نقد اسطوره ای، به کشف اسطوره ها و کهن الگوها و چگونگی آنها در ادبیات می پردازد. رمان خوف نوشتۀ شیوا ارسطویی، رمانی ست که می توان در لایه های پنهان آن نشانه های کهن الگویی و اسطوره ای را یافت و با تحلیل آنها به خوانش تازه ای از متن رسید. هدف این مقاله ردیابی ویژگیهای اسطوره ای و کهن الگوییِ این رمان بر مبنای نقد اسطوره ای ست. خوانش رمان خوف، با این روش، علاوه بر آشکار کردن جهان نمادین آن و یافتن ...

حزن از شروع پیدایش، همانند دیگر مباحث عرفانی، تحولاتی را پشت سر گذاشت. عامل اولیة شروع حزن و اندوه، آیاتی از قرآن کریم و احادیثی از پیامبر (ص) است که مسلمانان را از عذاب آخرت بیم می دهد. با تأثر از این آیات و احادیث، عده ای غرق در ترس و خوف، با نگاهی به نقائص اعمال خود، در حزن و اندوه فرو رفتند. حزن در ابتدا، عکس العمل روحی و روانی این عده از اصحاب پیامبر (ص) بود که به بکائین مشهور شدند؛ ولی در...

از عناصر ویژة اندیشة کرکگور، یکی از پایه گذاران فلسفة اگزیستانسیالیست، مسئلة ترس آگاهی است که جایگاه ویژه ای را، در مفهوم ایمان، به خود اختصاص داده است. او ترس آگاهی را مهم ترین شیوة دریافت نتیجة ایمان می داند و حتی این مفهوم را، از حیث درجة اهمیت، همتای ایمان قرار می دهد. از سوی دیگر، در ملاحظات عرفان اسلامی، از جمله در کتاب رسالة قشیریه، همچنین می توان، در قرائت مفهوم خوف رویکرد مشابهی با نظر...

«اضطراب فراگیر» اختلالی مزمن است که نمود بالینی آن در طول عمر نسبتاً ثابت و آمار بهبودی کامل آن پایین است. بنابراین، درک ما از این پدیده پیچیده نیاز به افق‏ متفاوت‏تر دارد. هدف از این پژوهش، معناشناسی این اختلال از دیدگاه قرآن کریم بوده است تا بتواند ما را به تعریف این مسئله، عوامل زمینه‏ساز و فرآیند شکل‏گیری آن برساند. این پژوهش با روش تدبر کلمه‏ای انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل محتوای متن ...

مقدمه: اضطراب از شایع ترین اختلالات روانی در جامعه محسوب می‏شود. در متون طب سنتی ایران مفهوم اضطراب از واژه‏های مختلفی برداشت می‏شود. تبیین دقیق مفاهیم این لغات برای تشخیص و درمان صحیح‏تر این اختلالات ضروری است. روش : در این مطالعه مروری کیفی، شش واژه‏ مرتبط با اضطراب یعنی «جبن»، «خوف»، «فزع»، «قلق»، «وسواس» و «همّ» با استفاده از متون و لغت نامه‏های طب سنتی ایران، فرهنگ های لغت معتبر مرجع و کارب...

از عناصر ویژه اندیشه کرکگور، یکی از پایه گذاران فلسفه اگزیستانسیالیست، مسئله ترس آگاهی است که جایگاه ویژه ای را، در مفهوم ایمان، به خود اختصاص داده است. او ترس آگاهی را مهم ترین شیوه دریافت نتیجه ایمان می داند و حتی این مفهوم را، از حیث درجه اهمیت، همتای ایمان قرار می دهد. از سوی دیگر، در ملاحظات عرفان اسلامی، از جمله در کتاب رساله قشیریه، همچنین می توان، در قرائت مفهوم خوف رویکرد مشابهی با نظر...

مفهوم خوف و رجا از بعد معرفت‌شناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، به‌ویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله ‌کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تأویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی می‌گرد...

با مقایسۀ میان سروده‌های کمدی الهی و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، و با پرده برداشتن از زبان تأویلی و رازآلود آن، می‌توان به اشتراکات بسیاری میان مبانی معرفت‌شناسانۀ اثر گرانقدر دانته و عرفان اسلامی پی برد. در مقالۀ پیش رو، با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی حال و مقام خوف و رجا در مقدمۀ بخش دوزخ این کتاب و مقایسۀ آن با مبانی عرفان اسلامی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده بیان‌گ...

یکی از برنامه های اساسی زندگی هر انسان، دور کردن آسیب های احتمالی از خود می باشد.در صورتی که آن احتمال ، خوف آور باشد، دور کردن آن لازم و در غیر این صورت پسندیده می باشد.این عمل در اصطلاح احتیاط نامیده می شود.در این تحقیق تلاش می شود اهمیت احتیاط (در هر چیزی) از منظر علم اخلاق با تأکید بر آموزه های اسلامی روشن گردد.در این تحقیق نخست تعریفی از اخلاق و احتیاط، و ناسانی اخلاق وعلم اخلاق اثبات می ش...

نقد اسطوره‌ای، به کشف اسطوره‌ها و کهن الگوها و چگونگی آنها در ادبیات می‌پردازد. رمان خوف نوشتۀ شیوا ارسطویی، رمانی ست که می‌توان در لایه‌های پنهان آن نشانه‌های کهن الگویی و اسطوره‌ای را یافت و با تحلیل آنها به خوانش تازه‌ای از متن رسید. هدف این مقاله ردیابی ویژگیهای اسطوره‌ای و کهن الگوییِ این رمان بر مبنای نقد اسطوره‌ای ست. خوانش رمان خوف، با این روش، علاوه بر آشکار کردن جهان نمادین آن و یافتن ...