پژوهش حاضر قصد دارد به روشن‌سازی معانی گوناگون مفهوم صبر که از مفاهیم بنیادی اخلاقی، تربیتی قرآن مجید است، بپردازد و سپس دلالت‌های فلسفی و تربیتی آن را استنتاج کند. از این‌رو، مسئلة اصلی این مطالعه چیستی مفهوم صبر در قرآن مجید و دلالت‌های فلسفی و تربیتی آن است. با توجه به مسئله کلی فوق، سؤال‌های پژوهش عبارت‌اند از: 1. صبر در قرآن، بر کدام معانی دلالت دارد؟ 2. دلالت‌های فلسفی مفهوم صبر کدامند؟ 3...

پروفسور رونده، استاد دانشگاه آلبرتای کانادا در رشتۀ ریاضی است. مقالات تخصصی وی بر اثرات متقابل آنالیز هارمونیک و آنالیز تابعی متمرکز است. مقالات عمومی رونده دربارۀ جنبه های فلسفی ریاضی نیز جالب توجه اند. از جمله مقالۀ حاضر که ضمن ارائۀ چند مثال، چرایی و چگونگی اثبات در ریاضی را شرح می دهد.

    در این مقاله می کوشیم ضمن بیان مقدمه ای کوتاه پیرامون اوپانیشادها و طرح بسیاری از مسائل فلسفی-عرفانی، قلمرو معنایی گورو، اقسام گورو، اوصاف شاگرد و گورو، آداب و تعالیم گورو و نقش آن در منازل سلوک را در تفکر عرفانی اوپانیشادها بحث و بررسی کنیم. پر واضح است که در فلسفه و ادبیات عرفانی شرق یکی از سنن هندویی که در آن حضور گورو بسیار پررنگ است اوپانیشادها می باشد. تا آنجا که اگر بگوئیم اوپانیشاده...

نظریه اخلاقی غزالی تقریری از نظریه‌های فضیلت‌گرایی اخلاقی است که در واقع تلفیقی از سه رویکرد فلسفی، نقلی و عرفانی است که جنبه نقلی و عرفانی آن بسیار غلیظ‌تر از جنبه فلسفی آن است. وی از سویی تابع نظریه حد وسط ارسطویی است که فضیلت اخلاقی را حد وسط دو رذیلت افراط و تفریط می‌داند و از سوی دیگر، افزون بر عقل، شرع را نیز معیار تعیین فضیلت برمی‌شمارد و با استناد به آیات و روایات، فضایل اخلاقی را معین ...

حاصل مباحث این تحقیق این است که هم امام خمینی (ره) و هم علامه طباطبایی(ره) درمعناشناسی اراده نگاه مشابهی دارند و اراده راهمان تصمیم گیری و عزم نفس در انجام فعل می دانند و با شدت با ترادف اراده با هرکدام از مفاهیم میل، شوق و حتی شوق اکید مخالفت می ورزند.ایشان در تعیین جایگاه اراده در مراحل مقدمات فعل اداری، اراده را پس از مرحله شوق قرارمی دهند . بدین ترتیب که ابتدا تصور فعل و بعد تصدق به فایده ا...

فرانتس برنتانو ‌Franz Brentano (1838-1917))) یکی از فیلسوفان نیمة دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. جایگاه ویژة وی را می‌شود از دو جنبه نشان داد. یکی آن پیوند یا پلی است که می‌توان به واسطة او بین فلسفة تحلیلی و قاره‌ای برقرار کرد و دیگری آن که آموزه‌ها و تحلیل‌های او هم چنان می‌تواند سرچشمة بسیاری از پژوهش‌های فلسفی باشد، همچنان که یک قرن پیش چنین بود، اما سایة سنگین شاگردان مستقیم و غیرمس...

ازدواج عامل پیدایی خانواده است و خانواده از دیدگاهی یک نشان یا نهاد اجتماعی شمرده می شود. و برآیند یا انعکاس از کل جامعه است و از دیدگاه دیگر معیار شناخت و سنجش آسیبهای اجتماعی است و از سوی دیگر، آنگاه که طلاق رو به فزونی می رود، کشمکشهای درونی خانواده، اوج می یابد و فرزندان در سنین نوجوانی به ورطه آلامی چون اعتیاد، بزهکاری ، ... گرفتار می آیند. نظر به اینکه در شهرهای صنعتی آسیبهای اجتماعی شایع...

     به کارگیری فلسفه چه در تعلیم و تربیت و چه در تربیت بدنی می‌تواند از چند زاویه، مورد نظر قرار گیرد. دیدگاهی که فلسفه را به عنوان یک ذهنیّت تلقّی می‌کند، مورد نظر این تحقیق قرار گرفت. از این دیدگاه، فیلسوف در زندگی روزمرّة خود، خصوصیّاتی را به نمایش می‌گذارد که به عنوان خصوصیّات ذهنیّت فلسفی مطرح می‌گردد و نهایتاً فلسفی فکر کردن او به فلسفی عمل کردن، منجر می‌شود. خصوصیّات ذهنیّت فلسفی که در این تحقیق...

مسئله ذهن- بدن یکی از موضوعات پیچیده فلسفی است که به نظر متفکران، در صورت ارائه پاسخ کافی به این پرسش، بسیاری از موضوعات پیچیده و دشوار فلسفی حل خواهد شد و بشر به علم جامعی در باب ماهیت انسان دست خواهد یافت. علاوه بر مسائل وجودشناختی و علّی که در ذیل مسئله ذهن- بدن مطرح است، این مسئله از جنبه ذهنی با پرسش‌های مهمی نظیر چیستی هویت شخصی و ارتباط آن با بدن و مغز روبرو است. ناتوانی نظریات موجود در ت...

نسبت اراده به عقل مبحث فلسفی -کلامیِ پرسابقه و تااندازه ای ناروشن است، به ویژه آنگاه که این نسبت راگونه ای تقدم قلمداد کنیم . تقدم ار اده بر عقل در اندیشه ی دکارت جنبه های پیدا و پنهان دارد . دکارت اراده رابه لحاظ صوری عظیم تر از فهم می دانست (برتری وجودی یا گونه ای تقدم هستی شناسانه)، هرچند در شناخت،یعنی داشتن ایده های روشن و متمایز، به تقدم فهم بر اراده حکم م ی داد (تقدم شناخت شناسانه ). او در...