در ایران به دلیل تقابلی که در دهه‌های اخیر بین سنت‌های ایرانی، فرهنگ اسلامی و مدرنیته شدن پدید آمد همواره این پرسش مطرح بوده است که جایگاه فرهنگ بومی و ارزش‌های دینی ما کجاست و معماری و شهرسازی که مصداق بارز تجلی این ارزش‌ها هستند چگونه باید عمل کنند؟ در این بین نقش نماهای شهری به‌عنوان بخشی از منظر شهری که منتقل کننده مفاهیم فرهنگی و تحکیم هویت شهری می‌باشند و نیز تزیینات اسلامی که در گذشته جز...

هنرفلزکاری ایران، بازتاب جامعه­ای است که آن را آفریده است. شیوه­های زندگی، اشتغالات فکری و نیز آرمان‌ها و آرزوهای حامیان و فرمانروایان، همه از طریق عملکرد و ارزش اشیای مورد استفاده­ی آنها بیان می­شود. فلزکاری به عنوان یک هنر و صنعت از دیرباز جایگاه مهمی در میان سایر صنایع هنری به خود اختصاص داده است. این هنر در ادوار مختلف به خصوص در عصر صفویه، گویای حالات و روحیات ملی مذهبی بوده و در تمام پیش ...

چکیده بشر اولیه دیواره­های غارها را با توجه به حس زیبایی­شناسی خود؛ برای برآوردن نیاز شکار و تأمین غذا نقاشی­کرد. به­تدریج رنگ­آمیزی و تزیینات، جزیی از فضای داخلی خانه شد و البته به محل سکونت پادشاهان نیز وارد شد. تزیینات داخلی کاخ­ها با توجه به فرهنگ، هنر و آداب و رسوم هر تمدن متفاوت است. با روابط سیاسی بین کشورها تغییرات بیشتری در فضای داخلی کاخ­ها دیده می­شود. مولفه­های بسیاری مانند ترکیب­بن...

در این مجال به فن شناسی، آسیب شناسی و ارائه ی طرح حفظ و مرمتِ تزئینات "طلاکاری روی سنگ" در دوره ی قاجار پرداخته شده است. با استناد به نمونه های شناسایی شده، تزئینات طلاکاری روی سنگ در دوره ی قاجار به دو شیوه ی "طلاچسبان روی سنگ" و "لایه چینی روی سنگ" انجام می گرفته است. نمونه های چندی از این تزئینات خاص، مربوط به ادوار مختلف هنر ایران تاکنون شناسایی شده اند که در این میان بیشترین تعداد متعلق به ...

یکی از موضوعات قابل مطالعه در جهت شناخت یک شهر و نحوه شکل گیری آن، مطالعه بافت قدیم آن است. بافت های قدیمی و تاریخی، در واقع نماد فرهنگ و تمدن است و به مثابه ی یک سند، کل وقایع و حوادث گذشته و همین طور میراث آن ها را به نسل آینده منتقل می کند. اقلیم های گوناگون در ایران موجب شده، گونه های مختلف معماری متناسب با اقلیم موجود در آن به وجود بیاید. هدف ما در این رساله بررسی بافت معماری و ساخت شهر در...

معماری ایران در اعصار اسلامی با تکیه بر تجارب سودمند دوره های قبل به خلق آثار بزرگی نایل آمد که بناهای مذهبی و به ویژه مساجد بارزترین آنها می باشند. مساجد همواره در تمام این دوران به گونه ای خاص تجلی گاه ذوق و مهارت خالصانه هنرمندان بوده و همچون بومی بزرگ مجموعه ای از هنرهای رایج هر عصر را به نمایش می گذاشته است. در این میان سنگ، علیرغم دشواری در استخراج و تراش، از نظر دور نمانده و به خصوص از ا...

بشر اولیه دیوار غارها را با توجه به حس زیبایی شناسی خود؛ برای برآوردن نیاز شکار و تأمین غذا نقاشی کرد. پس از آن در طول تاریخ، انسان ها با توجه به همین حس، فضای زندگی خود را تزیین کردند. این تزیینات طبق فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و حتی سیاست هر جامعه متفاوت بود. البته سلیقه فردی که در آن محل زندگی می کرد نیز اهمیت داشت. به تدریج رنگ آمیزی و تزیینات به وسیله نمایش قدرت و اقتدار افراد و جزء جدای...

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به خصوص نقوش کاشی کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی کاری این دو بنا می تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

فروپاشی سیاسی هر حکومت به معنای محو کلیه آثار فرهنگی آن حکومت نیست به خصوص زمانی که حکومت مورد نظر، از بنیان های فرهنگی استواری برخوردار باشد. انقراض سیاسی ساسانیان یک تحول سیاسی -  مذهبی بود که بازتاب فرهنگی این دوره تا قرن ها پس از ساسانیان در تولیدات فرهنگی قلمرو آن  قابل مشاهده است. مطالعه معماری دوره اسلامی به ویژه قرون اولیه آن با اتکاء به این موضوع، دستاوردهای قابل توجهی در پی خواهد داشت...

بررسی منظر سکونتگاه‌های اسلامی و چگونگی کاربست نقش‌مایه‌ها و عناصر تزیینی، در عرصه عمومی آن‌ها را می‌توان گمشده دیرین پژوهش‌های تاریخی دانست، آنچه مبین عقاید مذهبی و ساخت اجتماعی - اقتصادی دین اسلام به‌عنوان یک سنت فراگیر متحد است. اما این موضوع، گاه در وصف سطوح تزیینی عرصه داخلی از نظر پنهان مانده و گاه با تعابیری چون"عدم توجه به ‌ظاهر بنا در معماری اسلامی" از پیگیری آن صرف‌نظر شده است. پنهان ...