استاد محمدکاظم معزی و محمدمهدی فولادوند" پرداخته شد و هدف اصلی، پیدا کردن واژه های مناسب ، معادل کلمات قرآن بود و در مورد ساختار جمله بندی نیز بیشتر در فصل نقد دو ترجمه بحث شده است که ابتدا پس از مقایسه آیه به آیه و یافتن موارد اختلاف ، سعی شد تا با استفاده از تفاسیر و فرهنگ های قرآنی و فرهنگ های لغت و سایر کتب ،...

تأکید بر اهمیت فرهنگ وعملکرد ارتباطی ترجمه به نگرش جدیدی از نقش مترجم منجر شده است. در نگرش جدید، مترجم نه به عنوان انتقال دهنده ی کلمات و جملات بلکه به عنوان واسط بینافرهنگی مسئولیت برقراری صحیح روابط بینافرهنگی را بر عهده دارد. بدین منظور مترجم می بایست از زبان و فرهنگ مبدأ و مقصد شناخت کافی داشته باشد. ترجمه و فرهنگ چنان در یکدیگر تنیده اند که فرآیند ترجمه بدون در نظر گرفتن فرهنگ مبدأ و مقص...

فرهنگ نگاری یکی از فعالیت های مهم زبان شناسی کاربردی و ترجمه محسوب می شود. مترجمان و دانش جویان ترجمه از فرهنگ لغت های متفاوتی استفاده می کنند. با این وجود برخی از کارشناسان (ادامسکا-سالاسیاک، 2006, بیکر و کاپلان، 1994) براین باورند که فرهنگ های لغت دوزبانه برای پیدا کردن معادل مناسب برخی از واژگان کافی نیستند. بنابراین ممکن است استفاده کنندگان از فرهنگ لغت چاره ای جز استفاده از فرهنگ های یک زب...

در دوران قاجار، در پی آشنایی ایرانیان با ادب و فرهنگ سایر ملل، ترجمه آثار ادبی رونق گرفت و به غنای زبان و ادب فارسی افزود. منطق الحمار (خرنامه)، از ترجمه های ادبی این عهد، در اصل به زبان فرانسوی نوشته شده و ترجمه آن، در اغلب منابع، به اعتمادالسلطنه (1259 - 1313  ق) نسبت داده شده است که بر زبان فرانسوی تسلط داشت و آثاری از آن زبان به فارسی ترجمه کرده بود. در دوران قاجار، ترجمه آثار ادبی اروپایی ...