بررسی نظام خبریابی و خبررسانی در دولت شیعی صفوی[1] علی‌اکبر جعفری* مرجان سرمدی‌زاده** چکیده دریافت خبر و انتقال سریع آن به مرکز و تصمیم‌گیری درست و به هنگام، از اصول پای‌داری دولت‌ها به شمار می‌رود. این هدف موجب شده است که از روزگار باستان، سازِکارهای گوناگونی برای دست‌یابی به اخبار و انتقال آن فراهم آید. مانند چاپار، دیوان برید، اشراف و نظام یام به انگیزه خبریابی به هنگام و انتقال سریع آن. دیوا...

هنر سفالگری دورۀ صفوی همچون دیگر هنر‌های این دوره‌ شاهد بالندگی و پویایی بسیاری بوده است. در مراکز متعددی در این دوره سفال‌های ممتازی از زرین‌فام وکوباچی و«سفید وآبی» گرفته تا سلادون و گمبرون پدید آمده است. در این میان از دو شهرکرمان و مشهد سرامیک‌های بسیاری به جا مانده است. این پژوهش که با روشی توصیفی‌ـ‌تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مکتوب انجام شده است با آگاهی به اینکه کرمان و مش...

مسجد اولین مرکز اجتماعی، سیاسی و مذهبی مردم مسلمان بوده و در سرزمین‌های اسلامی به‌عنوان پناهگاهی برای زندگی پر آشوب و پرتلاطم شهر به‌شمار می‌آید. از این رو معماری آن در میان معماری اسلامی اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با مطالعه در مورد ویژگی‌های معماری دو دوره ایلخانی و صفوی و همچنین بررسی نقشه‌ها، اسناد و مدارک مربوط به مساجد دو دوره مذکور و...

قرن هشتم ‌هجری‌قمری، سرآغازی بر آشتی تصوف با تشیّع امامیه به شمار می‌رفت. اما این روابط در آستانۀ تأسیس سلسله صفوی، به‌حدی گسترش یافت که مفاهیمی چون ولایت، در آمیزه‌ای از مضامین شیعی‌صوفی، زمینه را برای کارکرد سیاسی آن مستعد ساخت. خانقاه‌نشینان صفوی برای نخستین‌بار، تشیّع امامیه را در ایران‌ رسمیّت دادند؛ امّا اتکا به حمایت ترکمانان در کسب قدرت، گزیری جز برتری وجه صوفیانه غالی بر تشیع اعتدالی نمی‌ن...

این مقاله به بازخوانی و بررسی سندی منحصر به فرد دربارۀ چادگان در دورۀ صفوی می پردازد که می توان به واقع آن را نخستین سند بازشناختۀ تاریخی دربارۀ پیشینۀ چادگان در عصر صفوی و قبل از آن دانست، حال آنکه قبل از بازخوانی این سند، قدیمی ترین منبعی که دربارۀ پیدایش و پیشینۀ چادگان گزارش کرده، کتاب خاطرات ظل السلطان یا تاریخ مسعودی است. بدین روی، این مقاله افزون بر معرفی و بازخوانی این سند و تحلیل پاره ...

خانهی توماس توماسیان از بناهای اواخر دههی 30 و متعلق به دورهی پهلوی دوم است و معمار طراح آن مهندس آفتاندلیان و معمار سازندهی آن مهندس آیوازیان بوده است. همچنین زنده نگهداشتن موسیقی ایران و معرفی سازهای اصیل ایرانی و اساتید و مشاهیر موسیقی ایران دارای اهمیت ویژهای است.این پایان نامه به طراحی بخشهای نمایشگاهی و فضاهای اصلی موزه موسیقی در خانه توماس توماسیان اختصاص دارد و برای حصول به طرح مناسب اب...

با بر امدن حکومت صفویان و به دلیل ویژگیهای خاص این دوره تاریخی در طول حیات سلسله صفوی سه شهر به عنوان پایتخت انتخاب شدند: تبریز:این شهر نزدیک ترین شهر مهم ایران به خاستگاه صفویان یعنی اردبیل بود که فاصله بسیار اندکی تا مرزهای عثمانی داشت و دروازه ورود علم وکالای روز اروپا به آسیا بود و لزوم نزدیکی سپاه صفوی به مرز عثمانی،دیگر دلیل انتخاب تبریز بود. قزوین:پس از شکست در جنگ چالدران و تسخیر تبری...

سادات به عنوان گروهی با منزلت اجتماعی انتسابی، بنابر اتخاذ رویکردهای مذهبی شیعی از سوی حاکمان صفوی که خود نیز داعیه سیادت داشتند، در ابعاد مختلف سیاسی، اداری، اقتصادی و اجتماعی عصر صفوی، حامل نقش و جایگاه تاثیرگذاری بودند‌‌. با وجود این، در همین عصر شاهد مهاجرت معنادار آنها از ایران به هند هستیم‌‌. این پژوهش تلاش دارد تا علل و عوامل این مهاجرت را بررسی و تبیین نماید‌‌. یافته‌های این پژوهش که بر...

    کارملیت­ها یکی از گروه­های تبشیری کاتولیک بودند که فعالیت­های گسترده­ای در ایران دوره صفوی داشتند و به دنبال تحقق اهداف پاپ و برخی از کشورهای اروپایی بودند. عوامل سیاسی از جمله برقراری اتحاد میان ایران و دولت های مسیحی اروپا در برابر عثمانیان، حضور این گروه را در ایران هموار کرد و شاهان صفوی به حمایت از ایشان برخاستند. این مقاله به بحث از مهم­ترین فعالیت­های فرهنگی و اجتماعی کارمل...

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل مناسبات سیاسی- نظامی شیوخ صفوی(جنید، حیدر و علی) با شروان‌شاهان می‌پردازد و در صدد ارائه‌ رهیافت‌هایی به پرسش‌هایی است که در ذهن پژوهش‌گر درباره‌ این موضوع نقش می‌بندد. به عبارتی بر آن است که روشن سازد چه عاملی در شکل‌گیری این مناسبات نقش عمده دارد و علل و انگیزه‌های شیوخ صفوی از تکاپوی نظامی در منطقه‌ قفقاز و درافتادن با شروان‌شاهان چه بوده است؟ چرا که شروان‌شاهان ب...