در این مقاله به کاربرد بیان (مجاز ـ تشبیه ـ استعاره ـ کنایه) بدیع (لفظی و معنوی) و عروض (وزن و بحر) در اشعار اخوان ثالث پرداخته شده است که نشان می‌دهد هر یک از حوزه‌های شعری اخوان تا چه اندازه از آرایه‌های بیانی و بدیعی و عروض سنتی و کهن سود برده است. آنچه مسلم است بیشتر آرایه‌های به کار رفته در آثار اخوان آرایه‌های بیانی است و بعد بدیع لفظی و معنوی و سپس عروض. اخوان در حوزۀ عروض سنتی از اوزان ...

اخوان ‌ثالث، از شاعران بزرگ معاصر، هر‌چند در عرصة شعر فارسی به شاعری نوپرداز شهرت یافته است، بخش‌های فراوانی از دفترهای شعری او را قالب‌‌های گوناگون سنتی دربرمی‌گیرد. در این مقاله، سبک زبانی 32 قصیدة اخوان بررسی و تحلیل شده است تا نشان داده شود اخوان در این قالب سنتی تا چه حد به رعایت قواعد و ضوابط زبان کهن پای‌بند بوده است و چقدر از توانش زبانی خود و عناصر زبان امروز بهره گرفته است و درنهایت ب...

چکیده این گفتار تمهید و مقدمه ای است برای تبیین آموزه ها و اندیشه های اخلاقی و سیاسی جمعیت «اخوان الصفا» به منظور فهم صائب از پیوستگی اخلاق و سیاست در اندیشه های ایشان که ملهم از تعالیم اسلامی و عرفانی است. در این پژوهش تحلیل آموزه های اخوان از لحاظ روشی بر اساس رویکردی هنجاری انجام شده است. این مقاله بر آن است که ضمن معرفی اجمالی این جماعت متساهل و سرّی به این پرسش پاسخ دهد که چه نسبتی میان آمو...

  در این مقاله یکی از اشعار مهدی اخوان ثالث(1307-1369 ه.ش) به نام "باغ من" شرح و تفسیر شده است.این شعر از نظر تازگی تصاویر،ترکیبات نو،پیوند استوار فرم و محتوا و انسجام در محور عمودی،از شیواترین سروده های اخوان و بلکه از بهترین یادگارهای شعر معاصر ایران است. در این شعر،پاییز موضوع شعر است هم الگوی انتخاب قافیه،شبیه آنچه در "زمستان"-سروده دیگر اخوان-نیز دیده می شود.از منظری دیگر این شعر سرشار ا...

تأملات یا اندیشه‌های خیامی از زمان رودکی تا دوره‌ی معاصر در شعر فارسی رواج داشته‌‌است. شک و پرسش‌‌های فلسفی، اعتراض و عصیان، تأکید بر ناپایداری عمر و ناگزیری مرگ، استحاله‌‌ و دعوت به اغتنام فرصت و شادخواری در تمامی دوره‌‌های ادبی، کم و بیش دیده می‌‌شود؛ با این حال به دلیل توجه خاص خیام به این اندیشه‌‌ها، از آنها با عنوان تأملات خیامی یاد می‌‌شود. تأملات خیامی در اندیشه، شخصیت و شعر مهدی اخوان ث...

این رساله شامل پنج فصل است. فصل اول اختصاص دارد به کلیات طرح تحقیق، مقدمه ای دربار? بلاغت، علوم بلاغی و اصطلاحات کلیدی مربوط به این علوم، سالشمار زندگی و کتابشناسی آثار چاپ شد? اخوان ثالث و توضیح برخی اشعار از زبان اخوان. فصل دوم علم بیان، فصل سوم علم بدیع و فصل چهارم علم معانی را دربرمی گیرد. به دلیل اهمیت مبحث کهن گرایی، کاربرد انواع کهن گرایی در شعر اخوان، در فصل چهارم بررسی گردید. از میان ...

آراء و دیدگاههای اخوان الصفا در باره ماهیت دین و تأویلات آنان در باره آیات قرآن مورد توجه جمعی از اندیشمندان به ویژه مفسران قرآن بوده است. شماری ازمفسران تحت تأثیر دیدگاههای باطنی اخوان الصفا واقع شده و مستقیماً و یا بطور غیر مستقیم از آراء آنان بهره برده اند. هرچند اخوان الصفا برای فهم آیات قرآن، تمسک به معنای ظاهری را مجاز ندانسته و تأویل آیات را امر ضروری می دانند، لکن هرنوع تأویلی را روا ندا...

برای درک مفهوم سیاست و فراتر از آن، کلیه مفاهیم اجتماعی و سیاسی از دیدگاه اخوان الصفا، اهتمام زیادی تا کنون از طرف پژوهشگران و اندیشمندان انجام نگرفته است. علّت اساسی این عدم اهتمام را باید در دیدگاههایی جست و جو کرد که در خصوص شکل گیری این گروه پدید آمده است. اساسا دو نظریه پیرامون اخوان الصفا وجود دارد. گروهی، آنان را دارای آرا و هدف سیاسی دانسته و گروهی، آنان را جماعت دینی قلمداد نموده که به ...