هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم سازی هستند، می پردازند.تحلیل داده ها نشان می دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش بینی می کند که در زبان فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و د...

پژوهش حاضر در صدد بررسی و مقایسه ی ساخت مجهول در کردی و فارسی است و سعی در ترسیم ساخت های مجهول در دو زبان بر اساس دستور ساختمدار بنیادی دارد و همچنین در صدد تحلیل علل رده شناسانه در تحول متفاوت مجهول در دو زبان با توجه به ریشه ی مشترک آنهاست. یکی از مشکلات اساسی فراسوی مسئله-ی مجهول توجه صرف به جنبه های صوری و نادیده گرفتن جنبه های شناختی و نقش مدارانه ی زبان است. در این تحقیق برای بررسی مجهول...

موضوع این رساله مقایسه ساختار دستوری کلیله و دمنه با انوار سهیلی است. که در آن، ساختار دستوری کلیله و دمنه و انوار سهیلی بررسی شده است. اختصاصات دستوری و سبک زبانی کلیله و دمنه از نظر تحقیق و پژوهش درخور توجه است و کتاب انوار سهیلی که تحریر دیگری از این اثر است از ویژگی های دستوری و زبانی مهمی برخوردار است. اهداف و کاربردهای این پایان نامه ترسیم خطوط اصلی دستوری و زبانی این دو اثر و استفاده از...

در جستار حاضر، ساخت آغازگری ـ پایان بخشی در بندهای مرکب متون تخصصی بیوشیمی، فیزیک، و آناتومی بر پایۀ نظریۀ نظام مند به شرح ذیل بررسی شده است. ابتدا طبقه بندی انواع بندهای مرکب در ساخت آغازگری ـ پایان بخشی متون علمی به دست داده می شود و با توصیف و تحلیل بندهای مرکب همپایه، ناهمپایه (پایه ـ پیرو)، ناهمپایه (پیرو ـ پایه)، و همپایه ـ ناهمپایه مشخص می گردد که این بندها درمجموع بیش از بندهای ساده در ...

شمایل¬گونگی به عنوان مفهومی بنیادین در زبان¬شناسی شناختی، به وجود انگیختگی میان صورت و معنای ساخت¬های زبانی اشاره دارد و بیانگر هر گونه تطابق، قیاس و یا شباهت میان صورت یک نشانه و مصداق آن می باشد. در رویکرد شناختی زبان بخشی از نظام شناختی در نظر گرفته می¬شود که سازمان مفهومی ذهن را باز می¬تاباند و نشانگر جهان در ذهن گوینده است. بر اساس این نگرش، تجربه جهان خارج و شناخت در ساختار زبان منعکس می¬...

این پژوهش بر آن است تا مسئلة جابه‌جایی بندهای موصولی در زبان فارسی امروز را بر اساس دستور کلام توصیف و تبیین کند. در پدیدة مذکور، بند موصولی از مجاورت اسم ­هسته به جایگاهی در انتهای جمله جابه‌جا شده و ساختی  گسسته را به وجود می‌آورد. مشاهدة نمونه­های مختلف از گونه‌های موصولی در فارسی امروز نشان می­دهد که پدیدة جابه‌جایی ویژگی عام بندهای موصولی می‌باشد. بر اساس دستور کلام، عناصر متعلق به دستور م...

هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل‌ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می‌باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش‌های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم‌سازی هستند، می‌پردازند.تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش‌بینی می‌کند که در زبان‌ فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل‌های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و ...

این مقاله به بررسی تحوّلاتی می پردازد که ممکن است در لایه های مختلف معنایی، و ساخت اطلاع یک ساخت نشاندار در فرایند ترجمه از انگلیسی به فارسی روی دهد. منظور از ساخت نشاندار در این پژوهش، ساخت هایی چون ساخت نقش برابر، ساخت های وارونه، و ساخت هایی است که در آن ها پیشایندسازی صورت گرفته است. چارچوب نظری پژوهش را دستور نقشگرای نظام مند هلیدی فراهم آورده است و تحولات معنایی ساخت های نشاندارِ ترجمه شده ...

این جستار در پی آن است که ساخت بند در زبان فارسی را در چهارچوب دستور نقش و ارجاع مورد بررسی قرار دهد. این نظریه دستوری به تعامل نحو، معناشناسی و کاربردشناسی در نظام‌های دستوری توجه ویژه‌ای دارد. ساخت نحوی بند در این نظریه بر پایه دو تقابل، شامل تقابل میان محمول و موضوع و تقابل میان موضوع و غیر موضوع استوار است. ساخت منطقی با توجه به مفاهیم طبقه فعلی، بازنمایی‌های معنایی و نقش‌های معنایی شکل می‌...

ساخت منطقی به مثابه لایه و دستورو تعبیر معنایی در نگرش کمینه گرا متضمن این نظر است که ساخت منطقی lfتنها سطحی از دستور است که می تواند به محک شرایط ساختاری بپردازد. مقایسه ی تطبیقی می تواند ابزاری برای سنجش صدق وقوع ساخت منطقی به حساب آید . در این مقاله سعی بر آن است تا با مقایسه ی فارسی - انکلیس ، ترکی - انکلیسی و فارسی -ترکی جهانی بودن وجود چنین ساختی مورد بحث و بررسی قرار گیرد .