توجه روزافزون به علم تاریخ و انتشار کتب غنی و سودمند به زبان های مختلف در این زمینه، مترجمان متون تاریخی را ملزم می سازد تا با رعایت چهارچوب های علمی به این امر مهم بپردازند. بی تردید انجام این کار بدون آگاهی از شاخصه های علمی این فن ممکن نیست. در این مقاله ضمن معرفی ویژگی های متون علمی و ادبی، سعی شده است با طرح یک مدل، ترجمة علمی و ترجمة ادبی با هم مقایسه و شاخصه های هر یک برشمرده شود. در ادا...

"آنتوان برمن" مترجم، نظریه­پرداز، فیلسوف و تاریخ­نگار علم ترجمه است که تحت تأثیر فلسفه، نگاهی نو به مطالعات ترجمه داشت. "برمن" در جایگاه مترجم و نظریه­پرداز، توجه ویژه­ای به متن اصلی دارد و به وفاداری مترجم در ترجمه معتقد است. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی از نوع انتقادی سامان یافته است ترجمۀ عباس پورعبادی از حکمت­های رضوی را بر اساس هفت مؤلفه از عوامل تحریف متن آنتوان برمن شامل...

طی این نوشته به بررسی ترجمۀ فارسی جلد چهارم تاریخ فلسفۀ راتلج:دورۀ نوزایی و عقل­گرایی قرن هفدهممی­پردازیم. عنوان جلد چهارم، نشانگر دوره­های زمانی و برخی فیلسوفانی است که طی آن مورد بررسی­ هستند. این اثر به سال 1993 میلادی با ویراستاری جی. اچ. آر. پارکینسون از سوی انتشارات راتلج چاپ شده و در ایران نیز به سال 1392 شمسی با ترجمۀ سید مصطفی شهرآیینی و ویرایش حسن فتحی با همکاری انتشارات حکمت و مؤسسۀ ...

ابومخنف یکی از بزرگ ترین و دقیق ترین محدثان تاریخ دوره اسلامی است که در سده دوم هجری میزیسته است . بیشتر مورخان بعد از او اعم از شیعه و سنی به روایات او اعتنا و استناد نموده اند.در همین رابطه کتابی را به نام مرویات ابی مخنف فی تاریخ طبری مشاهده نموده ام . با مطالعه قسمتی از این کتاب متوجه شده ام که این کتاب فقط به جمع آوری روایات ابومخنف نپرداخته است بلکه هدفش نقد و بررسی آن و یا بهتر بگوییم رد...

کتاب فتوح خراسان، اثر ابوالحسن مدائنی (۲۲۵ ـ ۱۳۵ ق) از کهن ترین آثاری است که درباره تاریخ خراسان تألیف شده است. اگرچه از این کتاب نیز همانند دیگر آثار مدائنی و بسیاری از مورخان سده های نخستین هجری نسخه ای به دست ما نرسیده است، به نظر می رسد چنین کتابی نباید از سوی مورخان دوره های بعد نادیده گرفته شده باشد و احتمالاً اجزایی از آن در آثار این نویسندگان نقل شده و محفوظ مانده است. نویسنده براساس این...

ساسانیان به عنوان یکی از قدرتمندترین سلسله­های ایرانی، بیش از چهارسده و تا پیش از حمله اعراب مسلمان به ایران حکومت کردند. دولت بزرگ ساسانی با پیروی از اصل تمرکز حکومت و ملی کردن دین زرتشت، ایران ملوک­الطوایفی عهد اشکانیان را به صورت کشوری یکپارچه و مقتدر درآورد؛ به گونه­ای که این حکومت، علاوه بر بازآفرینی قدرت سیاسی، دگرگونی­های گسترده و عمیقی را درتمامی زمینه­های اجتماعی و فرهنگی ایران ایجاد ک...

محققان سبک بیان مثنوی را مبتنی بر شیوه ای ((بلاغت منبری )) دانسته اند . موارد زیر ‘ از جمله عناصر این سبک گفتار برشمرده شده است .(سرنی ‘ ج 1 ص 121 تا 231 ) : (( تأثر از شیوه بیان و سطح ادراک عامه ‘ عرضه اخبار و احادیث ضعیف ‘ قیاسات تمثیلی ‘ اشتمال بر الفاظ و امثال و عقاید و خرافات عام ‘ خطاب به مخاطب مبهم ‘ احاطه و غلبه مشیت الهی بر امور ‘ تسلسل افکار و تداعی معانی یا جر جرار کلام و خواطر و جر...

سابقه و هدف:  اخلاق حرفه ای از موضوعاتی است که در سالهای اخیر به طور فزاینده مورد توجه قرار گرفته است. با این حال در آثار طبی کهن ایران، منابع ارزشمندی در این زمینه وجود دارد که مورد غفلت واقع شده است. در این مقاله سعی بر آن است که برخی کدهای اخلاقی در کتاب المعالجات البقراطیه ابوالحسن طبری حکیم قرن 4 هجری مورد بررسی قرار گیرد. مواد و روش‌ها: این پژوهش به روش مروری- تحلیلی  و با رویکرد توصیفی ...

در دهه‌های بیست و سی شمسی، سنگینی بار شکست، رنج از مرور گذشته و احساس دلهره از تصوّر آینده، نویسندگان روشن‌فکر ایرانی را به انواع گریز‌ها فرا می‌خواند. نویسندۀ نسل شکست می‌کوشد با داستان‌های تمثیلی و با پناه‌بردن به روایت‌های اساطیری، خوانندگان خود را تسلّی دهد. در این دوره، افسانه به دلیل غرابت و ابهام آن، موردتوجّه نویسندگان قرار می‌گیرد و اساطیر هم برای بازآفرینی شخصیّت و روحیۀ فروکوفتۀ جامعه، ب...

مطالعۀ پیش رو به بررسی و نقد معادلهای فارسی در پاره‌ای از ترجمه‌های قرآن برای اعراب نحوی حال اختصاص دارد؛ اعرابی که بر اساس شمارش منابع، حدود 700 مورد از کاربرد آن در قرآن کریم دیده می‌شود. پیچیدگی اِعراب حال در برخی آیات قرآن سبب شده است که تلاشهای مترجمان در معادل‌یابی برای آن سمت‌وسوهای مختلف بیابد؛ امری که جلوه‌اش را در تنوع ادبی اسلوبهای فارسی معادل‌گرفته برای این نقش نحوی عربی می‌توان یافت...