قرن چهارم هجری با قدرت یافتن آل بویه اوضاع جدیدی برای آثار واندیشه ها فراهم شد. در مرکز خلافت اسلامی بغداد دانشمندان بزرگی در زمینه های مختلف علوم وفنون به عرضه دیدگاه ها ونظریات خود پرداختند. این عصر از لحاظ کتاب و کتابخانه نسبت به عصرهای دیگر امتیازاتی داشته است. نخستین کتابخانه سلطنتی ایران متعلق به سلسله شیعی و ایرانی آل بویه بود که در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری به مدت یکصد سال بر فارس...

توجه به علما و دانشمندان و حمایت مادی و معنوی از آنان از سیاست های فرهنگی سلاطین تیموری محسوب می شد. آنان دانشمندان و اهل فضل و هنر را از سرزمین های مختلف در سمرقند و هرات گرد آورده و با تاسیس مدارس و مراکز علمی و تشویق علما برای مهاجرت به این شهر ها امکان رشد علمی و فرهنگی جامعه ایران در این دوره را فراهم ساختند. در بررسی حیات علمی و فرهنگی دوره تیموری تکیه اصلی به شناسایی مراکز علمی و تحقیقات...

هرگاه از مسائل زبانی و مباحث پیرامون آن سخن به میان می آید، توجه اهل فن و علاقه مندان به آراء و مکاتب غرب حلب می شود. کارکرد و دستاورد غریبان در این زمینه اگرچه بسیار گسترده و عمیق بوده است، اما دلیل موجهی برای نادیده انگاشتن بحثهای زبانی در میان دانشمندان شرقی و به ویژه اندیشمندان اسلامی نمی باشد، که البته تاکنون به هر دلیلی به طور جدی به آن پرداخته نشده است. چنانچه گذری بر این مباحث داشته باش...

پژوهش حاضر به منظور «بررسی تأثیر زیست شناسان مسلمان قرون 4 و 5 بر علوم طبیعی » و تأثیر آن بر غرب به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است؛ و لازم به ذکر است که زمینه مورد مطالعه بیشتر زیست شناسان مسلمان قرون 4 و 5 در ارتباط با رشته های پزشکی و داروسازی بوده است. در این راستا، با پاسخگویی به سوال تحقیق، یافته های حاصل را چنین بیان می نماید: جندی شاپور یکی از مهم ترین مراکزی بوده است که در اعتلای علم...

تألیفات ارزشمند دانشمندان مدیون کتابخانه های غنی و آیینۀ تمام نمای آثار دانشمندان پیشین است که نمونۀ آن کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» است. ابن شهرآشوب مفسر، محدث، ادیب و فقیه بزرگ شیعه است؛ ولی متأسفانه بسیاری از آثار او از دست رفته و آ ن چه مانده و سبب شهرت او شده، مناقب آل ابی طالب و چند اثر دیگر است. ابن شهرآشوب با تکیه بر دسترسی ها و توانمندی ها در دو اثر گران سنگ خود مناقب آل ابی ط...

علم شناسی امروزه به تبع علوم، توسعة فراوان یافته و رهیافتهای متنوعی چون علم شناسی منطقی-فلسفی، روان شناسی علم، جامعه شناسی علم و تاریخ علم را در برگرفته است. دانشمندان مسلمان با توسعه و رشد دانشهای مختلف روزگار خود، به بسط و تکامل علم شناسی نیز پرداخته اند و چهار رهیافت عمده و متفاوت در شناخت علوم به دست آورده اند. علم شناسی منطقی که ریشة ارسطویی دارد، در کتابهای منطق به میان آمده، و بر تحلیلها...